Tăng thuế thuốc lá không phải là sự lựa chọn mà là đòi hỏi cấp thiết
WHO ban bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe vì đậu mùa khỉ Tăng thuế thuốc lá là chính sách vì sức khoẻ và nền kinh tế |
![]() |
Tăng thuế thuốc lá sẽ góp phần quan trọng vào việc giảm tỷ lệ sử dụng. Ảnh: TL. |
Sử dụng thuốc lá là gánh nặng bệnh tật và kinh tế
Sử dụng thuốc lá là một trong những mối đe dọa nghiêm trọng nhất đối với sức khỏe cộng đồng toàn cầu hiện nay. Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm, thế giới có hơn 8 triệu người tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá, trong đó có tới 1,3 triệu người chết do hút thuốc thụ động.
Ở góc độ kinh tế, thuốc lá gây ra tổng tổn thất cho kinh tế thế giới khoảng 1400 tỷ USD/năm, bằng 1,8% GDP thế giới.
Quan trọng hơn, thuốc lá là nguyên nhân của bệnh tật, tử vong. Đây cũng là lý do khiến 1,4% rừng mất đi mỗi năm; gây ra khoảng 10% số vụ cháy; giảm ngân sách hộ gia đình.
Tại Việt Nam, với hơn 15 triệu người hút thuốc, với hơn 100.000 ca tử vong mỗi năm do hút thuốc lá chủ động và tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động. Đồng thời, chi phí y tế và thiệt hại kinh tế ước tính lên tới 108.000 tỷ đồng/năm, tương đương khoảng 1,1% GDP.
Đây là mối đe dọa đối với sự phát triển kinh tế và xã hội của đất nước. Việt Nam vẫn nằm trong nhóm 15 quốc gia có tỷ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc cao nhất thế giới và đứng thứ 3 trong khu vực ASEAN.
Theo ước tính của WHO và Ngân hàng Thế giới, khi tăng thuế để giá tăng 10% thì sẽ giảm tiêu dùng khoảng 4% ở các nước phát triển, 5% ở các nước đang phát triển.
Đặc biệt, ở người nghèo và lớp trẻ thì tăng thuế sẽ làm giảm tiêu dùng nhiều hơn. Cụ thể, khi tăng giá 10% sẽ giảm tiêu thụ tới 10% ở trẻ em và người nghèo. Giá thuốc lá cao cũng có tác dụng ngăn ngừa trẻ bắt đầu hút thuốc.
Ths, Bs Nguyễn Tuấn Lâm, Chuyên gia Phòng chống tác hại thuốc lá của WHO cho rằng, hiện tỷ lệ thuế thuốc lá ở Việt Nam tính theo giá bán lẻ rất thấp,chỉ khoảng 36,7%, trong khi Thái Lan là 78,6%, Philipine là 71,3%; Indonesia là 63,5%...
Ở góc độ khác, chuyên gia kinh tế Đào Thế Sơn cho biết, thực tế tại các hộ gia đình hiện nay, chi tiêu thuốc lá tiêu tốn khá nhiều ngân sách. Điều này không chỉ khiến các hộ gia đình phải cắt giảm tiêu dùng, vô hình trung tiêu dùng thuốc lá lấn át chi tiêu cho giáo dục, nhất là ở các hộ nghèo.
Thuế góp phần tăng số lượng và năng suất lao động
Tăng thuế thuốc lá đã được chứng minh là biện pháp hiệu quả và ít tốn kém nhất để giảm sử dụng, đặc biệt là ngăn ngừa thanh thiếu niên hút thuốc. Biện pháp này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng, giảm gánh nặng bệnh tật, và tử vong mà còn giúp tăng nguồn thu từ thuế thuốc lá cho ngân sách, để tái đầu tư vào các ưu tiên của đất nước.
Trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực hướng tới phát triển bền vững, giảm bất bình đẳng và xây dựng một xã hội khỏe mạnh, công bằng, nhiều ý kiến cho rằng, tăng thuế thuốc lá không phải là lựa chọn - mà là một đòi hỏi cấp thiết.
Theo chuyên gia kinh tế Đào Thế Sơn, tăng thuế TTĐB có thể giúp hộ gia đình tăng chất lượng cuộc sống và kinh tế hiện tại cũng như tương lai.
Thuế TTĐB thuốc lá góp phần giảm chi phí y tế, môi trường gây tổn hại tới tăng trưởng. Nguồn ngân sách thu được từ thuế có thể dùng cho việc cải thiện chương trình phát triển bền vững SDGs, thông qua việc trợ cấp giáo dục và y tế cho hộ nghèo.
Mặt khác, theo tính toán, nếu tăng thuế thuốc lá từ 65% lên 85% có thể tăng GDP thêm 0,09%; từ 65% lên 105% thì GDP tăng thêm 0,18%.
“Tăng thuế TTĐB thuốc lá không làm giảm tăng trưởng mà giúp thay đổi cơ cấu nguồn thu theo hướng công bằng. Thuế TTĐB đối với thuốc là nên được coi là một chính sách tài khoá hỗ trợ tăng trưởng kinh tế hơn là ngược lại. Việt Nam cần mạnh dạn tăng thuế TTĐB để có thể nâng cao chất lượng tăng trưởng và tăng trưởng bền vững”, chuyên gia kinh tế Đào Thế Sơn nói.
Chia sẻ thêm, Ths, Bs Nguyễn Tuấn Lâm nhấn mạnh, tăng thuế thuốc lá tốt cho phát triển bền vững. Thuế TTĐB thuốc lá góp phần giảm chi phí y tế, môi trường gây tổn hại tới tăng trưởng, trong khi làm tăng năng suất lao động.
Theo thống kê, mỗi năm người Việt Nam dành khoảng 21,8 triệu giờ lao độngdo sử dụng thuốc lá; 13,4 triệu giờ người bệnh nghỉ việc đi khám chữa bệnh; 8,3 triệu giờ người nhà nghỉ việc để chăm sóc…
Nếu giảm tỷ lệ hút thuốc, mỗi năm Việt Nam sẽ tăng thêm 120.000 việc làm cho nền kinh tế. Do vậy, tăng thuế TTĐB giảm thời gian lao động bị mất đi, nâng cao nguồn cung và chất lượng, năng suất lao động.
Từ những phân tích này, chuyên gia của WHO cho rằng, tăng thuế thuốc lá là biện pháp cùng thắng: thắng cho y tế công cộng, và thắng cho nguồn thu ngân sách từ thuế.Tăng thuế thuốc lá là biện pháp tốt cho phát triển bền vững.
Tin liên quan

Sẽ có chính sách ưu tiên hoàn thuế đối với doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật
05:43 | 18/10/2025 Thuế

Thúc đẩy nhiều doanh nghiệp tiếp cận chương trình doanh nghiệp ưu tiên
20:23 | 16/10/2025 Chuyển động

Ngành Thuế, Hải quan đã có những bước tiến dài trong cải cách
11:41 | 16/10/2025 Chuyển động

Thương mại Việt Nam - EU bước sang giai đoạn mới
10:08 | 19/10/2025 Diễn đàn

Lan tỏa giá trị nông nghiệp Việt từ 90 thương hiệu Vàng tiêu biểu năm 2025
21:44 | 18/10/2025 Diễn đàn

Thuế GTGT mặt hàng thuốc, vắc xin thú y
21:38 | 18/10/2025 Chính sách thuế, hải quan

Bàn giải pháp tháo gỡ vướng mắc trong hợp chuẩn, hợp quy hàng hóa
21:15 | 18/10/2025 Diễn đàn

Thuế chống bán phá giá sản phẩm tháp điện gió áp dụng trong trường hợp nào?
21:08 | 18/10/2025 Chính sách thuế, hải quan

Xóa bỏ thuế khoán từ 1/1/2026: Chuẩn bị kỹ để hộ kinh doanh chuyển đổi thuận lợi
18:05 | 16/10/2025 Diễn đàn

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo: Hướng tới khung pháp lý an toàn, minh bạch và thúc đẩy đổi mới sáng tạo
20:31 | 15/10/2025 Diễn đàn

Tiêu chí nào để doanh nghiệp sản xuất thiết bị điện tử được hưởng ưu đãi về thuế?
14:06 | 15/10/2025 Diễn đàn

Chính thức áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung với tập đoàn đa quốc gia
14:02 | 15/10/2025 Chính sách thuế, hải quan

(INFOGRAPHIC): Mức thuế suất đối với mặt hàng thuộc nhóm 71.13, 71.14 và 71.15
14:00 | 15/10/2025 Chính sách thuế, hải quan

Hướng dẫn về giá tính lệ phí trước bạ xe máy theo quy định mới
10:31 | 15/10/2025 Chính sách thuế, hải quan

Cảnh báo rủi ro khi đăng ký, thay đổi thông tin sử dụng hóa đơn điện tử
10:29 | 15/10/2025 Chính sách thuế, hải quan

Thanh toán không dùng tiền mặt: Giảm thiểu rủi ro, bảo đảm quyền lợi người nộp thuế
00:00 | 15/10/2025 Diễn đàn

(INFOGRAPHIC): Chi tiết cơ cấu thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu
08:41 | 20/10/2025 Infographics

Chùm ảnh: Tọa đàm “Hoàn thiện chính sách thuế, hải quan, thúc đẩy doanh nghiệp phát triển”
10:51 | 17/10/2025 Megastory/Longform

(INFOGRAPHIC): Kết quả chống buôn lậu của ngành Hải quan trong 9 tháng
10:39 | 15/10/2025 Infographics

(INFOGRAPHIC): Mức thuế suất đối với mặt hàng thuộc nhóm 71.13, 71.14 và 71.15
14:00 | 15/10/2025 Chính sách thuế, hải quan

(INFOGRAPHIC): Điểm danh 7 nhóm hàng xuất khẩu chục tỷ USD
10:50 | 14/10/2025 Infographics

Thuế tỉnh Phú Thọ quyết tâm hoàn thành tốt các nhiệm vụ năm 2025

Hải quan Cẩm Phả triển khai các giải pháp cải thiện nguồn thu

4 cán bộ đã, đang công tác trong ngành Hải quan tham gia cấp ủy tỉnh, thành phố

Kỳ họp thứ 10, Quốc hội xem xét, thông qua số lượng lập pháp lớn nhất lịch sử

(INFOGRAPHIC): Chi tiết cơ cấu thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu

Hải quan Khu chế xuất Tân Thuận lưu ý doanh nghiệp tránh sai phạm

Vinamilk gia nhập nhóm 5% thương hiệu mạnh nhất toàn cầu

Hải Phòng thành lập Khu thương mại tự do gần 6.300 ha

Lan tỏa giá trị nông nghiệp Việt từ 90 thương hiệu Vàng tiêu biểu năm 2025

Vốn tăng thêm của doanh nghiệp đang hoạt động tăng 186,5% so với cùng kỳ

Lợi nhuận quý III/2025 của Savico tăng trưởng mạnh

Quỹ Phát triển DNNVV và Vietbank ký kết hợp đồng khung cho vay gián tiếp

Lạng Sơn: Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa đạt trên 62 tỷ USD

4 động lực giúp xuất khẩu hàng điện tử tăng gấp 3 lần sau 10 năm

Việt Nam có 2 đối tác đạt kim ngạch xuất nhập khẩu hơn 100 tỷ USD

Cà phê Việt Nam khẳng định vị thế xuất khẩu hàng đầu thế giới

Cơ hội bứt phá cho xuất khẩu cá ngừ Việt Nam

Hội nhập giúp Việt Nam khẳng định vị thế kinh tế toàn cầu

Doanh nghiệp Việt đối mặt áp lực kép từ chi phí và AI

Logistics thông minh: Chìa khóa vàng cho thương mại điện tử xuyên biên giới

Phát hiện 2 cơ sở kinh doanh hàng hóa nhập lậu

Tăng cường bảo vệ người tiêu dùng trong kỷ nguyên số

Gần 8 tỷ USD kiều hối chuyển về TP. Hồ Chí Minh

Đà Nẵng đề xuất hỗ trợ doanh nghiệp tham gia sàn thương mại điện tử quốc tế

Nhà ở giá rẻ sẽ bùng nổ trong 10 năm tới nhờ 3 điểm nghẽn được tháo gỡ

Tập trung thực hiện tháng cao điểm chống khai thác hải sản bất hợp pháp

Kinh doanh lúa, gạo trầm lắng: Giải mã sự "thận trọng" của thương lái và kho gạo

Giải bài toán nhà ở vừa túi tiền và thu hút dân cư về khu đô thị mới

Giảm chi phí đầu vào để hạ nhiệt giá nhà ở
