Lo ngại về mối nguy kiểm soát xuất khẩu vaccine Covid-19

	Anh cảnh báo lệnh cấm xuất khẩu vaccine của EU "phản tác dụng"
	Dịch COVID-19: EC cảnh báo siết chặt hơn việc xuất khẩu vaccine
	Lô vaccine Covid-19 nhập khẩu đầu tiên trị giá trên 12 tỷ đồng

Vaccine ngừa Covid-19 của hãng AstraZeneca

Điều này được thể hiện qua việc Liên minh châu Âu (EU) có khả năng kiểm soát hoạt động xuất khẩu vaccine, một động thái được cho là nhằm vào Anh do hiện nguồn cung vaccine Oxford/AstraZeneca đang thiếu hụt. Đây được cho là hành động "đáp trả" và sẽ khó có thể dỡ bỏ cho dù vấn đề cung ứng đã được cải thiện.

Ủy ban châu Âu (EC), cơ quan xử lý các vấn đề liên quan đến thủ tục cho EU, không phải là một khách hàng chuyên đi mua thuốc, đã ký các hợp đồng mua vaccine với các nhà sản xuất chậm hơn so với Chính phủ Anh. Ngoài ra, hợp đồng mà Anh ký được có điều khoản chặt chẽ với AstraZeneca. Nước Anh cũng là nước đầu tư từ sớm vào chuỗi cung ứng nhằm giảm thiểu rủi ro cho các nhà sản xuất, trong khi EU mãi sau này mới đưa ra cam kết đóng góp 335 triệu euro để xây dựng nhà máy sản xuất vaccine AstraZeneca.

Điều trớ trêu là EU đang tranh giành để có được vaccine trong khi trước đó cơ quan quản lý đưa ra những "thận trọng thái quá" đối với khả năng các phản ứng phụ và đưa ra những nhận xét không có căn cứ về tính hiệu quả của vaccine này.

Nguồn cung thiếu đã khiến nhiều Chính phủ và thể chế của EU đối mặt với những đánh đổi phức tạp giữa chính trị và đạo đức. Trong khi đó, Chính phủ của Thủ tướng Boris Johnson đã nhận được phần thưởng chính trị vì đã tiến hành chương trình tiêm chủng vaccine từ rất sớm, tuy trước đó Chính phủ từng bị chỉ trích về cách thức xử lý đại dịch Covid-19.

Tuy nhiên, London vẫn đối mặt với những vấn đề khác. Nếu như chuyển các liều vaccine cho EU, Chính phủ có khả năng đối mặt với sự phản kháng từ những cử tri trẻ tuổi, những người mà tương lai triển vọng của họ bị ảnh hưởng nhiều từ lệnh phong tỏa để bảo vệ cho người già và những người có bệnh nền dễ bị tổn thương và đáng lẽ sẽ đến lượt được tiêm.

Mặt khác, hình ảnh nước Anh sẽ thật tệ nếu như họ tích trữ thuốc lại để dành cho những người trẻ tuổi ở Anh trong khi hàng nghìn nghìn người già và bệnh nền ở EU tử vong do làn sóng dịch thứ 3 đang diễn ra tại châu Âu.

Báo Financial Times ngày 22/3 cho rằng kiểm soát xuất khẩu tại EU không nên là lựa chọn để giải quyết vấn đề. Kiểm soát xuất khẩu không làm tăng mà nhiều khả năng lại làm giảm cung.

Những Chính phủ dân chủ, theo quan điểm tự do thương mại, nên phản đối việc ngăn các công ty thực hiện hợp đồng họ đã ký với khách hàng. Việc chặn xuất khẩu có thể dẫn đến nguy cơ trả đũa và tạo ra hiệu ứng dây chuyền lên các chuỗi cung ứng phức hợp toàn cầu.

Bài báo cho rằng Anh, Ủy ban châu Âu và nhà cung cấp vaccine nên ngồi lại cùng nhau để đưa ra thỏa hiệp chung nhằm giúp công ty dược phẩm đáp ứng được các yêu cầu của EU. Bài báo thừa nhận thiện chí giữa Anh và EU dường như hơi thiếu sau khi Anh rời khỏi EU.

Hiện Anh đang đàm phán đặt liều lượng lớn sản xuất vaccine AstraZeneca từ Ấn Độ, và điều chuyển một phần sản xuất hiện đã có tại một nhà máy tại Hà Lan sang cho EU. Lý do là để chuyển bớt vaccine cho EU nhằm giảm tỷ lệ lây nhiễm hiện đang gia tăng ở khối và làm tăng hy vọng của người dân Anh sẽ được phép đi sang các nước EU du lịch vào mùa Hè.

Tình trạng khan hiếm vaccine tại EU có lẽ sẽ sớm chấm dứt vì ngày càng có thêm nhiều loại vaccine được chấp thuận đưa vào sử dụng và các nhà máy sản xuất cũng được mở rộng. Nhu cầu tiêm vaccine của con người sẽ còn kéo dài trong nhiều năm tới. Do đó, bài báo cho rằng điều cần làm hiện nay là có sự hợp tác trên lĩnh vực nghiên cứu khoa học, sản xuất và cung ứng vaccine chứ không phải là để các nước rơi vào chủ nghĩa bảo hộ.