Hải quan Đồng Nai: Nhận diện nguy cơ, thủ đoạn gian lận

	Hải quan Đồng Nai hoàn thành toàn diện các mặt công tác
	Hải quan Đồng Nai đưa vào vận hành máy soi container di động
	Hải quan Đồng Nai tập trung hỗ trợ doanh nghiệp để nuôi dưỡng nguồn thu

Hải quan Đồng Nai thực hiện soi chiếu hàng hoá bằng máy soi container di động. Ảnh: N.H

Kết hợp các trang thiết bị để kiểm soát hải quan

Hoạt động quản lý của Hải quan Đồng Nai khá đa dạng. Ngoài các Khu công nghiệp, đơn vị còn quản lý kho ngoại quan, ICD, cảng cạn và cảng biển tổng hợp, chuyên dùng. Về hoạt động xuất nhập khẩu có phát sinh tờ khai qua Cục Hải quan Đồng Nai trong những năm qua không ngừng tăng cao. Năm 2022, đơn vị đã làm thủ tục cho lượng hàng hoá xuất nhập khẩu có tổng kim ngạch đạt khoảng 40 tỷ USD với gần 5.000 DN; tổng số tiền thuế xuất nhập khẩu đạt khoảng 23.000 tỷ đồng. Hoạt động xuất nhập khẩu chủ yếu trong lĩnh vực gia công, sản xuất xuất khẩu các ngành hàng như may mặc, giày da, sản phẩm gia dụng, nội thất, dệt sợi, hóa chất,…

Theo đại diện Đội Kiểm soát Hải quan - Cục Hải quan Đồng Nai, qua công tác triển khai đồng bộ các biên pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan, Cục Hải quan tỉnh Đồng Nai nhận thấy nổi lên một số phương thức, thủ đoạn có tính chất nghiêm trọng trên địa bàn. Đó là việc lợi dụng các chính sách thu hút, ưu đãi đầu tư trong hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng và xuất nhập khẩu khoáng sản. Cụ thể, DN cố tình thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản từ nhiều nguồn không hợp pháp, chưa được cấp phép; khai sai hàm lượng khoáng sản, sai trị giá hải quan,…

Bên cạnh đó là nguy cơ DN gian lận xuất xứ, khai báo và xuất trình C/O giả, C/O không hợp lệ để được miễn thuế nhập khẩu nhằm trốn thuế; DN lợi dụng các chính sách thu hút, ưu đãi đầu tư, miễn giảm hoặc hoàn thuế đối với loại hình gia công xuất khẩu và sản xuất xuất khẩu để gian lận, trốn thuế.

Ngoài ra còn có tình trạng DN cố tình không khai hoặc khai báo không rõ ràng tình trạng mới, cũ của máy móc thiết bị để nhập khẩu hàng kém chất lượng, gây ô nhiễm môi trường, không đáp ứng yêu cầu sản xuất kinh doanh từ các nước đã công bố loại bỏ do lạc hậu, vi phạm nghiêm trọng Quyết định số 18/2019/QĐ-TTg ngày 19/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ.

Nhận diện được những nguy cơ đó, ngay từ đầu năm 2022, lực lượng Kiểm soát hải quan Đồng Nai đã triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ để xác lập các chuyên đề thu thập, xử lý thông tin về các đối tượng có nghi vấn buôn lậu, gian lận thương mại... Từ đó chuyển hoá tài liệu thành chuyên án đấu tranh, xác minh, làm rõ các phương thức, thủ đoạn gian lận nêu trên và bắt giữ, xử lý nghiêm theo quy định.

Phó Cục trưởng Cục Hải quan Đồng Nai Nguyễn Phúc Thọ cho biết, năm 2022, trong bối cảnh các DN đang chịu nhiều tác động ảnh hưởng từ biến động tiêu cực của nền kinh tế toàn cầu, để giảm thiểu rủi ro trong quản lý hải quan, Cục Hải quan Đồng Nai đã tập trung phân tích, đánh giá biến động tăng, giảm kim ngạch, tờ khai xuất nhập khẩu của các DN làm thủ tục hải quan tại đơn vị. Từ đó kịp thời cung cấp thông tin cho các bộ phận có liên quan phục vụ đánh giá, xác định dấu hiệu rủi ro trong công tác quản lý địa bàn, kiểm soát tình hình hoạt động của DN, phát hiện, ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm quy định quản lý của cơ quan Hải quan.

Đơn vị cũng đã kết hợp hiệu quả các trang thiết bị hiện đại như seal điện tử, giám sát trực tuyến, máy soi container… để nâng cao hiệu quả kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất nhập khẩu từ khâu đầu đến khâu cuối của quy trình thủ tục hải quan, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm hành chính gây thất thu ngân sách Nhà nước. Bên cạnh đó, Cục Hải quan Đồng Nai đã triển khai thực hiện đồng bộ 4 chuyên đề chống buôn lậu, gian lận thương mại.

Xử lý nhiều vụ vi phạm

Theo đó, tính đến ngày 15/12/2022, Cục Hải quan Đồng Nai đã phát hiện, xử lý 882 vụ vi phạm hành chính trong lĩnh vực Hải quan, tăng hơn 200 vụ so với cùng kỳ năm 2021; tổng số tiền phạt là 23,6 tỷ đồng, tăng gần 8 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2021.

Điển hình như Công ty TNHH K.VN đã lập báo cáo quyết toán không đúng so với sổ, chứng từ kế toán, tờ khai hải quan mà không làm tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn không thu. DN này còn vi phạm quy định về quản lý nguyên liệu, vật tư, máy móc, thiết bị sản phẩm gia công, sản xuất xuất khẩu, chế xuất dẫn đến hàng hoá thực tế tồn kho thiếu so với hồ sơ hải quan đối với hàng hoá nhập khẩu, dẫn đến tăng số tiền thuế được miễn. Song DN đã tự phát hiện và khai bổ sung hồ sơ thuế sau khi có kết luận kiểm tra, thanh tra. Với những vi phạm này, Công ty TNHH K.VN đã bị xử phạt gần 1,2 tỷ đồng.

Tương tự, Công ty TNHH H.N VN cũng có hành vi vi phạm quy định về quản lý nguyên liệu, vật tư, máy móc thiết bị, sản phẩm gia công dẫn đến hàng hoá thực tế tồn kho thiếu so với chứng từ kế toán, sổ kế toán, hồ sơ hải quan đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu mà bị phát hiện khi kiểm tra đối với hàng hoá đã thông quan. Do đó, Công ty H.N VN đã bị xử phạt số tiền trên 197 triệu đồng

Công tác kiểm tra sau thông quan, thanh tra chuyên ngành, kiểm tra nội bộ theo chuyên đề chống thất thu ngân sách nhà nước cũng được triển khai hiệu quả. Trong đó, tập trung vào nhóm DN hưởng các ưu đãi về thuế như DN gia công, sản xuất xuất khẩu, DN chế xuất… để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các hành vi sử dụng hàng hóa miễn thuế, không chịu thuế sai mục đích gây thất thu ngân sách nhà nước. Kết quả, tổng thu bổ sung ngân sách nhà nước từ các quyết định ấn định tăng thuế trong năm 2022 tại Cục Hải quan Đồng Nai đạt trên 137 tỷ đồng. Trong đó, thu từ hoạt động kiểm tra sau thông quan đạt 104 tỷ đồng.

Lãnh đạo Cục Hải quan Đồng Nai cho biết, thời gian tới, nhằm nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát, quản lý rủi ro, chống buôn lậu, gian lận thương mại, đơn vị sẽ áp dụng quản lý rủi ro tự động trên cơ sở áp dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin và kết nối dữ liệu tất cả các thủ tục; tăng hiệu quả phát hiện vi phạm dựa trên kết quả phân luồng.

Cục Hải quan Đồng Nai cũng sẽ triển khai hiệu quả Đề án “Khuyến khích người khai hải quan, DN tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan” theo phân cấp, hướng dẫn của Tổng cục Hải quan. Thực hiện đo lường tuân thủ đối với DN tuân thủ và các chương trình quản lý, đánh giá tuân thủ đối với các DN hoạt động xuất nhập khẩu, kiểm soát chặt chẽ. Qua đó, ưu tiên làm thủ tục Hải quan cho các DN chấp hành tốt pháp luật hải quan, các mặt hàng dễ phân loại và dễ quản lý.

Song song đó, đơn vị sẽ xây dựng các danh mục hàng hóa rủi ro trong các lĩnh vực theo đặc thù riêng của Cục Hải quan Đồng Nai tập trung vào một số nhóm hàng có thuế suất cao, trị giá lớn và kiểm tra chuyên ngành. Thu thập, xử lý, phân tích và đánh giá thông tin về các doanh nghiệp và mặt hàng trọng điểm có mức độ rủi ro cao để kiểm tra.