Lan tỏa khát vọng chuyển đổi số ngành Thuế

Từ giải Nhất hội thi tin học toàn quốc...

Đầu tháng 10/2023, ngành Thuế đón một tin vui, khi tại hội thi Tin học khối cán bộ, công chức trẻ toàn quốc do Trung ương Đoàn TNCS HCM, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Nội vụ, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Tin học Việt Nam phối hợp tổ chức, 1 trong 4 giải Nhất đã thuộc về Nguyễn Văn Phúc - công chức Đội Tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế Chi cục Thuế khu vực Sơn Trà - Ngũ Hành Sơn (Cục Thuế Đà Nẵng).

Nhớ lại cuộc thi, Nguyễn Văn Phúc cho biết, sau khi đọc được thông tin về hội thi, anh nhận thấy, đây là một sân chơi bổ ích và là cơ hội rất lớn để bản thân được học hỏi thêm kiến thức, nên đã đăng ký tham gia. Trong hội thi năm nay, Ban tổ chức có nhiều đổi mới về nội dung, nhất là thêm phần thi đánh giá kiến thức, khả năng về chuyển đổi số và năng lực tham mưu những giải pháp thực tế tại địa phương và bộ, ngành trung ương. Phúc cho rằng, trong thời đại ngày nay, sự hiểu biết và ứng dụng CNTT là chìa khóa quan trọng để nâng cao hiệu suất và chất lượng công việc. Với suy nghĩ đó, cộng thêm niềm đam mê với CNTT, Nguyễn Văn Phúc đã dành thời gian học thêm để bổ sung kiến thức, tham dự hội thi. Nhờ sự hỗ trợ của các anh chị em đồng nghiệp tại Chi cục Thuế khu vực Sơn Trà - Ngũ Hành Sơn, Nguyễn Văn Phúc đã từng bước giành chiến thắng ở các cuộc thi cấp cơ sở để có mặt ở hội thi toàn quốc diễn ra tại Hà Nội. Với vốn kiến thức tích lũy từ thực tế công tác, Nguyễn Văn Phúc đã cùng 4 thí sinh khác xuất sắc vượt qua gần 150 thí sinh của 29 tỉnh, TP và 6 cơ quan trung ương để đạt giải Nhất.

Về ý nghĩa của giải thưởng, Nguyễn Văn Phúc chia sẻ cảm thấy rất vui vì đã đem vinh quang về cho bản thân và ngành Thuế. Anh cho rằng, đây không chỉ là cơ hội tốt để đánh giá năng lực bản thân, mà qua hội thi mỗi thí sinh sẽ tích lũy thêm kinh nghiệm phục vụ cho công tác chuyên môn, bởi đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức là lực lượng nòng cốt, tiên phong trong việc xây dựng và vận hành hiệu quả chính phủ số, thúc đẩy phát triển kinh tế số và xã hội số. Đồng thời, mong muốn lan toả tinh thần này đến tất cả các anh, chị, em đồng nghiệp khác. Qua đó tạo hiệu ứng mạnh mẽ, góp phần đưa ngành Thuế dẫn đầu trong công cuộc chuyển đổi số.

... đến những phong trào thi đua ứng dụng CNTT vào quản lý thuế

Đáng mừng là, cùng với Nguyễn Văn Phúc, ngành Thuế ngày càng có nhiều các cán bộ, công chức, viên chức trẻ đam mê, nhiệt huyết với công việc và sẵn sàng thử thách ở những lĩnh vực mới. Tại hội nghị giới thiệu các ứng dụng do cục thuế xây dựng và phát triển do Tổng cục Thuế tổ chức, hàng chục ứng dụng theo các nhóm chức năng quản lý thực tế tại địa phương đã lần lượt được giới thiệu, thể hiện rõ sự sáng tạo, dám nghĩ dám làm của các tập thể, cá nhân... Chia sẻ về ứng dụng cưỡng chế nợ thuế của Cục Thuế Hà Nội, Trưởng phòng Quản lý nợ Phạm Thúy Hồng cho biết, với việc quản lý số lượng người nộp thuế cũng như số thu lớn, nên Hà Nội cũng là đơn vị có số nợ thuế đứng thứ hai cả nước, với trên 50.000 tổ chức chưa kể các hộ gia đình và cá nhân. Do đó, việc thực hiện các bước theo quy trình quản lý thủ công sẽ không đảm bảo được yêu cầu quản lý chặt chẽ. Xuất phát từ thực tiễn đó, Phòng Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế đã phối hợp với Phòng CNTT nghiên cứu xây dựng các ứng dụng hỗ trợ giúp quản lý chính xác số nợ, đảm bảo các yêu quản lý và dễ sử dụng đối với cán bộ trực tiếp thực hiện. Việc mạnh dạn nghiên cứu xây dựng ứng dụng quản lý nợ thuế không chỉ giúp giảm thiểu toàn bộ công việc thực hiện thủ công cho cán bộ, mà còn được kết nối và khai thác trực tiếp trên hệ thống TMS. Chính hiệu quả đem lại của ứng dụng đã thôi thúc các phòng nghiệp vụ khác ở Cục Thuế tìm tòi nghiên cứu xây dựng ứng dụng để áp dụng vào quy trình quản lý theo chức năng được giao…

Cũng giống như Hà Nội, Trưởng phòng CNTT - Cục Thuế Thanh Hóa Nguyễn Văn Bình đã cùng các đồng nghiệp nghiên cứu xây dựng ứng dụng quản lý tiền thuê đất. Theo anh Bình, công tác quản lý tiền thuê đất tại Thanh Hóa trước đây gặp rất nhiều khó khăn, bởi đây là quá trình rất dài, có những hợp đồng thuê đất kéo dài đến 50 năm. Tuy nhiên, có những dự án do vướng thủ tục đền bù giải phóng mặt bằng, nên người thuê đất được trừ đến hàng chục năm, gây rất nhiều khó khăn cho công tác quản lý. Hồ sơ quyết định giao đất chỉ ban hành một lần cho nhiều năm, nhưng tiền thuê đất ổn định trong 5 năm, nên việc theo dõi thủ công gặp rất nhiều khó khăn; nếu cán bộ cũ nghỉ hưu, hoặc chuyển công tác hồ sơ sẽ rất khó tìm và có thể thất lạc. Thêm vào đó, trong những năm gần đây số lượng hồ sơ thuế đất tăng nhanh, đến nay Cục Thuế Thanh Hóa phải quản lý đến 1.300 hồ sơ, nên việc xây dựng một ứng dụng quản lý tiền thuê đất là yêu cầu cấp thiết. Theo chỉ đạo của lãnh đạo Cục Thuế Thanh Hóa, Phòng CNTT đã nghiên cứu xây dựng ứng dụng quản lý tiền thuê đất cho phép cập nhật thông tin và lập bộ quản lý dự án, địa điểm thuê đất; in thông báo và đôn đốc nộp tiền, tự động tính và thay đổi đơn giá theo chu kỳ. Thông qua việc triển khai ứng dụng quản lý tiền thuê đất, cơ quan thuế đã phát hiện nhiều trường hợp chưa áp dụng đơn giá mới, từ đó thu về cho ngân sách hàng trăm tỷ đồng.

Có thể nói, chưa bao giờ khát vọng chuyển đổi số trong ngành Thuế lại mạnh mẽ đến thế. Những sáng kiến tìm lời giải cho bài toán nghiệp vụ đã trở thành phong trào thi đua của cơ quan thuế các cấp. Không chỉ các cán bộ trực tiếp thực thi nhiệm vụ, mà ngay chính cả lãnh đạo cơ quan thuế cũng bị “cuốn vào vòng xoáy”. Chia sẻ về công cuộc chuyển đổi số ở Bình Định, nguyên Cục trưởng Cục Thuế Bình Định Nguyễn Đẩu cho biết, từ năm 2020 đến nay, ngoài các ứng dụng Tổng cục Thuế đang vận hành, Cục Thuế đã tự xây dựng 22 ứng dụng phục vụ các mặt công tác quản lý thuế và quản trị nội ngành. Trong đó, có 16 ứng dụng giúp Cục Thuế bao quát tất các nguồn thu, lĩnh vực quản lý và 6 ứng dụng làm tăng tính công bằng, minh bạch, bình đẳng trong nội bộ (công khai các mặt công tác từ tài chính, tổ chức cán bộ, đào tạo, kiểm tra). Để có được hệ thống ứng dụng quản lý thuế khá đồ sộ đó là cả một quá trình dài nỗ lực và quyết tâm lớn. Nguyên Cục trưởng Nguyễn Đẩu nhớ lại, anh chính thức “bén duyên” với CNTT từ năm 2020 khi nhận nhiệm vụ mới tại Cục Thuế Bình Định với mục tiêu ban đầu là hạn chế việc tiếp xúc giữa cán bộ thuế và người nộp thuế. Đồng thời, công khai thông tin, tự động hóa các quy trình quản lý để giải trừ trách nhiệm cho cán bộ thuế. Theo đó, Cục Thuế Bình Định đã xây dựng và triển khai ứng dụng CNTT phục vụ công tác rà soát, nhận diện sai phạm của DN ngay trên ứng dụng và thông báo cho DN tự điều chỉnh, hạn chế việc thanh tra kiểm tra trực tiếp tại các đơn vị. Trường hợp DN không tự điều chỉnh cơ quan thuế mới mời đến làm việc, chỉ rõ những sai phạm để DN chấp thuận nộp thuế cho NSNN. Thông qua các ứng dụng rà soát, nhận diện sai phạm đã thu về ngân sách 80 tỷ đồng. Trong khi 2019 cán bộ thuế phải trực tiếp đến gần 1.000 DN kiểm tra mới thu được 53 tỷ đồng. Theo anh Đẩu, mặc dù đạt được một số kết quả ban đầu, nhưng qua các cuộc họp, trao đổi, cũng nhận được rất nhiều tâm tư từ công chức. Tuy nhiên, với mong muốn thay đổi cách nghĩ, cách làm… hàng loạt các ứng dụng quản lý thuế mới tiếp tục được xây dựng và vận hành. Cán bộ thuế không thụ động chờ đợi người nộp thuế hỏi rồi trả lời, mà chủ động nhận diện, công khai những nguy cơ dẫn đến rủi ro có thể gây thiệt hại. Từ đó, cảnh báo đến từng DN và hộ kinh doanh, giúp tránh được các sai phạm đáng tiếc có thể xảy ra. Quan trọng hơn, ý thức chấp hành pháp luật của người nộp thuế được nâng cao, giúp cơ quan thuế hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Năm ngân sách 2024 đã bắt đầu, những cán bộ thuế với đam mê công nghệ như Nguyễn Văn Phúc, Phạm Thuý Hồng, Nguyễn Văn Bình… lại tiếp tục hoàn thiện những dự định đang ấp ủ. Chị Phạm Thuý Hồng cho rằng, trong năm 2024 để sản phẩm hoàn thiện hơn nữa, Tổng cục Thuế có thể nghiên cứu hỗ trợ tích hợp thêm tính năng chữ ký điện tử và đưa vào hệ thống TMS để phát huy hiệu quả trong công tác quản lý thuế. Còn Nguyễn Văn Bình đề xuất Tổng cục Thuế có cơ chế hỗ trợ các ứng dụng hiệu quả do cục thuế các địa phương tự phát triển; đồng thời, tổng hợp các ứng dụng theo hướng tập trung thống nhất, giảm bớt nguồn lực đang triển khai phân tán tại các địa phương, đảm bảo dữ liệu thống nhất trong toàn ngành và tạo thuận lợi cho công tác chỉ đạo điều hành.

Thay cho lời kết, Nguyễn Văn Phúc gửi gắm: “Xuân mới Giáp Thìn 2024, em kỳ vọng, ngành Thuế sẽ ngày càng đổi mới, tiếp tục hiện đại hóa hơn nữa quy trình làm việc và tăng cường ứng dụng CNTT trong công tác quản lý. Điều này sẽ giúp tối ưu hóa quy trình, giảm bớt thủ tục hành chính, mang lại trải nghiệm thuế thuận lợi và hình ảnh một ngành Thuế hiện đại, tiên tiến cho người dân và DN”.

Trung Kiên - Tiến Dũng