“Bắt tay” doanh nghiệp làm hàng xuất khẩu, nông dân tăng chuyên nghiệp

	Biểu dương 300 nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi toàn quốc
	Phó Thủ tướng chỉ đạo loạt giải pháp hỗ trợ phát triển nông nghiệp
	Nhiều ngân hàng vẫn “né” cho vay với nông dân, doanh nghiệp lương thực

Toàn cảnh diễn đàn

Theo Bộ NN&PTNT, 8 tháng qua, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thuỷ sản ước gần 36,3 tỷ USD, tăng 13,1% so với cùng kỳ năm trước. Cụ thể, xuất khẩu nhóm nông sản chính gần 15 tỷ USD, tăng 7,4%; lâm sản chính trên 11,8 tỷ USD, tăng 6,2%; thủy sản trên 7,5 tỷ USD, tăng 35,3%; chăn nuôi 258,6 triệu USD, giảm 12,2%; đầu vào sản xuất gần 1,7 tỷ USD, tăng 48,2%.

Ngành nông nghiệp ghi nhận 7 nhóm sản phẩm có trị giá xuất khẩu trên 2 tỷ USD gồm: cà phê, cao su, gạo, rau quả, điều, tôm, sản phẩm gỗ.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến nhấn mạnh: dù những tháng cuối năm sản xuất, xuất khẩu nông, lâm, thuỷ sản còn đối mặt không ít khó khăn song toàn ngành vẫn bám đuổi để "về đích", đạt mục tiêu xuất khẩu khoảng 50 tỷ USD.

Để thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu nông, lâm, thuỷ sản ngày càng bền vững hơn, đảm bảo liên kết chặt chẽ giữa nông dân và doanh nghiệp là yếu tố được nhìn nhận khá quan trọng.

Chia sẻ tại Diễn đàn Nông dân Quốc gia lần thứ VII chủ đề: “Người nông dân chuyên nghiệp” diễn ra ngày 12/9, nông dân Nguyễn Văn Linh, ở thôn Mỹ Lộc, xã Cao Đức, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh cho biết: hiện nay, gia đình ông Linh và nhiều nông dân khác đang tham gia vào mô hình liên kết trồng cà rốt xuất khẩu sang Nhật Bản, Hàn Quốc. Thực tế cho thấy, kể từ khi chuyển sang làm ăn có liên kết, nông dân trở lên chuyên nghiệp hơn hẳn.

Ông Linh đặt câu hỏi: “Nhà nước sẽ có những chính sách gì để thúc đẩy sự liên kết giữa nông dân với nhau và giữa nông dân với doanh nghiệp trong thời gian tới, tạo ra nhiều mô hình thực chất hơn?”

Tương tự, nông dân Hoàng Thị Chắp, thôn Luổng Đơ, xã Cốc San, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai (nông dân sản xuất cá giống, đã lai tạo thành công cá chép Trung Quốc với cá chép sông Hồng, thu nhập 1,2 – 1,8 tỷ đồng/năm) đặt vấn đề, trong đợt bão giá thức ăn chăn nuôi vừa qua, nhiều hộ chăn nuôi thua lỗ nặng. Tuy nhiên, đối với những hộ chăn nuôi quy mô lớn, nếu có các hợp đồng, mối quan hệ làm ăn lâu dài với các doanh nghiệp, chi phí giảm khá nhiều.

“Tôi xin hỏi, các doanh nghiệp sản xuất thức ăn chăn nuôi, vật tư đầu vào ngành nông nghiệp có các hình thức gì để bắt tay cùng nông dân, hướng tới hai bên cùng có lợi, tiết giảm chi phí đầu vào?”, bà Chắp nói.

Tham gia làm rõ nhiều vấn đề thắc mắc của các nông dân, ông Johan Van Den Ban, Tổng Giám đốc De Heus Việt Nam cho biết, đến nay De Heus đã có mặt ở Việt Nam được 12 năm với 22 nhà máy thức ăn chăn nuôi phân bố ở các vùng chăn nuôi lớn trên khắp cả nước.

Việt Nam có nhiều cơ hội xuất khẩu sản phẩm chăn nuôi chất lượng cao. Tuy nhiên, nếu người nông dân không tập hợp, không liên kết sản xuất theo chuỗi sẽ khó làm ra sản phẩm đồng bộ, chất lượng cao, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.

Kinh nghiệm của De Heus ở khu vực châu Âu và thế giới là luôn hỗ trợ kiến thức, kỹ thuật để góp phần giúp người chăn nuôi độc lập phát triển sản xuất tốt hơn, hiệu quả hơn.

Để thúc đẩy chuỗi liên kết với người chăn nuôi Việt Nam, ngoài cung cấp các sản phẩm thức ăn chăn nuôi, De Heus còn có các giải pháp quan trọng như cung cấp gà giống, lợn con cho nông dân. Năm 2023, De Heus sẽ cung cấp giải pháp phát triển giống cá tra - mặt hàng quan trọng cho khu vực miền Tây.

Nông dân Nguyễn Văn Linh, ở thôn Mỹ Lộc, xã Cao Đức, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh phát biểu tại diễn đàn

Theo ông Ngô Tiến Dũng, Phó Giám đốc Công ty CP chuỗi thực phẩm Tập đoàn TH, hiện nay, Tập đoàn TH đã xây dựng được 2 chuỗi liên kết bền vững với nông dân. Doanh nghiệp không thể kết nối với từng nông dân riêng lẻ mà kết nối với nông dân thông qua các hợp tác xã (HTX).

Tuy nhiên, nhiều nông dân còn e ngại và thiếu niềm tin khi tham gia các HTX. Vấn đề cốt lõi là làm sao xây dựng được HTX kiểu mới và làm rõ khi tham HTX, người nông dân được gì?

“Khi tham gia chuỗi liên kết, HTX hoạt động như 1 doanh nghiệp. Hiện nay, Tập đoàn TH đang triển khai rất thành công mô hình liên kết này ở Lâm Đồng. Tập đoàn TH xây dựng những nông dân kiểu mẫu, hay nói cách khác là nông dân trình diễn để nhân rộng, thu hút các nông dân khác tham gia”, ông Ngô Tiến Dũng nói.

Theo ông Lê Văn Nghị, Phó Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam: trong sản xuất nông nghiệp từ trước tới nay đã đề cập nhiều đến các mối liên kết “3 nhà”, “4 nhà”, “6 nhà” nhưng chưa trả lời được câu hỏi tại sao liên kết các nhà đều không thành công?

Mấu chốt của vấn đề này nằm ở 2 “nhà” gồm nông dân và doanh nghiệp. Cho rằng một bộ phận của cả 2 đối tượng này đều đang thiếu chuyên nghiệp, không tôn trọng hợp đồng, ông Nghị phân tích: khi mất mùa được giá, nông dân “bẻ kèo”; khi được mùa rớt giá, doanh nghiệp “bẻ kèo”. Do đó, 2 “nhà” này cần phải chuyên nghiệp hơn, biết tôn trọng hợp đồng, chịu trách nhiệm với cam kết của mình.

“Để hạn chế tình trạng “bẻ kèo”, chính quyền cơ sở phải vào cuộc, làm trọng tài để quản lý mối liên kết này sao cho nghiêm túc, thực chất và chuyên nghiệp hơn”, Phó Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam chia sẻ quan điểm.