4 giải pháp trọng tâm thúc đẩy xuất khẩu và phát triển thị trường trong nước

Nhằm đạt được mục tiêu tăng trưởng XK trên 12%, góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế đạt 8,3 - 8,5% trong năm 2025 và 2 con số trong những năm tiếp theo, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở Trung ương, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp để chủ động thích ứng linh hoạt, kịp thời, phù hợp, hiệu quả với tình hình thế giới, khu vực, tiếp tục đẩy mạnh XK, phát triển thị trường ngoài nước.

Tăng cường đàm phán, ký kết các FTA mới

Với mục tiêu chủ động trong công tác cải cách mạnh mẽ, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; đẩy mạnh các hoạt động khuyến công, các hoạt động kết nối DN trong nước với DN có vốn đầu tư nước ngoài, thúc đẩy DN trong nước tham gia chuỗi cung ứng của các DN có vốn đầu tư nước ngoài, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục theo dõi, nắm chắc tình hình thị trường và chính sách thương mại của các nước, các đối tác để chủ động các giải pháp nhằm thúc đẩy XK, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc phát sinh.

Đồng thời, Bộ Công Thương cũng là đầu mối để thúc đẩy khai thác hiệu quả các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) đã ký kết; xúc tiến đàm phán ký kết các FTA mới để khai thông các thị trường tiềm năng như Trung Đông, châu Phi, Mỹ La-tinh, Trung Á, Đông Âu, Ấn Độ, Pakistan, Brazil…; thúc đẩy đàm phán, ký kết 2 FTA giữa Việt Nam với Mercosur và Khối Hợp tác Vùng Vịnh (GCC) vào quý IV/2025. Bên cạnh đó, tiếp tục đàm phán Hiệp định Thương mại đối ứng với Hoa Kỳ theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Áp lực cạnh tranh cũng sẽ giúp cho các DN, hàng hóa trong nước vươn lên để tăng sức cạnh tranh. Ảnh: Nguyễn Thanh

Đáng chú ý, Bộ Công Thương cần triển khai các chương trình xúc tiến thương mại quy mô lớn, chuyên sâu theo từng ngành hàng tại các thị trường trọng điểm như: EU, Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, ASEAN, Ấn Độ, Trung Đông, châu Phi và khu vực Mỹ La-tinh...

Từ đó, đa dạng hình thức xúc tiến thương mại hiệu quả, gắn hoạt động xúc tiến thương mại với phát triển sản xuất, XK của các DN trong nước, đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử, chuyển đổi số; tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại phục vụ NK có chọn lọc đối với nguyên liệu đầu vào nhằm hỗ trợ DN trong nước.

Coi trọng chất lượng và xuất xứ sản phẩm

Để đảm bảo hoàn thành mục tiêu đề ra, Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan thúc đẩy sản xuất vật tư phục vụ sản xuất nông nghiệp như giống cây trồng, vật nuôi, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thức ăn chăn nuôi để tự chủ được nguồn trong nước, góp phần hài hòa cán cân thương mại với các nước, đối tác lớn. Trong đó, cần đẩy mạnh nghiên cứu phát triển giống mới, ứng dụng công nghệ sinh học nhằm tạo giá trị khác biệt cho hàng nông sản. Nâng cao chất lượng các loại sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam, chỉ dẫn địa lý rõ ràng, sản xuất các loại sản phẩm carbon thấp.

Ngoài ra, tích cực triển khai đàm phán mở cửa thị trường; phối hợp với các hiệp hội ngành hàng, DN tập trung liên kết chặt chẽ các vùng nguyên liệu, đẩy mạnh bảo quản, chế biến, nhất là chế biến sâu để nâng cao giá trị gia tăng XK.

Song song với đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần đẩy mạnh biên soạn, đăng tải các tài liệu, cẩm nang về quy định liên quan tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn thực phẩm, SPS, quy định thị trường liên quan đến nông lâm thuỷ sản XK sang các thị trường: Trung Quốc, Liên minh châu Âu, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Úc, New Zealand, đặc biệt chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm XK.

Thúc đẩy hoạt động ngoại giao kinh tế

Cùng với các giải pháp trọng tâm, Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan sửa đổi theo thẩm quyền hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi cơ chế, chính sách nhằm tiếp tục lành mạnh hóa môi trường đầu tư kinh doanh, gỡ bỏ các rào cản kinh doanh không cần thiết.

Đồng thời, chỉ đạo lực lượng hải quan phối hợp với các đơn vị liên quan quản lý, kiểm soát chất lượng hàng hóa trong quá trình làm thủ tục hải quan, ngăn chặn nhập khẩu hàng kém chất lượng, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, gian lận xuất xứ…

Cùng với đó, Bộ Ngoại giao chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan thúc đẩy các biện pháp chính trị - ngoại giao, tiếp tục nắm chắc tình hình thế giới và khu vực, củng cố và tăng cường quan hệ tốt đẹp với các nước; đẩy mạnh các hoạt động ngoại giao kinh tế, mở rộng thị trường, hỗ trợ doanh nghiệp thúc đẩy XK, đầu tư, kinh doanh có hiệu quả ở thị trường nước ngoài.

Giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, UBND cấp tỉnh, thành phố và cơ quan liên quan xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng giao thông, kho bãi, cảng biển nước sâu, trung tâm logistics trên các tuyến đường, hành lang kết nối cảng của Việt Nam với các nước để đáp ứng nhu cầu XNK hàng hóa; chú trọng phát triển giao thông đường thủy khu vực đồng bằng sông Cửu Long, các loại hình dịch vụ logistics; tiếp tục triển khai các giải pháp nâng cao năng lực, thị phần vận chuyển hàng hóa XNK của các DN vận tải biển Việt Nam.

Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tăng cường các biện pháp hỗ trợ bảo hộ tài sản trí tuệ và chỉ dẫn địa lý của sản phẩm XK tiềm năng của Việt Nam ở những thị trường nước ngoài trọng điểm; tăng cường tuyên truyền, tập huấn, đào tạo về sở hữu trí tuệ cho các DN XNK.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan điều hành tỷ giá linh hoạt, hài hòa, cân bằng hợp lý với lãi suất, ổn định giá trị đồng Việt Nam…

Cập nhật thông tin thông quan hàng từ cửa khẩu

UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cần chủ động rà soát, tháo gỡ thực chất những khó khăn, vướng mắc đối với từng DN, từng dự án đầu tư theo quy định; tăng cường liên kết, chia sẻ thông tin giữa các địa phương về tình hình sản xuất, mùa vụ, sản lượng, thu hoạch và tình hình XK để hợp tác xác định thị trường tiêu thụ hàng nông sản, thủy sản minh bạch, công khai, có lợi cho người nông dân, DN…

UBND các địa phương có nông sản XK qua biên giới thường xuyên cập nhật thông tin, tình hình từ các tỉnh biên giới để khuyến cáo các hộ nông dân, cơ sở sản xuất, DN chế biến XK nông sản và trái cây tươi trên địa bàn chủ động kế hoạch sản xuất, đóng gói, giao nhận, XK hàng hoá, tránh để phát sinh ùn ứ và các tác động bất lợi khác. Cắt giảm tối đa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động XNK hàng hóa, bảo đảm thông thoáng, nhanh chóng, thuận tiện.

Thủ tương Chính phủ cũng yêu cầu các Hiệp hội ngành hàng đẩy mạnh công tác thông tin thị trường cho các hội viên để nâng cao tính chủ động, phòng ngừa rủi ro khi thị trường biến động; thông tin tới hội viên về các mô hình quản trị hiện đại, tầm quan trọng của cải tiến mẫu mã và đa dạng sản phẩm, nâng cao chất lượng, xây dựng thương hiệu trên thị trường quốc tế…

Các DN XNK tổ chức kế hoạch sản xuất, kinh doanh linh hoạt, hiệu quả; kịp thời đề xuất, kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền về các khó khăn, vướng mắc; Chú trọng đầu tư máy móc, thiết bị, ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ…; đẩy mạnh hoạt động XK chính ngạch gắn với xây dựng thương hiệu sản phẩm, chú trọng phát triển các thị trường ngách để đa dạng hoá thị trường XK, đa dạng hóa chuỗi cung ứng.