Hải quan Tân Thanh: Bứt phá ngoạn mục trong công tác thu

Tận dụng lợi thế riêng

Trong giai đoạn từ năm 2021 - 2023, số thuế thu từ hoạt động XNK hàng hóa qua các cửa khẩu thuộc địa bàn quản lý của Hải quan cửa khẩu Tân Thanh chỉ đạt từ 50 - 60 tỷ đồng/năm. Số thu các năm thấp là bởi phần lớn hàng hóa thông quan qua cửa khẩu Tân Thanh là những mặt hàng có thuế suất 0%. Tuy nhiên, kể từ ngày 27/5/2024, lối thông quan Tân Thanh - Pò Chài (khu vực mốc 1090-1091) chính thức thuộc cặp cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan, công tác thu thuế XNK Hải quan cửa khẩu Tân Thanh đã có bứt phá mạnh mẽ chạm mốc 600 tỷ đồng.

Đáng chú ý, tận dụng những lợi thế riêng của lối thông quan Tân Thanh - Pò Chài thuộc cặp cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan, Hải quan cửa khẩu Tân Thanh đã gặp gỡ và mời gọi được số lượng lớn DN có hoạt động XNK các mặt hàng có thuế suất cao như: ô tô tải, máy móc thiết bị, linh kiện xe máy điện làm thủ tục thông quan chính ngạch qua lối thông quan Tân Thanh.

Công chức Hải quan Tân Thanh giám sát hàng máy móc, thiết bị NK sang tải. Ảnh: H.Nụ

Nhờ vậy, tính đến ngày 14/8/2025 Hải quan cửa khẩu Tân Thanh đã tiếp nhận và giải quyết thủ tục cho 58.828 bộ tờ khai với tổng kim ngạch XNK đạt 1.216,7 triệu USD tăng 41% so với cùng kỳ năm 2024. Chỉ tính riêng kim ngạch từ mặt hàng ô tô, sơmi rơ mooc đã đạt 203 triệu USD.

Từ sự tăng trưởng của kim ngạch đã giúp cho công tác thu nộp NSNN qua địa bàn quản lý của Hải quan cửa khẩu Tân Thanh tính đến ngày 14/8/2025 đạt 2.022 tỷ đồng, bằng 197% so với chỉ tiêu được giao, bằng 67,48% chỉ tiêu phấn đấu (tiêu phấn đấu 2.996 tỷ), tăng 477% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó số thu từ mặt hàng ô tô, sơmi rơ mooc đã đạt 1.035 tỷ đồng.

Chia sẻ nguyên nhân kim ngạch, số thu ngân sách tăng, ông Vũ Văn Bình, Đội trưởng Hải quan cửa khẩu Tân Thanh cho biết, số lượng tờ khai, kim ngạch XNK và tổng số thu nộp NSNN tăng là do đơn vị đã làm tốt công tác thu hút, tạo thuận lợi, rút ngắn thời gian làm thủ tục hải quan cho DN nên số lượng các DN về đăng ký làm thủ tục tại đơn vị ngày càng tăng, đặc biệt là các DN NK mặt hàng ô tô, sơmi rơ mooc và các mặt hàng có thuế NK.

Cùng đó, Hải quan cửa khẩu Tân Thanh đã thành lập tổ chuyên trách hỗ trợ DN; rà soát các DN có hoạt động XNK những mặt hàng có thuế suất được phép làm thủ tục qua cửa khẩu như mặt hàng tiêu dùng, hàng gia dụng, thực phẩm (bia, xì dầu), thủy sản,… để tổ chức gặp gỡ trực tiếp, vận động các DN này làm thủ tục XNK hàng hóa qua cửa khẩu.

Việc Hải quan cửa khẩu Tân Thanh tổ chức hội nghị gặp gỡ với các DN hoạt động XNK để trao đổi, nắm bắt những vướng mắc, từ đó kịp thời có giải pháp tháo gỡ cho các DN cũng đã mang lại những kết quả khích lệ.

Bên cạnh đó, hoạt động XNK hàng hóa qua cửa khẩu Tân Thanh diễn ra thuận lợi ở cả phía đầu Trung Quốc và Việt Nam nên đã thu hút và giữ chân DN đăng ký thủ tục NK hàng hóa qua địa bàn. Ngoài ra, hiện đang thời điểm nhiều mặt hàng nông sản XK như dưa hấu, thanh long, xoài, vải quả khô đang vào mùa vụ nên lượng hàng XK tăng đáng kể.

Chủ động cùng doanh nghiệp thực thi chính sách mới

Ngoài giải pháp trên, thời gian qua, Hải quan cửa khẩu Tân Thanh đã chủ động phối hợp cùng các đơn vị tại cửa khẩu tổ chức trao đổi, hội đàm với các cơ quan chức năng tại cửa khẩu Pò Chài (Bằng Tường, Quảng Tây, Trung Quốc) để thống nhất phối hợp triển khai các giải pháp nâng cao năng lực thông quan. Song song với đó, lãnh đạo Hải quan cửa khẩu Tân Thanh cũng chủ động làm việc với Công ty CP Vận tải thương mại Bảo Nguyên, thống nhất giảm chi phí lưu xe tại bãi xe. Việc này đã giúp giảm chi phí cho DN hoạt động XNK qua cửa khẩu Tân Thanh.

Công chức Hải quan Tân Thanh (Chi cục Hải quan khu vực VI) hướng dẫn DN làm thủ tục XK hàng hóa. Ảnh: H.Nụ

Đặc biệt, nhằm triển khai thực hiện có hiệu quả việc thực thi các văn bản chính sách pháp luật mới trong lĩnh vực hải quan, mới đây, Hải quan cửa khẩu Tân Thanh đã khẩn trương triển khai các văn bản pháp luật mới, chủ động rà soát, cập nhật hệ thống quy trình nghiệp vụ mới, thành lập các tổ nghiên cứu chuyên sâu cho từng lĩnh vực; tổ chức các chương trình các buổi tập huấn trực tiếp, kết hợp ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để truyền tải nội dung các văn bản pháp luật mới đến cán bộ, công chức cũng như người dân và DN có hoạt động XNK, mang lại những giá trị thiết thực cho cộng đồng DN và thúc đẩy thương mại bền vững.

Trong đó, đơn vị tích cực tuyên truyền đến cá nhân, DN nắm bắt các quy định tại Luật Thuế GTGT 2024 liên quan đến bổ sung, điều chỉnh chính sách thuế GTGT, hoàn thuế và quy định đối tượng không chịu thuế trong hoạt động XNK; Luật số 90/2025/QH15; Nghị định 174/2025/NĐ-CP, Nghị định 181/2025/NĐ-CP, Nghị định 167/2025/NĐ-CP; Quyết định số 1179/QĐ-CHQ ngày 4/8/2025 của Cục Hải quan ban hành quy trình kiểm tra, giám sát hải quan đối với hành lý, phương tiện vận tải XNC và quá cảnh tại cửa khẩu biên giới đường bộ; Quyết định 760/QĐ-TCHQ ngày 20/6/2025 ban hành Bản hướng dẫn trình tự, thủ tục; nghiệp vụ xử phạt vi phạm hành chính trong ngành Hải quan…

Trong đó, để thực hiện Nghị định 167/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 08/2015/NĐ-CP quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Hải quan về thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan; thuế XNK và quản lý thuế đối với hàng hóa XNK, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 15/8/2025, Hải quan cửa khẩu Tân Thanh đã thông báo và hướng dẫn các DN có hoạt động XNK qua địa bàn triển khai một số quy định liên quan đến chính sách, quy trình thông quan qua cửa khẩu.

Theo ông Vũ Văn Bình, mặc dù số thu NSNN của đơn vị đã vượt dự toán được giao, nhưng đơn vị sẽ tiếp tục làm tốt công tác tiếp xúc, mời gọi DN làm thủ tục và thực hiện XNK hàng hóa qua cửa khẩu. Đồng thời, thường xuyên bám sát hoạt động của các DN để kịp thời hỗ trợ xử lý những phát sinh trong quá trình thông quan của DN.

Ngoài giải pháp đó, trong những tháng còn lại của năm 2025, Hải quan cửa khẩu Tân Thanh sẽ thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm tăng thu. Trong đó, chú trọng các biện pháp chống thất thu NSNN như: tập trung thực hiện các biện pháp thu hồi nợ thuế; kiểm soát chặt hoạt động kê khai của DN, nhất là khai về mã hàng, giá mặt hàng; tăng cường hoạt động kiểm tra sau thông quan để kịp thời phát hiện, xử lý những vi phạm của DN có gian lận trong hoạt động hải quan, từ đó tổ chức truy thu thuế; tăng cường ngăn chặn, phòng ngừa kịp thời đối với các DN có hành vi buôn lậu và gian lận thương mại…