“Tick xanh trách nhiệm” hướng đến môi trường kinh doanh minh bạch

Hàng hóa gắn Tick xanh trách nhiệm được bán tại siêu thị. Ảnh: T.H

Thực trạng đáng lo ngại trong thương mại điện tử

Theo ông Nguyễn Nguyễn Phương, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh, trong bối cảnh thương mại điện tử (TMĐT) phát triển mạnh mẽ song hành với những bất cập đáng lo ngại về chất lượng hàng hóa, tính minh bạch và đạo đức tiếp thị, Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh đã chính thức phát động Chương trình “Tick xanh trách nhiệm Thương mại điện tử” – một sáng kiến nhằm định hình lại tiêu chuẩn đạo đức và trách nhiệm trong toàn bộ hệ sinh thái TMĐT Việt Nam.

Đây là bước phát triển tiếp nối thành công của Chương trình “Tick xanh trách nhiệm” trong hệ thống bán lẻ truyền thống, được triển khai từ tháng 3/2024 với sự tham gia của 11 tập đoàn phân phối lớn và hàng trăm doanh nghiệp sản xuất.

Việc mở rộng sang lĩnh vực TMĐT là lời đáp lại mạnh mẽ của Thành phố đối với nhu cầu cấp thiết: khôi phục niềm tin người tiêu dùng và tạo dựng một không gian số văn minh, minh bạch, và công bằng.

Trong 5 năm trở lại đây, Việt Nam được ghi nhận là một trong những thị trường TMĐT phát triển nhanh nhất Đông Nam Á. Tuy nhiên, cùng với sự bùng nổ này là sự gia tăng chóng mặt của các hành vi gian lận thương mại, quảng cáo sai sự thật, kinh doanh hàng giả, hàng nhái và lợi dụng người nổi tiếng để trục lợi.

Qua công tác thanh tra, kiểm tra, các cơ quan chức năng đã phát hiện hàng nghìn sản phẩm không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng vẫn len lỏi qua các sàn TMĐT.

Một số người có ảnh hưởng trong cộng đồng tiếp tay quảng bá cho sản phẩm không đạt chuẩn; người tiêu dùng bị “mù mờ” trong thông tin, bị đánh lừa bởi hình ảnh, nội dung quảng cáo được dựng sẵn. Các doanh nghiệp chân chính bị đẩy vào thế cạnh tranh bất công, bị hàng kém chất lượng lấn át.

Hậu quả không chỉ là sự tổn hại về kinh tế và niềm tin, mà còn kéo theo nguy cơ mất kiểm soát trong công tác bảo vệ người tiêu dùng, đặc biệt với các nhóm dễ bị tổn thương như người cao tuổi, trẻ em và người tiêu dùng ở vùng sâu vùng xa.

Từ thực tế trên, Chương trình “Tick xanh trách nhiệm Thương mại điện tử” được Sở Công Thương triển khai dựa trên tư duy đổi mới trong quản trị: dùng sức mạnh thị trường, tiếng nói của cộng đồng và cơ chế lan tỏa niềm tin để điều tiết hành vi.

Không áp đặt quy định bắt buộc. Không cấp phép hành chính, Tick xanh trách nhiệm là biểu trưng của sự tự nguyện, tự cam kết, và được vận hành bằng sự giám sát đa chiều.

Trong đó, cơ quan quản lý đóng vai trò dẫn dắt, điều phối; người tiêu dùng đóng vai trò phản biện, giám sát; các sàn TMĐT và doanh nghiệp là người thực hiện cam kết và tự chịu trách nhiệm trước cộng đồng.

Ba trụ cột trách nhiệm trong thương mại điện tử

Tick xanh trách nhiệm của Sàn thương mại điện tử - Chủ thể kiến tạo hệ sinh thái trách nhiệm, gồm: cam kết trở thành hình mẫu tuân thủ quy định pháp luật; cam kết trở hành hình mẫu bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; tích cực vận động và quản lý nhà bán hàng tham gia Tick xanh trách nhiệm.

Ưu tiên hỗ trợ nhà bán hàng, nhà tiếp thị liên kết Tick xanh trách nhiệm; minh bạch và quyết liệt xử lý vi phạm của các chủ thể tham gia sàn TMĐT; tăng cường kiến thức pháp luật trong hoạt động đào tạo nhà bán hàng.

Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh ủy quyền quản lý Tick xanh cho các doanh nghiệp phân phối. Ảnh: T.H

Tick xanh trách nhiệm của Nhà bán hàng – Người giữ cam kết với chất lượng sản phẩm: cam kết trở hành hình mẫu bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; chỉ cung cấp sản phẩm hợp pháp, rõ nguồn gốc; chịu trách nhiệm đảm bảo chất lượng và an toàn sản phẩm; minh bạch thông tin sản phẩm, giá bán và chính sách bán hàng; thực hiện đúng nghĩa vụ thuế và tài chính; không quảng cáo sai sự thật, không sử dụng nội dung vi phạm bản quyền.

Tick xanh trách nhiệm của Nhà tiếp thị liên kết–Người truyền cảm hứng trung thực trong tiếp thị: Cam kết trở hành hình mẫu bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; quảng cáo đúng sự thật, không tự ý thổi phồng công dụng sản phẩm; minh bạch thông tin hợp tác thương mại, giúp người tiêu dùng đánh giá khách quan…