Đề xuất rút ngắn thời hạn khai thuế bổ sung

Việc rút ngắn thời gian kê khai bổ sung từ 10 năm xuống còn 5 năm nhằm thống nhất với thời hiệu xử lý vi phạm hành chính về thuế.

Rút ngắn thời hạn, nâng cao trách nhiệm kê khai

Theo Khoản 5 Điều 12 dự thảo Luật, người nộp thuế khi phát hiện hồ sơ khai thuế đã nộp có sai sót sẽ được phép khai bổ sung trong thời hạn 05 năm kể từ ngày hết thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế có sai sót.

Bộ Tài chính cho biết, việc rút ngắn thời gian kê khai bổ sung từ 10 năm xuống còn 5 năm nhằm thống nhất với thời hiệu xử lý vi phạm hành chính về thuế (05 năm kể từ ngày xảy ra hành vi vi phạm); phù hợp với thông lệ quốc tế, khi nhiều quốc gia như Singapore, Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc đều quy định thời hạn kê khai bổ sung từ 3–5 năm.

Quy định mới đồng thời nâng cao trách nhiệm kê khai trung thực, đầy đủ, chính xác của người nộp thuế, giảm đáng kể khối lượng hồ sơ lưu trữ cho cơ quan thuế, tạo thuận lợi cho việc chuyển đổi số, xử lý hồ sơ điện tử nhanh chóng, hiệu quả và minh bạch hơn.

Số liệu thống kê trên hệ thống công nghệ thông tin của ngành Thuế (ngày 12/9/2025) cho thấy, trong năm 2024 có gần 2 triệu hồ sơ khai thuế bổ sung cho các kỳ tính thuế từ năm 2014–2023.

Trong đó, chỉ khoảng 60.000 hồ sơ thuộc các kỳ từ năm 2014–2018 (tức 5–10 năm trước), chiếm 3,1% tổng số hồ sơ bổ sung. Điều này cho thấy, phần lớn việc khai bổ sung của người nộp thuế phát sinh trong giai đoạn 5 năm gần nhất, phù hợp với đề xuất rút ngắn thời hạn của Bộ Tài chính.

Theo phản ánh của cơ quan thuế địa phương, thực tiễn quản lý đã phát sinh nhiều trường hợp doanh nghiệp cần khai bổ sung hồ sơ sau khi có kết luận thanh tra, kiểm tra. Tuy nhiên, Luật Quản lý thuế hiện hành chưa cho phép, dẫn đến hồ sơ bị “treo”, gây khó khăn cho cả người nộp thuế và cơ quan quản lý.

Một số tình huống điển hình gồm: doanh nghiệp thay đổi loại hình hoạt động dẫn đến thay đổi thuế suất; doanh nghiệp điều chỉnh doanh thu xuất khẩu do hàng hóa bị trả lại; doanh nghiệp phải điều chỉnh thuế GTGT đầu vào do thay đổi mục đích sử dụng hàng hóa hoặc theo kết luận của cơ quan điều tra, kiểm toán, thanh tra; hoặc các trường hợp phát sinh sau khi đã được hoàn thuế, nhưng cần điều chỉnh giảm số thuế GTGT được hoàn theo quy định.

Từ những vướng mắc thực tế đó, Chính phủ trong Tờ trình số 834 đã đề xuất giao thẩm quyền cho Chính phủ quy định cụ thể các trường hợp được phép khai bổ sung sau khi cơ quan có thẩm quyền công bố quyết định thanh tra, kiểm tra.

Tuy nhiên, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cơ quan chủ trì soạn thảo đã chỉnh lý dự thảo Luật, không giao thẩm quyền cho Chính phủ mà quy định trực tiếp trong Luật, nhằm đảm bảo tính minh bạch và khả thi.

Quy định rõ các trường hợp được khai bổ sung

Theo dự thảo Luật (chỉnh lý), người nộp thuế được khai bổ sung hồ sơ khai thuế trong thời hạn 05 năm đối với các trường hợp trước khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền công bố quyết định thanh tra, kiểm tra; hồ sơ không thuộc phạm vi, thời kỳ thanh tra, kiểm tra thuế được nêu trong quyết định thanh tra, kiểm tra.

Hồ sơ không thuộc phạm vi, thời kỳ điều tra theo yêu cầu của cơ quan điều tra. Trường hợp phát hiện sai sót dẫn đến tăng số thuế phải nộp, giảm số thuế được hoàn, giảm số thuế được khấu trừ, giảm số thuế đã nộp thừa, người nộp thuế được khai bổ sung và bị xử lý như trường hợp cơ quan thuế phát hiện.

Các trường hợp khai bổ sung theo kết luận của cơ quan có thẩm quyền (Tòa án, Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra, cơ quan điều tra…). Chính phủ quy định trách nhiệm thông báo giữa cơ quan điều tra và cơ quan thuế khi kết thúc vụ án có liên quan.

So với dự thảo Luật đã trình kèm theo Tờ trình 834, cơ quan soạn thảo đề xuất bổ sung nội dung quy định tại điểm d theo hướng chỉ cho phép khai bổ sung đối với trường hợp phát sinh tăng số thuế phải nộp, giảm số thuế đã được hoàn, giảm số thuế được khấu trừ, giảm số thuế đã nộp thừa và đồng thời người nộp thuế vẫn bị xử lý theo quy định như đối với trường hợp cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, thanh tra phát hiện.

Quy định này vừa nhằm đảm bảo thu đúng, đủ tiền thuế vào NSNN và ngăn chăn không xảy ra các tiêu cực trong quá trình thanh tra, kiểm tra.

Đối với nội dung bổ sung tại điểm đ là để đảm bảo tính hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước của các cơ quan chuyên ngành có thẩm quyền (Tòa án, cơ quan thanh tra, Kiểm toán Nhà Nước…).

Đồng thời, đảm bảo quyền lợi của người nộp thuế khi đã thực hiện nộp thuế đủ, thì cũng phải được khai bổ sung hồ sơ thuế đối với phần thuế đã nộp vào NSNN.