Nhanh chóng hoàn thiện chính sách thuế, hải quan và logistics để thúc đẩy tăng trưởng bền vững

Đổi mới toàn diện

Trong những năm gần đây, hàng loạt chính sách mới đã được ban hành, sửa đổi, như Luật Thuế GTGT, Luật Thuế TTĐB, Luật Thuế TNDN, Luật Thuế TNCN nhằm hoàn thiện quy định về quản lý thuế, hải quan và phát triển dịch vụ logistics.

Cùng với đó, công tác chuyển đổi số trong quản lý thuế và hải quan, đặc biệt là việc triển khai hóa đơn điện tử, Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN, Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS, đã góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, giảm chi phí tuân thủ cho DN, tăng tính minh bạch và phòng chống gian lận.

PGS.TS Nguyễn Mạnh Thiều, Phó Giám đốc Học viện Tài chính phát biểu tại hội thảo.

Theo PGS.TS Nguyễn Mạnh Thiều, Phó Giám đốc Học viện Tài chính, năm 2025 chứng kiến cuộc cải cách mạnh mẽ tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước với việc chuyển từ hệ thống chính quyền địa phương 3 cấp sang chính quyền địa phương 2 cấp và nhiều quyết sách quan trọng của Đảng trong lĩnh vực kinh tế - xã hội với các Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia…

Để thực hiện các Nghị quyết quan trọng này, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo chức năng, nhiệm vụ đã và đang cụ thể hóa thành văn bản quy phạm pháp luật, các chương trình hành động và các hoạt động cụ thể. Trong đó, chính sách thuế và pháp luật thuế là một trong những lĩnh vực quan trọng đang dần cải cách, đổi mới để nhanh chóng đưa các nghị quyết của Đảng vào cuộc sống.

Không ngừng bổ sung, hoàn thiện

Bà Trần Thị Tuyết, đại diện Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính) nhìn nhận, trong giai đoạn vừa qua, hệ thống chính sách thuế Việt Nam không ngừng được bổ sung, hoàn thiện để phù hợp với điều kiện thực tế. Tuy nhiên, bối cảnh kinh tế - xã hội những năm tới đây cũng đang đặt ra không ít thách thức. Tăng trưởng kinh tế toàn cầu còn nhiều rủi ro, các bất ổn về kinh tế vĩ mô có xu hướng gia tăng.

Xu hướng chuyển đổi xanh vừa tạo áp lực nhưng cũng là cơ hội đối với doanh nghiệp logistics.

Trong bối cảnh này, việc cải cách, hoàn thiện hệ thống chính sách thuế, hải quan, logistic trong thời gian tới sẽ tập trung hướng đến việc xử lý được cả những yêu cầu trước mắt để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp mở rộng sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng của nền kinh tế.

Còn theo PGS.TS Đỗ Đức Minh, Trường Đại học Tài chính - Quản trị kinh doanh, để hoàn thiện chính sách thuế, hải quan, logistic nhằm thúc đẩy tăng trưởng cao và bền vững ở Việt Nam, một trong những định hướng trọng tâm là xác định tỷ lệ động viên thuế so GDP hợp lý, vừa bảo đảm ổn định nguồn thu NSNN, vừa không kìm hãm động lực phát triển của khu vực tư nhân.

Bên cạnh đó, cơ cấu lại hệ thống thuế, cơ cấu lại các sắc thuế giữ vai trò quyết định trong việc đạt đồng thời mục tiêu hiệu quả và công bằng. Hoàn thiện chính sách đối với từng sắc thuế, trong đó, thuế bảo vệ môi trường và thuế xanh cần xây dựng lộ trình áp dụng thuế carbon; nâng tỷ trọng thuế bảo vệ môi trường trong cơ cấu thu; tái phân bổ nguồn thu để hỗ trợ chuyển đổi năng lượng.

PGS.TS Đỗ Đức Minh đề xuất cần đảm bảo hài hoà giữa tăng trưởng cao và phát triển bền vững trong mục tiêu chính sách. Chính sách thuế, hải quan và logistics phải được triển khai đến mục tiêu tăng trưởng cao, bảo đảm công bằng và bền vững.

Dưới góc nhìn của lĩnh vực thương mại, TS Ngô Thị Thu Hương, Trường Đại học Công nghệ Giao thông vận tải khuyến nghị, giải pháp hoàn thiện chính sách thuế, hải quan và logistics phục vụ phát triển kinh tế bền vững là cần cải cách hệ thống thuế theo hướng xanh và số hóa: Ban hành Luật Thuế Môi trường và Thuế Carbon, phù hợp với cam kết giảm phát thải của Việt Nam trong COP26.

Trong đó, về hoàn thiện chính sách và quản lý hải quan, TS Ngô Thị Thu Hương cho rằng cần thực hiện hải quan số toàn diện: Ứng dụng AI, Big Data, Blockchain trong phân tích dữ liệu, kiểm tra rủi ro, giám sát hàng hóa. Phát triển nền tảng hải quan không giấy tờ, kết nối toàn bộ khâu từ khai báo, thanh toán đến thông quan.

Đồng thời, cải cách thể chế và phối hợp liên ngành và phát triển nguồn nhân lực Hải quan số, Hải quan thông minh. Trong đó, để phát triển hệ thống logistics bền vững, cần hoàn thiện quy hoạch hạ tầng logistics quốc gia; phát triển DN logistics trong nước; chuyển đổi số ngành logistics và tăng cường phối hợp Thuế - Hải quan - Logistics.