Facebook Twitter youtube Tiktok
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Mai Xuân Thành:

Hoàn thiện hệ thống pháp luật hải quan đáp ứng yêu cầu tạo thuận lợi và đảm bảo quản lý

(HQ Online) - 75 năm xây dựng và trưởng thành, ngành Hải quan đã không ngừng phát triển, lớn mạnh về mọi mặt. Trong đó đã tích cực hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực Hải quan, tạo nền tảng, khung khổ pháp lý đáp ứng việc thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của Ngành.
EVFTA với công tác quản lý hải quan và tạo thuận lợi thương mại
Đổi mới công tác đào tạo đáp ứng yêu cầu cải cách, hiện đại hóa của ngành Hải quan
Ngành Hải quan tiếp tục thực hiện phòng dịch và đảm bảo công tác quản lý hải quan
Tổng cục Hải quan yêu cầu đảm bảo công tác quản lý hải quan thông suốt
hoan thien he thong phap luat hai quan dap ung yeu cau tao thuan loi va dam bao quan ly
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Mai Xuân Thành

Suốt lịch sử hình thành và phát triển, ngành Hải quan luôn xác định công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm. Hệ thống văn bản pháp luật về hải quan được xây dựng, bổ sung, hoàn thiện qua các thời kỳ đã tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động xuất nhập khẩu diễn ra thuận lợi, đồng thời đáp ứng yêu cầu quản lý chặt chẽ, phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại… trong bối cảnh hoạt động thương mại quốc tế của Việt Nam gia tăng nhanh với nhiều đối tác thương mại trên toàn cầu.

Các dấu mốc quan trọng trong quá trình xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật của ngành Hải quan có thể kể đến như:

Ngày 27/2/1960 Chính phủ đã ban hành Nghị định 03/CP về Điều lệ Hải quan. Hải quan Việt Nam giai đoạn này được xác định là công cụ bảo đảm thực hiện đúng đắn chế độ Nhà nước độc quyền ngoại thương, ngoại hối, thi hành chính sách thuế quan (thu thuế hàng hóa phi mậu dịch) tiếp nhận hàng hóa viện trợ và chống buôn lậu qua biên giới.

Ngày 20/10/1984, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Nghị định 139/HĐBT quy định nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của Tổng cục Hải quan.

Ngày 24/2/1990, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước ký lệnh công bố Pháp lệnh Hải quan, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/5/1990. Pháp lệnh Hải quan khẳng định Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam tạo điều kiện thuận tiện đối với hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh qua biên giới Việt Nam trên cơ sở tuân thủ pháp luật Việt Nam, điều ước quốc tế liên quan đến hoạt động hải quan mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ký kết hoặc công nhận…

Ngày 29/6/2001, Quốc Hội thông qua Luật Hải quan, có hiệu lực từ ngày 1/1/2002 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hải quan được Quốc Hội thông qua ngày 14/6/2005, có hiệu lực thi hành từ 1/1/2006. Luật Hải quan được ban hành đã đánh dấu mốc quan trọng trong hoàn thiện tổng thể hệ thống pháp luật hải quan, cải cách thủ tục hành chính, từng bước áp dụng phương thức quản lý hải quan hiện đại, đồng bộ với các chuẩn mực Hải quan quốc tế mà Việt Nam đã ký kết, gia nhập giai đoạn 2001 – 2005 và làm tiền đề xây dựng Hải quan Việt Nam theo phương châm hành động: “Chuyên nghiệp, minh bạch, hiệu quả”, chuyển một bước từ phương thức quản lý thủ công sang phương thức quản lý hiện đại dựa trên ứng dụng công nghệ thông tin và thủ tục hải quan điện tử.

Trong 10 năm gần đây, Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực Hải quan tiếp tục được củng cố và hoàn chỉnh trên nền tảng chính sách của Đảng và Nhà nước, bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật quốc gia và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Nhờ đó, quy trình nghiệp vụ hải quan được xây dựng theo nguyên tắc phù hợp với yêu cầu mục tiêu chung của cải cách nền hành chính quốc gia; bám sát mục tiêu về thể chế mà Chương trình tổng thể đề ra. Hệ thống pháp luật hải quan đã bao quát các mảng nghiệp vụ hải quan, tạo nền tảng pháp lý để đổi mới toàn diện và hiện đại hóa hoạt động hải quan, trong tất cả các hoạt động nghiệp vụ.

Đặc biệt, Luật Hải quan 2014 được Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Khóa XIII thông qua ngày 23/6/2014, chính thức có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2015 là một bước chuyển quan trọng của phương thức quản lý hải quan. Nếu như Luật Hải quan năm 2001 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2005 quy định phương thức thực hiện thủ tục hải quan chủ yếu là phương thức truyền thống, bán điện tử thì Luật Hải quan năm 2014 quy định thực hiện thủ tục hải quan chủ yếu bằng phương thức điện tử. Đây là phương thức căn bản để giảm bớt thời gian, chi phí làm thủ tục cho người khai hải quan và cơ quan hải quan, tạo thuận lợi thông quan hàng hóa nhanh chóng. Luật cũng lần đầu tạo cơ sở pháp lý ổn định thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia, quy định trách nhiệm các bộ, ngành trong việc gửi giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu, văn bản thông báo kết quả kiểm tra, miễn kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu dưới dạng điện tử thông qua hệ thống thông tin tích hợp.

Trên cơ sở nền tảng Luật Hải quan năm 2014, Tổng cục Hải quan đã xây dựng và trình cấp có thẩm quyền ban hành 1 Nghị quyết của Quốc hội, 14 Nghị định của Chính phủ, 40 Thông tư của Bộ Tài chính và 07 Thông tư liên tịch, kịp thời tháo gỡ các vướng mắc, bất cập phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện, phù hợp với sự phát triển của kinh tế, xã hội.

Cùng với đó, Tổng cục Hải quan tham gia xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật quản lý thuế số 21/2012/QH13; Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; nhiều nghị định, thông tư về quản lý thuế, kiểm tra, giám sát hải quan…

Có thể nói, văn bản quy phạm pháp luật về hải quan qua từng thời kỳ có tính ổn định, phương pháp quản lý phù hợp với từng giai đoạn phát triển và luôn có những bước cải cách, đón đầu hiệu quả trong cải cách thể chế, đảm bảo cơ sở pháp lý thực hiện các phương thức quản lý hiện đại, không ngừng phát triển để tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại quốc tế, đóng vai trò thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính, điện tử hóa đối với các bộ, ngành liên quan.

Thời gian tới, xuất phát từ yêu cầu hội nhập quốc tế sâu rộng, đòi hỏi pháp luật hải quan phải được tiếp tục bổ sung, hoàn thiện phù hợp với tốc độ phát triển kinh tế, với cam kết của Việt Nam tại các điều ước quốc tế mà nước ta mới ký kết. Cho phép ứng dụng mạnh mẽ thành quả của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.

Chính sách, thủ tục hải quan tiếp tục được cải cách mạnh mẽ theo hướng các loại hình thủ tục có chung bản chất sẽ quy định chung thủ tục, quản lý đầy đủ sự dịch chuyển của hàng hóa; xây dựng cơ sở pháp lý để quản lý hoạt động thương mại điện tử, cải cách toàn diện hoạt động kiểm tra chuyên ngành… Đồng thời bảo đảm quản lý nhà nước về hải quan, ngăn chặn và phòng ngừa vi phạm về xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp; nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền quốc gia, an ninh kinh tế.

Quá trình xây dựng pháp luật về hải quan sẽ chú trọng và nâng cao hơn nữa vai trò, sự tham gia thiết thực của cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức cá nhân nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi.

Thái Bình

Tin liên quan

(INFOGRAPHIC): Đã chi gần 4 tỷ USD nhập khẩu 163.733 ô tô

(INFOGRAPHIC): Đã chi gần 4 tỷ USD nhập khẩu 163.733 ô tô

Theo số liệu mới nhất của Cục Hải quan, tính từ đầu năm đến 15/10, cả nước chi 3,64 tỷ USD, nhập khẩu 163.733 ô tô nguyên chiếc các loại, tăng mạnh cả về lượng và kim ngạch so với cùng kỳ 2024.
(INFOGRAPHIC): Ấn tượng kim ngạch xuất nhập khẩu 700 tỷ USD

(INFOGRAPHIC): Ấn tượng kim ngạch xuất nhập khẩu 700 tỷ USD

Từ đầu năm đến 15/10, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước đã đạt 718,85 tỷ USD, cán cân thương mại thặng dư 17,41 tỷ USD, theo thống kê mới nhất của Cục Hải quan. Đây là năm thứ 3 nước ta đạt mốc kim ngạch này (trước đó là năm 2022 và 2024).
Hải quan tích cực tham mưu hoàn thiện chính sách, thúc đẩy xuất nhập khẩu xanh

Hải quan tích cực tham mưu hoàn thiện chính sách, thúc đẩy xuất nhập khẩu xanh

Những năm qua, cơ quan Hải quan đã thực hiện nhiều giải pháp, nhằm hiện đại hóa Ngành theo hướng tích cực tham mưu hoàn thiện chính sách; cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính và công tác kiểm tra, giám sát hải quan…
54.000 xe ô tô nhập khẩu qua cảng TP. Hồ Chí Minh với kim ngạch hơn 1 tỷ USD

54.000 xe ô tô nhập khẩu qua cảng TP. Hồ Chí Minh với kim ngạch hơn 1 tỷ USD

Hơn 54.000 xe ô tô, với tổng kim ngạch có thuế đạt 1 tỷ USD nhập khẩu qua cảng TP. Hồ Chí Minh đã được Chi cục Hải quan Khu vực II làm thủ tục thông quan trong 9 tháng năm 2025.
Hải quan Việt Nam thăm và làm việc với Hải quan Hàn Quốc

Hải quan Việt Nam thăm và làm việc với Hải quan Hàn Quốc

Trong khuôn khổ tham dự Hội nghị Bộ trưởng Tài chính APEC tại Hàn Quốc, ngày 20/10/2025 tại Incheon, đoàn Hải quan Việt Nam do Cục trưởng Nguyễn Văn Thọ dẫn đầu đã có buổi thăm và làm việc với Hải quan Hàn Quốc.
Hải quan khu vực VI chấm điểm đánh giá năng lực CDCI

Hải quan khu vực VI chấm điểm đánh giá năng lực CDCI

Ngày 21/10/2025, Chi cục Hải quan khu vực VI đã tổ chức lễ công bố Quyết định kết quả triển khai thực hiện đánh giá năng lực cạnh tranh và chất lượng điều hành, quản lý cấp cơ sở (CDCI) năm 2025.
Hải quan Móng Cái thu hút hơn 900 doanh nghiệp mới về làm thủ tục

Hải quan Móng Cái thu hút hơn 900 doanh nghiệp mới về làm thủ tục

Trong số gần 1.800 doanh nghiệp tham gia làm thủ tục qua Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái (Chi cục Hải quan khu vực VIII) có hơn 960 doanh nghiệp mới, tăng 51%.
Hải quan Cẩm Phả triển khai các giải pháp cải thiện nguồn thu

Hải quan Cẩm Phả triển khai các giải pháp cải thiện nguồn thu

Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả (Chi cục Hải quan khu vực VIII) đã và đang triển khai quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp, nhằm hoàn thành chỉ tiêu thu ngân sách, trong đó xác định rõ từng đầu việc, phân giao trách nhiệm đến từng bộ phận và công chức.
(INFOGRAPHIC): Chi tiết cơ cấu thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu

(INFOGRAPHIC): Chi tiết cơ cấu thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu

Theo thống kê từ Cục Hải quan, số thu từ hoạt động XNK trong 9 tháng đạt 336.540 tỷ đồng, bằng 81,9% dự toán được giao, bằng 71,6% chỉ tiêu phấn đấu, tăng 9,3% so với cùng kỳ năm 2024.
Hải quan Khu chế xuất Tân Thuận lưu ý doanh nghiệp tránh sai phạm

Hải quan Khu chế xuất Tân Thuận lưu ý doanh nghiệp tránh sai phạm

Bên cạnh công tác cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp, Hải quan Khu chế xuất Tân Thuận luôn cảnh báo, đưa ra nhiều lưu ý cho doanh nghiệp nhằm hạn chế vi phạm pháp luật hải quan.
Hải quan khu vực XVII hướng dẫn doanh nghiệp khắc phục sai sót trong nhập khẩu nông sản

Hải quan khu vực XVII hướng dẫn doanh nghiệp khắc phục sai sót trong nhập khẩu nông sản

Tại Hội nghị chuyên đề về thủ tục hải quan đối với hàng hóa là nông sản nhập khẩu diễn ra ngày 17/10/2025, Chi cục Hải quan khu vực XVII đã tập trung trao đổi, giải đáp và hướng dẫn doanh nghiệp xử lý những vướng mắc thực tế, nhằm giúp doanh nghiệp hạn chế các sai sót trong quá trình nhập khẩu nông sản từ Campuchia về Việt Nam.
Xuất nhập khẩu tại chỗ “mở đường” thu hút đầu tư nước ngoài

Xuất nhập khẩu tại chỗ “mở đường” thu hút đầu tư nước ngoài

Việc sửa đổi, bổ sung Điều 47a Luật Hải quan 2014 về hoạt động XNK tại chỗ được Quốc hội thông qua tại Luật số 90/2025/QH15 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025 được cộng đồng DN đón nhận như một cơ chế “mở đường” để đẩy mạnh thu hút đầu tư nước ngoài.
(INFOGRAPHIC): Dấu ấn công tác tháng 9 của Hải quan khu vực III

(INFOGRAPHIC): Dấu ấn công tác tháng 9 của Hải quan khu vực III

Tháng 9/2025, Chi cục Hải quan khu vực III đạt nhiều kết quả tích cực trên các mặt công tác như: thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu tăng cao, thu ngân sách đạt khá...
Ngày 1/10/2025 chuyển đổi Hệ thống AVP-ECOM sang hạ tầng mới

Ngày 1/10/2025 chuyển đổi Hệ thống AVP-ECOM sang hạ tầng mới

Cục Hải quan vừa có thông báo chuyển đổi Hệ thống thông tin tờ khai trị giá thấp (AVP-ECOM) sang hệ thống hạ tầng mới trong ngày 19/10/2025 (Chủ nhật).
Hải quan khu vực XVII giải quyết vướng mắc cho doanh nghiệp khu vực biên giới

Hải quan khu vực XVII giải quyết vướng mắc cho doanh nghiệp khu vực biên giới

Ngày 17/10/2025, Chi cục Hải quan khu vực XVII đã tổ chức Hội nghị đối thoại doanh nghiệp lần 3 năm 2025 đối với doanh nghiệp đang làm thủ tục tại Hải quan cửa khẩu quốc tế Xa Mát, Kà Tum và Phước Tân. Tham dự có gần 40 doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn.
Hải quan Bắc Phong Sinh cải cách giúp thúc đẩy xuất nhập khẩu

Hải quan Bắc Phong Sinh cải cách giúp thúc đẩy xuất nhập khẩu

Nhờ các giải pháp cải cách hành chính quyết liệt trong lĩnh vực hải quan, hoạt động xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Bắc Phong Sinh (Quảng Ninh) duy trì đà tăng trưởng tích cực.
Xem thêm
cong-ty-thai-son
vietnampost-logistic
toan-phat-group
cong-ty-tnhh-vsl-viet-nam
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech
sunshine-group
okini-food
expo
acv-auditscare
vedan
cong-ty-tnhh-scancom-viet-nam
cong-ty-tnhh-vsl-viet-nam
thong-bao
tan-cong-toi-pham-buon-lau-gian-lan-thuong-mai-hang-gia
kinh-te-tai-chinh-quy-dinh-dang-bai-bao-khoa-hoc
(INFOGRAPHIC): Chi tiết cơ cấu thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu

(INFOGRAPHIC): Chi tiết cơ cấu thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu

Theo thống kê từ Cục Hải quan, số thu từ hoạt động XNK trong 9 tháng đạt 336.540 tỷ đồng, bằng 81,9% dự toán được giao, bằng 71,6% chỉ tiêu phấn đấu, tăng 9,3% so với cùng kỳ năm 2024.
Chùm ảnh: Tọa đàm “Hoàn thiện chính sách thuế, hải quan, thúc đẩy doanh nghiệp phát triển”

Chùm ảnh: Tọa đàm “Hoàn thiện chính sách thuế, hải quan, thúc đẩy doanh nghiệp phát triển”

Sáng 16/10/2025, tại Hà Nội, Tạp chí Kinh tế - Tài chính tổ chức Tọa đàm “Hoàn thiện chính sách thuế, hải quan, thúc đẩy doanh nghiệp phát triển”.
(INFOGRAPHIC): Kết quả chống buôn lậu của ngành Hải quan trong 9 tháng

(INFOGRAPHIC): Kết quả chống buôn lậu của ngành Hải quan trong 9 tháng

Hết tháng 9/2025 (từ ngày 15/12/2024 đến ngày 14/9/2025), cơ quan Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý là 13.328 vụ.
(INFOGRAPHIC): Mức thuế suất đối với mặt hàng thuộc nhóm 71.13, 71.14 và 71.15

(INFOGRAPHIC): Mức thuế suất đối với mặt hàng thuộc nhóm 71.13, 71.14 và 71.15

Ngày 10/10/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 260/2025/NĐ-CP sửa đổi mức thuế suất thuế XK đối với mặt hàng thuộc nhóm 71.13, 71.14 và 71.15.
(INFOGRAPHIC): Điểm danh 7 nhóm hàng xuất khẩu chục tỷ USD

(INFOGRAPHIC): Điểm danh 7 nhóm hàng xuất khẩu chục tỷ USD

Hết tháng 9, cả nước có 7 nhóm hàng xuất khẩu đạt từ 10 tỷ USD trở lên, theo thống kê mới nhất của Cục Hải quan.
Phiên bản di động