Hải quan TP Hồ Chí Minh: Giải đáp thỏa đáng các vướng mắc cho doanh nghiệp Nhật Bản

Công chức Hải quan Chi cục Quản lý hàng đầu tư hướng dẫn thủ tục cho doanh nghiệp FDI. Ảnh: T.H

Hướng dẫn trị giá tính thuế

Giải đáp câu hỏi của một số doanh nghiệp về trị giá tính thuế hải quan, đại diện Cục Hải quan TPHCM cho biết, về nguyên tắc xác định trị giá tính thuế đối với hàng hóa nhập khẩu theo Hiệp định trị giá GATT đã được đưa vào trong nội dung quy định về trị giá hải quan đối với hàng hóa nhập khẩu tại Điều 6 Thông tư 39/2015/TT-BTC ngày 25/3/2015 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định về trị giá hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu đã được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư số 60/2019/TT-BTC ngày 30/8/2019 của Bộ trưởng Bộ Tài chính.

Theo đó, trị giá hải quan của hàng hóa nhập khẩu được xác định theo phương pháp này là trị giá giao dịch của hàng hóa nhập khẩu; trị giá giao dịch của hàng hóa nhập khẩu là giá thực tế mà người mua đã thanh toán hay sẽ phải thanh toán cho người bán để mua và nhập khẩu hàng hóa sau khi đã được điều chỉnh theo quy định tại Điều 13, Điều 14 và Điều 15 thông tư này; giá thực tế đã thanh toán hay sẽ phải thanh toán cho hàng hóa nhập khẩu là tổng số tiền mà người mua đã thanh toán hoặc sẽ phải thanh toán, theo hình thức thanh toán trực tiếp hoặc thanh toán gián tiếp cho người bán để mua hàng hóa nhập khẩu.

Trị giá giao dịch được áp dụng nếu thỏa mãn đủ các điều kiện quy định tại khoản 4 Điều 6 Thông tư 39/2015/TT-BTC được sửa đổi, bổ sung theo quy định tại khoản 4 Điều 1 Thông tư số 60/2019/TT-BTC.

Một số doanh nghiệp kiến nghị, cơ quan Hải quan đẩy nhanh tiến độ xử lý thủ tục hoàn thuế XNK. Giải đáp vấn đề này, đại diện Phòng Thuế XNK, Cục Hải quan TPHCM cho biết, hồ sơ hoàn thuế của hoanh nghiệp được phân loại “hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước hoàn thuế và hồ sơ thuộc diện hoàn thuế trước” theo Quy định tại Điều 73 Luật Quản lý thuế và Điều 22 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP. Thời hạn giải quyết hồ sơ hoàn thuế được quy định tại Điều 75 Luật Quản lý thuế năm 2019.

Theo đó, thời hạn giải quyết hồ sơ hoàn thuế: đối với hồ sơ thuộc diện hoàn thuế trước, chậm nhất là 6 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan quản lý thuế có thông báo về việc chấp nhận hồ sơ và thời hạn giải quyết hồ sơ hoàn thuế, cơ quan quản lý thuế phải quyết định hoàn thuế cho người nộp thuế hoặc thông báo chuyển hồ sơ của người nộp thuế sang kiểm tra trước hoàn thuế nếu thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 73 của Luật này hoặc thông báo không hoàn thuế cho người nộp thuế nếu hồ sơ không đủ điều kiện hoàn thuế.

Trường hợp thông tin khai trên hồ sơ hoàn thuế khác với thông tin quản lý của cơ quan quản lý thuế thì cơ quan quản lý thuế thông báo bằng văn bản để người nộp thuế giải trình, bổ sung thông tin. Thời gian giải trình, bổ sung thông tin không tính trong thời hạn giải quyết hồ sơ hoàn thuế.

Đối với hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước hoàn thuế, chậm nhất là 40 ngày kể từ ngày cơ quan quản lý thuế có thông báo bằng văn bản về việc chấp nhận hồ sơ và thời hạn giải quyết hồ sơ hoàn thuế, cơ quan quản lý thuế phải quyết định hoàn thuế cho người nộp thuế hoặc không hoàn thuế cho người nộp thuế nếu hồ sơ không đủ điều kiện hoàn thuế.”

Thủ tục hoàn thuế được Bộ Tài chính hướng dẫn tại Điều 12 Thông tư số 06/2021/TT-BTC ngày 22/1/2021 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Quản lý thuế ngày 13/6/2019 về quản lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Quy trình hoàn thuế được Tổng cục Hải quan quy định rõ trong Quyết định số 3394/QĐ-TCHQ ngày 31/12/2021 của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan ban hành Quy trình miễn thuế, giảm thuế, hoàn thuế, không thu thuế, xử lý tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt nộp thừa đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu (Điều 16 đến Điều 22).

Quy trình xử lý phế thải của DN chế xuất

Một số doanh nghiệp chế xuất phản ánh gặp vướng mắc trong vấn đề xử lý nguyên vật liệu bị hư, xử lý phế thải, phế liệu, phế phẩm, máy móc, thiết bị…

Giải đáp vướng mắc của một số doanh nghiệp chế xuất (DNCX) về quy trình xử lý phế thải trong quá trình sản xuất, Cục Hải quan TPHCM hướng dẫn: Thủ tục xử lý phế liệu, phế phẩm của DNCX thực hiện theo quy định tại khoản 4, Điều 75 Thông tư số 38/2025/TT-BTC ngày 25/3/2015 được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư số 39/2018/TT-BTC ngày 20/4/2018 của Bộ Tài chính.

Cụ thể, đối với phế liệu, phế phẩm được phép bán vào thị trường nội địa: Thủ tục hải quan thực hiện theo quy định tại Chương II Thông tư này, theo đó DNCX làm thủ tục xuất khẩu và doanh nghiệp nội địa mở tờ khai hải quan hàng hóa nhập khẩu theo loại hình tương ứng; Đối với phế liệu, phế phẩm được phép xuất khẩu ra nước ngoài: DNCX thực hiện thủ tục xuất khẩu theo quy định tại Chương II Thông tư này.

Thủ tục tiêu hủy nguyên liệu, vật tư, phế liệu, phế phẩm của DNCX: Thực hiện theo quy định tại điểm d, khoản 3, Điều 64 Thông tư số 38/2025/TT-BTC. Theo đó, tổ chức, cá nhân có văn bản gửi Chi cục Hải quan nơi nhập khẩu nguyên liệu, vật tư phương án sơ hủy, tiêu hủy nguyên liệu, vật tư, máy móc, thiết bị, phế liệu, phế phẩm, trong đó nêu rõ hình thức, địa điểm tiêu hủy. Tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm thực hiện việc tiêu hủy theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.

Thủ tục xử lý phế thải của DNCX, thực hiện theo quy định tại khoản 7, Điều 75 Thông tư số 38/2025/TT-BTC: DNCX thực hiện xử lý phế thải theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. DNCX có trách nhiệm ghi chép sổ sách chi tiết, xuất trình cho cơ quan Hải quan khi kiểm tra.

Ngoài ra, trước vướng mắc của doanh nghiệp về thủ tục đối với khuôn mẫu được sản xuất bên ngoài lãnh thổ Việt Nam, sau đó được cung cấp cho nước thứ ba phục vụ cho việc sản xuất linh kiện, Cục Hải quan TPHCM hướng dẫn, căn cứ khoản 2, Điều 3 Nghị định số 69/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018 của Chính phủ quy định về quyền tự do kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu như sau: Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, chi nhánh của thương nhân nước ngoài tại Việt Nam khi tiến hành hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu thuộc phạm vi điều chỉnh của Nghị định này phải thực hiện các cam kết của Việt Nam trong các Điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên, Danh mục hàng hóa và lộ trình do Bộ Công Thương công bố, đồng thời thực hiện các quy định tại Nghị định này và các quy định pháp luật khác có liên quan.

Như vậy, theo quy định trên, đối với tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, chỉ được thực hiện tạm nhập, tái xuất hàng hóa theo quy định tại Điều 15 Nghị định này, không được thực hiện hoạt động kinh doanh tạm nhập, tái xuất hàng hóa.

Các vướng mắc liên quan đến lĩnh vực hải quan đã được Cục Hải quan TPHCM giải đáp, hướng dẫn cụ thể cho doanh nghiệp Nhật Bản trước và trong hội nghị.