Doanh nghiệp xây dựng gặp khó khi giá nguyên vật liệu tăng cao

Hơn 50% doanh nghiệp dự báo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp tăng so với quý 2/2025. Ảnh: Thu Hiền

Nguồn cung khan hiếm, giá tăng mạnh

Theo kết quả khảo sát về xu hướng sản xuất kinh doanh ngành xây dựng trong quý 2/2025 do Cục Thống kê (Bộ Tài chính) tiến hành, yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp ngành xây dựng là “giá nguyên vật liệu tăng cao” với 57,2% số doanh nghiệp nhận định. Đây là khó khăn lớn nhất mà doanh nghiệp xây dựng phải đối mặt trong quý 2/2025.

Cũng theo Cục Thống kê, chỉ số giá nguyên nhiên vật liệu dùng cho xây dựng quý 2/2025 tăng 0,72% so với quý trước và tăng 1,29% so với cùng kỳ năm trước, trong đó chỉ số giá đá, cát, sỏi, đất sét tăng 10,61% do các cơ sở khai thác bị tạm ngừng hoạt động, nguồn cung khan hiếm nên giá tăng mạnh.

Tính chung 6 tháng đầu năm 2025, chỉ số giá nguyên nhiên vật liệu dùng cho xây dựng tăng 1,2% so với cùng kỳ năm trước, trong đó chỉ số giá nhóm đá, cát, sỏi, đất sét tăng 8,17% do nguồn cung khan hiếm.

Theo khảo sát về xu hướng sản xuất kinh doanh ngành xây dựng của Cục Thống kê, kết quả khảo sát về chi phí nguyên vật liệu trực tiếp đối với các DN ngành xây dựng cho thấy trong quý 2/2025, có 54,0% doanh nghiệp nhận định chi phí nguyên vật liệu trực tiếp tăng so với quý I/2025; 32,5% doanh nghiệp nhận định không đổi và 13,5% doanh nghiệp nhận định giảm.

Dự báo quý 3/2025, có 50,7% doanh nghiệp dự báo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp tăng so với quý 2/2025; 38,1% doanh nghiệp nhận định không đổi và 11,2% doanh nghiệp dự báo giảm.

Về nguồn cung nguyên vật liệu xây dựng, có 21,7% doanh nghiệp khó khăn do thiếu nguồn cung nguyên vật liệu xây dựng như: không có sự ổn định về giá, không cung cấp kịp thời nguyên vật liệu cho công trình.

Theo Cục Thống kê, trong quý 2/2025, các doanh nghiệp tiếp tục phải đối mặt với tình trạng giá nguyên vật liệu như thép, xi măng, cát… biến động mạnh, ảnh hưởng lớn đến chi phí và hiệu quả thi công công trình.

Giải pháp đảm bảo nguồn cung, kiểm soát giá vật liệu xây dựng

Chia sẻ về những khó khăn của doanh nghiệp ngành xây dựng, ông Vũ Chí Kiên, Phó Tổng giám đốc Công ty CP xây dựng QualiPro cho biết, thời gian vừa qua, các doanh nghiệp xây dựng gặp rất nhiều khó khăn trước tình hình giá một số loại vật liệu chính tăng cao và nguồn cung về nhân công xây dựng khan hiếm.

Trong đó, về tình hình vật liệu xây dựng, ông Vũ Chí Kiên cho biết, trong nửa đầu năm 2025 đến nay, ngành xây dựng đã phải đối mặt với sự biến động lớn về giá cả các vật liệu xây dựng chính, đặc biệt trong tháng 5/2025 đã có những nhà cung cấp phát hành đến 3 thông báo về việc tăng giá bán như: giá bê tông đã tăng khoảng 25%-35%; giá thép tăng 5%-7%. Đặc biệt, giá cát xây dựng tăng khoảng 200-300%. Ngoài ra các vật liệu khác cũng đều có sự điều chỉnh tăng giá.

Cùng với đó là sự khan hiếm về nguồn cung, nhiều nhà cung cấp không có hàng để xuất ra ngoài thị trường.

Theo đại diện doanh nghiệp, việc tăng giá và khan hiếm nguồn cung vật liệu dẫn đến nhiều doanh nghiệp xây dựng phải gồng mình chịu lỗ hoặc phải dừng, không tiếp tục thực hiện hợp đồng và chịu phạt từ chủ đầu tư.

Một số dự án đã duyệt tổng mức đầu tư, thì giá dự thầu của các nhà thầu đều vượt tổng mức đầu tư dẫn đến dự án không thể triển khai ngay được và phải làm các thủ tục điều chỉnh tổng mức đầu tư dẫn đến các dự án đều bị chậm kế hoạch triển khai, đi vào hoạt động, ảnh hưởng đến công tác sản xuất và đơn hàng đã được ký với đối tác.

Với những khó khăn về vật liệu, ông Vũ Chí Kiên kiến nghị, Nhà nước cần có các chính sách kịp thời để bình ổn lại giá vật liệu xây dựng. Các doanh nghiệp xây dựng cũng cần nhanh chóng điều chỉnh, thích ứng, áp dụng công nghệ, máy móc và quản lý, triển khai để giảm giá thành và tăng tính cạnh tranh.

Liên quan đến vấn đề này, Cục Thống kê cho biết, để tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp, nhà thầu xây dựng kiến nghị Chính phủ, Bộ, ngành, địa phương tiếp tục có nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp.

Các doanh nghiệp mong muốn có các chính sách kiểm soát và bình ổn giá vật liệu, đồng thời đảm bảo nguồn cung ổn định, tránh tình trạng khan hiếm cục bộ hoặc đầu cơ đẩy giá. Trong đó, có 54,7% doanh nghiệp đề nghị được hỗ trợ về nguyên vật liệu xây dựng.