 |
| Giá trị giỏ hàng cá nhân của Gen Z dao động từ 20 đến 65 triệu đồng/năm. Đồ họa: TT |
Hai nhóm người tiêu dùng dẫn dắt tăng trưởng TMĐT Việt Nam
Theo Báo cáo Vietnam E-commerce Intelligence H1/2025 do YouNet ECI công bố, hai nhóm người tiêu dùng chính đang dẫn dắt tăng trưởng của TMĐT tại Việt Nam hiện nay là Gen Z (từ 15 - 27 tuổi) và Millennials (từ 28 - 43 tuổi). Hai nhóm này chiếm tới 72,5% lực lượng lao động trong độ tuổi từ 15 - 49 tính đến năm 2023.
Cùng với sự chuyển dịch mạnh mẽ từ tiêu dùng truyền thống sang tiêu dùng số, có tới 62,8% người tiêu dùng được khảo sát cho biết họ mua sắm trực tuyến ít nhất một lần mỗi tuần trong năm 2024. Dù vậy, hành vi và động lực mua hàng giữa Gen Z và Gen Y lại có sự khác biệt rõ rệt, từ sở thích, cách thức tiếp cận sản phẩm đến nền tảng họ lựa chọn để mua sắm.
Với phong cách sống trẻ trung và nhạy bén với các trào lưu mạng xã hội, Gen Z được đánh giá là nhóm tiêu dùng năng động, sẵn sàng chi tiêu cho những gì thể hiện được cá tính. Nhóm này có thu nhập trung bình từ 20 - 30 triệu đồng/tháng và chủ yếu chi tiêu dưới 30 triệu đồng/năm cho các sản phẩm online.
| Cùng với sự chuyển dịch mạnh mẽ từ tiêu dùng truyền thống sang tiêu dùng số, có tới 62,8% người tiêu dùng được khảo sát cho biết họ mua sắm trực tuyến ít nhất một lần mỗi tuần trong năm 2024. Dù vậy, hành vi và động lực mua hàng giữa Gen Z và Gen Y lại có sự khác biệt rõ rệt, từ sở thích, cách thức tiếp cận sản phẩm đến nền tảng họ lựa chọn để mua sắm. |
Tuy nhiên, giá trị giỏ hàng cá nhân của Gen Z dao động từ 20 đến 65 triệu đồng, điều này cho thấy họ có xu hướng mua theo đợt, tập trung vào các món hàng thời trang, mỹ phẩm hoặc sản phẩm bắt trend.
Đặc biệt, TikTok Shop đang trở thành nền tảng ưa thích của Gen Z nhờ tích hợp yếu tố giải trí và thương mại. Có tới 55% Gen Z được khảo sát thừa nhận họ bị ảnh hưởng bởi những người có sức ảnh hưởng (micro-influencer) ở tệp khách hàng ngách. Loại nội dung tác động mạnh nhất đến quyết định mua hàng của Gen Z là livestream cùng influencer, với điểm đánh giá trung bình đạt 4,9/5, vượt trội so với các hình thức như video đánh giá sản phẩm hay nội dung quảng bá từ thương hiệu.
Thống kê cũng chỉ ra rằng, 51% Gen Z dễ bị thu hút bởi trào lưu mạng xã hội, hashtag thịnh hành và nội dung lan truyền. Bên cạnh đó, 35% nhóm này coi chương trình giảm giá là yếu tố quyết định khi chọn mua sản phẩm, và 54% thuộc nhóm “mua sắm liền tay”, nghĩa là họ có thể mua ngay lập tức nếu thấy mức giá hợp lý, hình ảnh bắt mắt hoặc ưu đãi hấp dẫn.
Ngược lại với Gen Z, Millennials (còn gọi là Gen Y) có hành vi mua sắm ổn định, đặt yếu tố chất lượng và độ tin cậy lên hàng đầu. Với thu nhập dao động từ 30 - 60 triệu đồng/tháng, họ sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn cho các sản phẩm phục vụ gia đình hoặc cá nhân, miễn là đáp ứng được tiêu chí bền vững, tiện ích và đảm bảo dịch vụ hậu mãi.
Theo thống kê, giá trị giỏ hàng trung bình của Gen Y nằm trong khoảng từ 120 đến 170 triệu đồng, cao gấp khoảng 3 lần so với Gen Z. Nhóm người tiêu dùng này thường có kế hoạch mua sắm rõ ràng, đánh giá cao các sản phẩm có nhiều phản hồi tích cực từ người dùng khác và có giá cả hợp lý.
Shopee là nền tảng được Gen Y ưu tiên nhờ tính ổn định, chính sách hoàn trả minh bạch và dễ tra cứu khuyến mãi. Theo khảo sát, 68% người dùng Millennials ưu tiên chọn sàn TMĐT có chính sách đổi trả rõ ràng và minh bạch. Ngoài ra, 62% đánh giá cao các hình thức thanh toán tiện lợi, đồng thời 61% muốn có khả năng liên hệ trực tiếp với người bán để thống nhất lịch giao hàng.
Về dịch vụ sau bán, Gen Y có yêu cầu cao và chi tiết hơn. Họ mong muốn được giao tiếp chủ động với nhân viên để sắp xếp lịch giao hàng hoặc lắp đặt sản phẩm, với điểm hài lòng đạt 4,6/5. Khả năng giải quyết khiếu nại nhanh chóng cũng rất được quan tâm (điểm trung bình 4,5), cùng với đó là sự chuyên nghiệp của đội ngũ chăm sóc khách hàng (đạt 4,3 điểm).
Ngoài ra, Millennials đánh giá cao các dịch vụ gia tăng như kích hoạt bảo hành tự động, chăm sóc sau mua, hướng dẫn sử dụng chi tiết - những yếu tố giúp tăng lòng tin và trải nghiệm mua sắm trực tuyến.
 |
| Gen Y có hành vi mua sắm ổn định, đặt yếu tố chất lượng và độ tin cậy lên hàng đầu. Đồ họa: TT |
Gen Z và Gen Y: Tiếp tục là nhân tố định hình tương lai của TMĐT Việt Nam
Báo cáo của YouNet ECI cho thấy, nếu như Gen Z mua hàng thiên về cảm xúc, bị tác động mạnh bởi hình ảnh, nội dung giải trí và người nổi tiếng trên mạng xã hội thì Gen Y lại tiếp cận TMĐT một cách có tính toán, ưu tiên chất lượng, dịch vụ và sự an tâm khi mua sắm.
Chính sự khác biệt này đã và đang tạo nên những phân khúc thị trường rõ ràng cho các nền tảng TMĐT. TikTok Shop nổi bật với khả năng tiếp cận Gen Z nhờ các chiến dịch kết hợp giải trí và tương tác trực tiếp qua livestream. Trong khi đó, Shopee vẫn là lựa chọn hàng đầu với Gen Y bởi độ tin cậy, quy trình mua bán rõ ràng, dịch vụ hậu mãi đầy đủ.
Cũng từ đó, các nhà bán lẻ, doanh nghiệp và nền tảng TMĐT đang phải linh hoạt hơn trong việc thiết kế trải nghiệm người dùng và chiến lược tiếp cận khách hàng để đáp ứng tốt nhất nhu cầu của từng nhóm tuổi.
Theo báo cáo, dù Gen Z và Gen Y đều là lực lượng tiêu dùng chủ lực của TMĐT Việt Nam, song hành vi tiêu dùng của họ lại phản ánh những ưu tiên rất khác biệt. Điều này cho thấy, các doanh nghiệp TMĐT cần nắm rõ đặc điểm tâm lý và thói quen mua sắm của từng nhóm để xây dựng chiến lược phù hợp, từ nền tảng bán hàng, hình thức tiếp thị đến dịch vụ hậu mãi.
Với hơn 70% lực lượng tiêu dùng trong độ tuổi lao động, Gen Z và Gen Y được xem là nhân tố quan trọng định hình tương lai của TMĐT Việt Nam.
