Siết điều kiện nhập khẩu, tạm nhập ô tô theo hình thức quà biếu, tặng, tài sản di chuyển

Thực tế diễn ra

Theo Bộ Công Thương, hiện một số Quyết định của Thủ tướng Chính phủ đang điều chỉnh lĩnh vực quản lý ô tô như: Quyết định số 53/2013/QĐ-TTg ngày 13/9/2013 về việc tạm NK, tái xuất khẩu, tiêu hủy, chuyển nhượng đối với xe ô tô, xe hai bánh gắn máy của đối tượng được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ tại Việt Nam; Quyết định số 14/2021/QĐ-TTg ngày 26/3/2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 53/2013/QĐ-TTg.

Các quyết định trên quy định, ô tô NK (với mục đích thương mại hay phi thương mại) đều tham gia giao thông và cần được bảo hành, bảo dưỡng đúng tiêu chuẩn của nhà sản xuất tại cơ sở bảo hành, bảo dưỡng trên lãnh thổ Việt Nam, đáp ứng các quy định về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của Việt Nam.

Việc NK ô tô hiện nay thực hiện theo quy định tại Nghị định 116/2017/NĐ-CP ngày 17/10/2017 của Chính phủ quy định điều kiện sản xuất, lắp ráp, NK và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ô tô.

Công chức Hải quan cửa khẩu cảng Hiệp Phước làm thủ tục cho ô tô NK. Ảnh: T.H

Theo đó, tại khoản 2 Điều 2 Nghị định 116/2017/NĐ-CP quy định: “Các điều kiện kinh doanh quy định tại Nghị định này không áp dụng đối với tổ chức, cá nhân hoạt động sản xuất, lắp ráp, NK các loại ô tô sau đây: … ô tô NK phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh theo kế hoạch do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; theo hình thức tạm NK của đối tượng được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ thực hiện theo quy định riêng của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; thuộc diện quà biếu, quà tặng, tài sản di chuyển; hàng viện trợ của nước ngoài; phục vụ công tác nghiên cứu khoa học; phục vụ các mục đích cá biệt theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ; theo hình thức tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập; chuyển khẩu; gửi kho ngoại quan; quá cảnh; không tham gia giao thông công cộng, chỉ hoạt động trong phạm vi hẹp; ô tô chuyên dùng, ô tô chở người chuyên dùng và ô tô chở hàng chuyên dùng theo định nghĩa tại TCVN 6211: Phương tiện giao thông đường bộ - Kiểu - Thuật ngữ và định nghĩa; TCVN 7271: Phương tiện giao thông đường bộ - ô tô - Phân loại theo mục đích sử dụng”.

Như vậy, DN không đáp ứng điều kiện quy định tại Nghị định 116/2017/NĐ-CP có thể NK mặt hàng cần quản lý NK để kinh doanh.

Bộ Công Thương cho biết, ô tô NK không nhằm mục đích thương mại chủ yếu tập trung vào xe NK dưới dạng quà biếu quà tặng. Việc cấp phép NK giúp cơ quan Hải quan theo dõi, quản lý được việc NK xe của từng DN dưới dạng quà biếu, quà tặng.

Ngoài ra, việc hạn chế lượng xe NK theo hình thức quà biếu, quà tặng và tổ chức, các nhân NK ô tô theo diện tài sản di chuyển vào Việt Nam cần được quản lý chặt chẽ, tránh trường hợp lợi dụng các tổ chức, cá nhân di chuyển địa điểm công tác, làm việc, học tập … về Việt Nam được mang theo tài sản di chuyển để kinh doanh.

Đồng thời, việc quy định biện pháp quản lý đối với ô tô NK không nhằm mục đích thương mại nhằm hạn chế sự gia tăng đột biến lượng xe ô tô NK trong bối cảnh đây là hàng hóa không khuyến khích NK và hạn chế tình trạng gian lận, né tránh các quy định của Nghị định 116/2017/NĐ-CP để NK xe ô tô nhằm mục đích kinh doanh.

Siết lại quy định

Trước thực tế đó, Bộ Công Thương cho rằng, chính sách quản lý NK cần được áp dụng thống nhất và xuyên suốt theo khía cạnh quản lý mặt hàng xe ô tô, không phân biệt hình thức NK thương mại hay phi thương mại. Đặc biệt, việc ban hành Quyết định quy định việc NK, tạm NK xe ô tô theo hình thức quà biếu, quà tặng, tài sản di chuyển là phương án phù hợp và cần thiết.

Theo đó, tại dự thảo Quyết định, Bộ Công Thương đề xuất quy định điều kiện NK ô tô không nhằm mục đích thương mại gồm: ô tô là quà biếu, quà tặng, tài sản di chuyển có tham gia giao thông công cộng.

Các điều kiện NK không áp dụng đối với: Ô tô NK, tạm NK không nhằm mục đích thương mại để nghiên cứu khoa học, nghiên cứu phát triển sản phẩm, sửa chữa, bảo hành, bảo dưỡng, xe sử dụng trong nội bộ cơ quan, tổ chức liên quan; ô tô NK theo diện hàng mẫu, không tham gia giao thông.

Ngoài ra, theo dự thảo Quyết định, ô tô NK không nhằm mục đích thương mại phải thuộc chủng loại, nhãn hiệu, hãng sản xuất được cấp Giấy phép kinh doanh NK ô tô theo quy định tại Nghị định 116/2017/NĐ-CP.

Bên cạnh đó, ô tô NK không nhằm mục đích thương mại phải NK qua đầu mối là DN được cấp Giấy phép kinh doanh NK ô tô theo quy định tại Nghị định 116/2017/NĐ-CP. Tổ chức, cá nhân NK ô tô theo hình thức quà biếu, quà tặng, tài sản di chuyển ủy thác DN được cấp Giấy phép kinh doanh NK ô tô theo quy định tại Nghị định 116/2017/NĐ-CP thực hiện việc NK. Trường hợp NK, tạm NK ô tô đã qua sử dụng thì tuân thủ theo quy định pháp luật về quản lý ngoại thương.

Nhận định về hiệu quả, Bộ Công Thương cho biết, biện pháp quản lý này sẽ phát huy tác dụng hạn chế NK, tạm NK xe ô tô đã qua sử dụng để đảm bảo an toàn kỹ thuật, bảo vệ môi trường, an toàn giao thông.

Để đảm bảo hiệu quả quản lý, tính đồng bộ về chính sách mặt hàng xe ô tô giữa biện pháp quản lý NK, tạm NK ô tô, Bộ Công Thương cũng đề xuất áp dụng các quy định về việc NK, tạm NK ô tô không nhằm mục đích thương mại tương tự như quy định tại Nghị định 116/2017/NĐ-CP.

Đây cũng là quy định nhằm đảm bảo hiệu quả quản lý, tính đồng bộ về chính sách mặt hàng xe ô tô và đảm bảo thúc đẩy phát triển ngành sản xuất ô tô trong nước. Do vậy việc NK, tạm NK xe ô tô theo hình thức quà tặng, quà biếu, tài sản di chuyển không thực hiện phân cấp, phân quyền.

Bộ Công Thương đang lấy ý kiến góp ý dự thảo này trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ.