Cuộc đua nước rút đầy bất định của ngành dệt may

Thông tin trên được lãnh đạo Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex) chia sẻ tại "Hội thảo chuyên đề tháng 5" tổ chức ngày 14/5, với hình thức kết hợp trực tiếp và trực tuyến.

Tồn kho thấp mở cơ hội cho quý 3

Ông Lê Tiến Trường – Chủ tịch HĐQT Vinatex cho biết, thị trường dệt may thế giới đang bước vào giai đoạn khá “nhạy cảm”. Dù hiện tại các đơn hàng vẫn ổn định nhờ mức tồn kho tại Mỹ đang ở mức thấp, giúp các doanh nghiệp Việt Nam có cơ hội duy trì đà xuất khẩu trong quý 3, song tình hình có thể đảo chiều nhanh trong quý 4. “Dự báo sức mua tại Mỹ sẽ giảm khoảng 5% trong năm nay. Nếu đúng như vậy, đơn hàng quý 4 có thể giảm khoảng 10% so với cùng kỳ. Đó là chưa kể các chính sách thuế đối ứng từ phía Mỹ vẫn đang được đàm phán, nên chưa thể nói trước điều gì”, ông Trường nhận định.

Xuất khẩu hàng dệt may đạt 11,76 tỷ USD trong 4 tháng đầu năm 2025.

Một trong những yếu tố được các doanh nghiệp theo dõi sát là khả năng Mỹ ban hành các chính sách thuế đối ứng tạm thời đối với hàng dệt may Việt Nam từ nay đến 10/7. Đây là kết quả của tiến trình đàm phán song phương giữa Chính phủ Việt Nam và phía Mỹ.

Dù vậy, ở chiều thuận lợi, thị trường vẫn đang có những cơ hội đáng kể. Ông Hoàng Mạnh Cầm – Phó Chánh Văn phòng HĐQT Vinatex cho biết, theo dữ liệu từ Sourcing Journal, nhiều nhãn hàng lớn tại Mỹ hiện chỉ đủ hàng cho 6–8 tuần tới, điều này có thể dẫn đến tình trạng khan hiếm hàng vào mùa tựu trường và lễ hội cuối năm. Cùng lúc, nguồn cung từ Trung Quốc – đối thủ cạnh tranh lớn nhất – đang gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là ở nhóm hàng sweaters (áo dài tay). Một phần do chuỗi cung ứng gián đoạn, phần khác do Trung Quốc vẫn đang chịu tác động từ cuộc chiến thuế quan kéo dài với Mỹ.

Không chỉ vậy, các bất ổn ở khu vực Nam Á cũng khiến chuỗi cung ứng từ các quốc gia đối thủ như Pakistan, Bangladesh gặp khó khăn. Căng thẳng chính trị, khủng hoảng năng lượng, thiếu điện – những yếu tố đang khiến nhiều nhà máy dệt và sợi tại đây buộc phải tạm dừng hoạt động. Bên cạnh đó, giá cước vận tải quốc tế giảm và tỷ giá VND/USD có xu hướng ổn định cũng tạo thêm lợi thế chi phí cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam trong ngắn hạn.

Đàm phán thuế chưa xong, chi phí sản xuất tăng

Chỉ ra một loạt rào cản mà ngành dệt may đang phải đối mặt, ông Hoàng Mạnh Cầm thẳng thắn cho biết: Trước hết, tiến trình đàm phán thuế giữa Việt Nam và Hoa Kỳ hiện vẫn đang dang dở, khiến môi trường thương mại tiềm ẩn nhiều bất định.

"Nếu phía Mỹ quyết định áp dụng mức thuế mới đối với hàng dệt may Việt Nam, nguy cơ doanh nghiệp mất đơn hàng trong quý IV là hoàn toàn có thể xảy ra", ông Cầm chỉ rõ.

Ngoài ra, sức mua tại một số thị trường lớn như Hàn Quốc và Trung Quốc vẫn còn yếu, chưa cho thấy dấu hiệu phục hồi rõ rệt. Trong khi đó, chính sách tăng giá điện từ ngày 10/5/2025 càng làm gia tăng áp lực chi phí – đặc biệt với các doanh nghiệp ngành sợi vốn tiêu tốn nhiều năng lượng.

Mặt khác, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) mới đây đã hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2025 xuống còn 2,8%, trong khi các thị trường xuất khẩu chủ lực như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản... đều bị điều chỉnh giảm. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này khi mức tăng trưởng bị hạ từ 6,1% xuống còn 5,2%.

Trong bối cảnh hiện nay, các chuyên gia trong ngành cho rằng, doanh nghiệp cần xây dựng các kịch bản điều hành linh hoạt, đồng thời nắm bắt cơ hội ngắn hạn từ thị trường Mỹ trong quý III để “gối đầu” cho những biến động có thể xảy ra ở quý IV.

“Không nên quá lạc quan, cũng không bi quan. Vấn đề là doanh nghiệp phải biết chớp thời cơ khi tồn kho thấp, nhưng đồng thời cũng cần kiểm soát chặt tồn kho đầu vào để tránh bị rơi vào thế bị động nếu thị trường đảo chiều đột ngột”, chuyên gia từ Vinatex chia sẻ.

Theo số liệu thống kê từ Bộ Tài chính, tổng trị giá xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam trong tháng 4/2025 đạt 37,45 tỷ USD, giảm 2,8% so với cùng kỳ năm trước. Trong bối cảnh kim ngạch xuất khẩu toàn ngành đang có dấu hiệu chững lại, thì ngành dệt may vẫn duy trì được đà tăng nhẹ.

Cụ thể, trong tháng 4/2025, xuất khẩu hàng dệt may đạt 3,07 tỷ USD, tăng 0,2% so với cùng kỳ. Mặc dù mức tăng này gần như đi ngang, song vẫn đáng chú ý khi ngành dệt may là một trong số ít nhóm hàng công nghiệp chế biến ghi nhận tăng trưởng dương trong tháng.

Tính chung 4 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu hàng dệt may đạt 11,76 tỷ USD, chiếm khoảng 8,4% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa cả nước trong cùng kỳ. Điều này tiếp tục khẳng định vai trò trụ cột của ngành dệt may trong cán cân thương mại Việt Nam.