Siết quản lý thực phẩm: Đề xuất tăng mức phạt, công khai cơ sở vi phạm

Bộ Y tế cho biết đang gấp rút hoàn thiện Dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi), dự kiến trình Quốc hội vào năm 2026.

Trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Hưng Yên gửi tới sau Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Bộ Y tế có báo cáo gửi Chính phủ, trong đó nêu rõ đề xuất sửa đổi, bổ sung nhiều quy định về xử phạt vi phạm an toàn thực phẩm. Đáng chú ý, mức phạt đối với các hành vi nghiêm trọng như sử dụng phụ gia bị cấm, nguyên liệu không rõ nguồn gốc, quảng cáo gian dối có thể được nâng lên gấp 1,2 đến 2 lần so với hiện nay.

Hiện nay, các quy định xử phạt vi phạm an toàn thực phẩm đã được ban hành tại nhiều văn bản pháp luật như Nghị định số 115/2018/NĐ-CP, Nghị định số 124/2021/NĐ-CP và Bộ luật Hình sự. Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, trước tình hình vi phạm ngày càng phức tạp, mức phạt hiện tại chưa đủ sức răn đe.

Một trong những hành vi vi phạm nổi cộm hiện nay là quảng cáo sai sự thật về công dụng của thực phẩm, thực phẩm chức năng, đặc biệt trên các nền tảng mạng xã hội và sàn thương mại điện tử. Không ít người tiêu dùng đã mua phải sản phẩm được "thổi phồng" công dụng, thiếu thông tin rõ ràng về thành phần và xuất xứ.

Trước thực trạng đó, Bộ Y tế cho biết đang gấp rút hoàn thiện Dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi), dự kiến trình Quốc hội vào năm 2026 nhằm tăng tính răn đe và bảo vệ người tiêu dùng hiệu quả hơn.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng đã trình Chính phủ Dự thảo Nghị quyết về đăng ký, công bố sản phẩm thực phẩm và Nghị định thay thế Nghị định số 15/2018/NĐ-CP nhằm siết chặt từ khâu sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm trên thị trường.

Để tăng hiệu quả quản lý, Bộ Y tế sẽ tăng cường phối hợp với các bộ, ngành như Bộ Công an, Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ xử lý triệt để các hành vi vi phạm mới. Các hành vi bị chú trọng giám sát gồm: sản xuất và kinh doanh thực phẩm giả, sử dụng chất ngoài danh mục cho phép, quảng cáo gây hiểu lầm trên mạng xã hội và sàn TMĐT.

Người tiêu dùng sẽ được hỗ trợ tốt hơn thông qua các công cụ giám sát và tiếp cận thông tin minh bạch. Bộ Y tế cho biết, sẽ công khai tên cơ sở vi phạm, cảnh báo thực phẩm không an toàn, đồng thời tăng cường kiểm tra đột xuất và duy trì đường dây nóng tiếp nhận phản ánh từ người dân.

Theo Bộ Y tế, an toàn thực phẩm không chỉ liên quan đến sức khỏe cộng đồng mà còn ảnh hưởng đến an ninh quốc gia. Do đó, các địa phương được yêu cầu nâng cao trách nhiệm quản lý, tăng năng lực thanh tra và đào tạo cán bộ chuyên trách.

Cùng với đó, công tác truyền thông, tuyên truyền cũng sẽ được đẩy mạnh để nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm. Bộ trưởng Đào Hồng Lan khẳng định, ngoài xử phạt tài chính, phải xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, ngăn chặn từ gốc và đảm bảo quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.

Với loạt giải pháp đang được xây dựng và triển khai, Bộ Y tế kỳ vọng sẽ tạo ra bước chuyển rõ rệt trong công tác đảm bảo an toàn thực phẩm, giúp người dân yên tâm hơn khi lựa chọn sản phẩm tiêu dùng hàng ngày.