Sản phẩm/ hàng hóa có chứa tiền chất công nghiệp được phép xuất nhập khẩu

Cục Hải quan cho biết, ngày 10/7/2025, Bộ Công Thương có công văn số 5133/BCT-HC về việc XNK sản phẩm/hàng hóa có chứa tiền chất công nghiệp. Theo đó, Cục Hải quan đề nghị các chi cục hải quan khu vực chỉ đạo đơn vị hải quan cửa khẩu/ngoài cửa khẩu căn cứ công văn số 5133/BCT-HC để thực hiện.

Về việc cung cấp thông tin theo đề nghị của Bộ Công Thương, trên cơ sở khai báo của DN, định kỳ hàng tháng, các chi cục hải quan khu vực có trách nhiệm gửi thông tin thống kê đến đầu mối tiếp nhận của Cục Hóa chất (Bộ Công Thương), Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an).

Theo đó, thông tin cung cấp gồm: tên, mã số thuế của DN NK, tên mặt hàng NK, tên tiền chất chứa trong sản phẩm/hàng hóa, số lượng, đơn vị tính (tiền chất chứa trong sản phẩm/hàng hóa gồm tiền chất thuộc: nhóm 1, nhóm 2 tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định 113/2017/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 82/2022/NĐ-CP, Danh mục tiền chất tại Phụ lục IV ban hành kèm theo Nghị định 57/2022/NĐ-CP).

Ảnh minh họa. Internet

Tại công văn số 5133/BCT-HC của Bộ Công Thương gửi Bộ Tài chính nêu ý kiến đối với việc XNK sản phẩm/hàng hóa có chứa tiền chất công nghiệp.

Bộ Công Thương cho biết, ngày 17/6/2025, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an) đã chủ trì cuộc họp với thành phần tham dự của đại điện Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp (V03), Bộ Công an, Cục Hóa chất, Bộ Công Thương và Cục Hải quan (Bộ Tài chính) nhằm thống nhất ý kiến về rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật liên quan nhằm quản lý chặt chẽ các loại hàng hóa/sản phẩm có chứa tiền chất công nghiệp nói riêng và các loại tiền chất ma túy nói chung.

Trên cơ sở kết luận tại cuộc họp, Bộ Công Thương có ý kiến: Theo quy định tại khoản 4 Điều 2 Luật Phòng, chống ma túy 2021, tiền chất là hóa chất không thể thiếu được trong quá trình điều chế, sản xuất chất ma túy được quy định trong danh mục tiền chất do Chính phủ ban hành.

Tại khoản 5 Điều 3 Nghị định 113/2017/NĐ-CP quy định, tiền chất công nghiệp là các hóa chất được sử dụng làm nguyên liệu, dung môi, chất xúc tiến trong sản xuất, nghiên cứu khoa học, phân tích, kiểm nghiệm, đồng thời là các hóa chất không thể thiếu trong quá trình điều chế, sản xuất chất ma túy, được quy định trong danh mục do Chính phủ ban hành. Trong đó, Danh mục tiền chất công nghiệp được phân theo mức độ nguy hiểm để quản lý, kiểm soát cho phù hợp, gồm tiền chất công nghiệp Nhóm 1 và tiền chất công nghiệp Nhóm 2.

Ngoài ra, khái niệm hóa chất được nêu tại khoản 1 Điều 4 Luật Hóa chất 2007: “Hóa chất là đơn chất, hợp chất, hỗn hợp chất được con người khai thác hoặc tạo ra từ nguồn nguyên liệu tự nhiên, nguyên liệu nhân tạo”.

Đối chiếu với quy định hiện hành, Bộ Công Thương nhấn mạnh, các sản phẩm/ hàng hóa có chứa tiền chất công nghiệp không thuộc đối tượng quản lý của Bộ Công Thương.

Bộ Công Thương nêu rõ, Điều 7 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định, DN được tự do kinh doanh trong mọi ngành, nghề mà pháp luật không cấm. Vì vậy, để tạo điều kiện cho DN, đề nghị Cục Hải quan thực hiện theo quy định pháp luật hiện hành, cho phép DN được NK hàng hóa nêu trên. Tuy nhiên, sau khi thông quan, Bộ Công Thương đề nghị Cục Hải quan thông báo về việc XNK mặt hàng này cho Bộ Công an, Bộ Công Thương và chính quyền địa phương để theo dõi, phòng tránh thất thoát tiền chất công nghiệp vào mục đích bất hợp pháp.

Bộ Công Thương cũng cho biết, ngày 14/6/2025, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã thông qua Luật Hóa chất, trong đó bao gồm các quy định về quản lý hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm, hàng hóa.

Để kiểm soát rủi ro từ hóa chất nguy hiểm, tổ chức, cá nhân sản xuất sản phẩm, hàng hóa chứa hóa chất nguy hiểm có nghĩa vụ xây dựng quy trình kiểm soát hóa chất nguy hiểm trong quá trình sản xuất sản phẩm, hàng hóa. Tổ chức, cá nhân sản xuất, NK sản phẩm, hàng hóa chứa hóa chất nguy hiểm có nghĩa vụ thực hiện công bố thông tin hàm lượng hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm, hàng hóa trên cơ sở dữ liệu hóa chất.

Tổ chức, cá nhân bán sản phẩm, hàng hóa chứa hóa chất nguy hiểm có nghĩa vụ cung cấp các thông tin, tài liệu có liên quan tới bên mua và xuất trình khi có yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.

Luật Hóa chất cũng quy định trách nhiệm về thanh tra, kiểm tra việc thực hiện quy định về quản lý hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm, hàng hóa của các bộ, ngành và địa phương theo hướng tăng cường hậu kiểm. Theo đó, Bộ Công Thương (Cục Hóa chất) sẽ tiếp tục phối hợp với các đơn vị liên quan để quy định chi tiết các quy định tại Luật Hóa chất.

Cục Hải quan cũng vừa có văn bản gửi Công ty TNHH Nhựa Cây Trung Bộ Việt Nam để nắm rõ các quy định về việc XNK các sản phẩm của công ty như: keo, chất xử lý, chất tây rửa được tạo ra từ các thành phần nguyên liệu, trong đó có một tỷ lệ nhỏ các chất là tiền chất công nghiệp.

Cục Hải quan đề nghị công ty tham khảo ý kiến trên của Bộ Công Thương về chính sách quản lý đối với sản phẩm hàng hóa có chứa tiền chất công nghiệp XNK hoặc liên hệ với đơn vị hải quan nơi làm thủ tục XNK hàng hóa để được hướng dẫn cụ thể hơn.