Đầu tư hạ tầng khu kinh tế cửa khẩu: Cần đồng bộ với hệ thống của cơ quan Hải quan

	Thủ tướng: Thúc đẩy kinh tế cửa khẩu thành điểm đột phá của Lào Cai
	Hà Tĩnh dành 2.497 tỷ đồng đầu tư cho Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Cầu Treo
	Phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Cao Bằng
	Khu kinh tế cửa khẩu Long An mới chỉ thu hút được 4 dự án đầu tư

Ông Nguyễn Quang Bách

Một số ý kiến cho rằng dù đã được đầu tư khá nhiều song kết cấu hạ tầng tại Khu KTCK Đồng Đăng-Lạng Sơn vẫn còn không ít chênh lệch so với đầu tư của phía Trung Quốc, gây tác động không nhỏ tới quá trình thông quan hàng hoá. Quan điểm của ông như thế nào?

Thời gian vừa qua, Khu KTCK đã có sự đầu tư rất lớn về kết cấu hạ tầng nhưng nếu so sánh với phía Trung Quốc thì chưa tương xứng, đối đẳng. Trung Quốc đầu tư rất bài bản, xây dựng hệ thống kho tàng, bến bãi, khu phi thuế quan... Đáng chú ý, Trung Quốc xây dựng khu tập trung hàng hoá với ô tô, xe máy riêng một khu vực; hoa quả riêng một khu vực; máy móc, thiết bị riêng một khu vực.

Ở phía Việt Nam, kết cấu hạ tầng còn nhiều bất cập cần đầu tư thêm. Ví dụ, hệ thống bến bãi dù đã đầu tư lớn nhưng vẫn chưa đảm bảo được nhu cầu thông quan hàng hoá những dịp cao điểm. Đây là một trong những lý do dẫn tới tắc nghẽn hàng hoá, bên cạnh yếu tố tính chất mùa vụ, khi đến mùa thu hoạch hoa quả tập trung rất nhiều tại cửa khẩu song khi hết mùa cửa khẩu lại vắng vẻ.

Nông sản đem lên cửa khẩu chưa XK ngay có thể gia công, đóng gói lại hoặc chế biến sâu ép thành nước, chế biến thành các loại quả khô. Tuy nhiên, hiện nay hệ thống kho lạnh để bảo quản hàng hoá vẫn chưa xây dựng được. Đây là những khía cạnh cần lưu ý hơn nữa, đẩy mạnh đầu tư cả khu chế biến sâu hoa quả nhằm tránh bị nhà nhập khẩu ép giá, đồng thời tạo giá trị gia tăng cho sản phẩm XK.

Cũng phải nói thêm rằng, về dịch vụ liên quan đến hoạt động XNK, Việt Nam chủ yếu tập trung vào vận chuyển đường bộ mà chưa đa dạng hoá các dịch vụ vận chuyển khác như đường sắt. Thời gian vừa qua, đường sắt là “cứu cánh” cho hoạt động XNK trong bối cảnh chống dịch. Tuy nhiên, kết cấu hạ tầng của đường sắt chưa đảm bảo đáp ứng được nhu cầu đặt ra. Hải quan Lạng Sơn đã kiến nghị rất nhiều nội dung liên quan đến đường sắt và Tổng công ty Đường sắt Việt Nam gần đây cũng mới quan tâm hơn đến vận chuyển đường sắt.

Theo ông, nguồn nhân lực có phải là một điểm yếu nổi cộm khác cần khắc phục để thúc đẩy quá trình XNK, thông quan hàng hoá thuận lợi hơn, góp phần vào sự phát triển của Khu KTCK Đồng Đăng-Lạng Sơn trong thời gian tới?

Hiện nay, nguồn nhân lực chất lượng cao tại Lạng Sơn còn hạn chế, đặc biệt là các đại lý làm thủ tục hải quan. Trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn hiện chỉ có 22 DN là đại lý thủ tục hải quan. So với số lượng 3.600 DN của Lạng Sơn nói riêng và đặc biệt so với số lượng DN làm thủ tục qua địa bàn Lạng Sơn của cả nước một năm khoảng 3.200-3.500 DN, 22 DN nêu trên là con số rất nhỏ. Do đó, cần tăng cường phát triển đại lý hải quan để hỗ trợ cho hoạt động XNK vì các đại lý hoạt động chuyên nghiệp.

Hiện nay, quy định về đại lý hải quan đang khá chặt chẽ nên DN khó đáp ứng. Một số DN phản hồi, quá trình thi chứng chỉ đại lý hải quan rất khó. Muốn phát triển các đại lý hải quan, cần có sự điều chỉnh về chính sách, nới lỏng các điều kiện; đồng thời cần nghiên cứu có các chính sách ưu đãi cho đại lý thủ tục hải quan, ví dụ như ưu đãi về thuế, hỗ trợ thành lập DN, hỗ trợ đào tạo…

Bên cạnh đó, các đối tượng lao động tham gia vào hoạt động XNK, các dịch vụ khác cũng cần nâng cao trình độ nhằm đáp ứng được nhu cầu của các DN. Ví dụ, các nhà đầu tư vào nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô, lắp ráp xe máy hoặc các ngành sản xuất khác cần có lao động chất lượng cao, song với nguồn nhân lực hiện tại khó đáp ứng được.

Từ góc độ cơ quan Hải quan, ông có góp ý, khuyến nghị gì nhằm tạo thuận lợi hơn cho hoạt động XNK hàng hoá, góp phần thúc đẩy phát triển Khu KTCK Đồng Đăng-Lạng Sơn?

Hiện nay, ngành Hải quan đang thực hiện Hải quan số, Hải quan thông minh. Tôi đề xuất trong đầu tư trang thiết bị, hệ thống kết cấu hạ tầng, các kho bãi… của Lạng Sơn cần đồng bộ với hệ thống của cơ quan Hải quan. Ví dụ, lắp đặt camera thông minh, barie điện tử, cân điện tử, hệ thống giám sát tự động… Khi các vấn đề liên quan đầu tư được tích hợp đồng bộ với hệ thống của Hải quan sẽ tạo nhiều thuận lợi cho công tác kiểm tra giám sát hải quan và thuận lợi cho hoạt động XNK.

Xin cảm ơn ông!

Kỳ 2: Khu KTCK vùng biên giới Lào - Campuchia: Ngậm ngùi tiếc cảnh huy hoàng