Hải quan đẩy nhanh triển khai Đề án Cửa khẩu thông minh

Theo Cục Hải quan, để triển khai các nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 865/QĐ-TTg, Bộ Tài chính đã thực hiện xây dựng Kế hoạch và ban hành Quyết định số 2521/QĐ-BTC (ngày 24/10/2024) giao các đơn vị thuộc Bộ Tài chính triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo đúng chức năng, thẩm quyền.

Đồng thời, Tổng cục Hải quan (nay là Cục Hải quan) cũng đã ban hành Quyết định số 2613/QĐ-TCHQ ngày 8/11/2024 triển khai thực hiện Đề án thí điểm xây dựng Cửa khẩu thông minh Việt Nam - Trung Quốc tại tuyến đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa khu vực mốc 1119-1120 và đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa khu vực mốc 1088/2-1089 thuộc cặp cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Việt Nam) - Hữu Nghị quan (Trung Quốc).

Hải quan Lạng Sơn trao đổi về kinh nghiệm với Hải quan Nam Ninh (Trung Quốc) về xây dựng Hải quan số - bước đệm để hướng đến xây dựng mô hình Hải quan thông minh và cửa khẩu thông minh. Ảnh: Tô Hà

​Theo Đề án, giai đoạn 1 (xây dựng cơ sở hạ tầng) từ Quý III/2024 đến hết quý II/2026.

Đánh giá tiến độ thực hiện Đề án, hiện Cục Hải quan đã trình Bộ Tài chính Dự thảo Thỏa thuận giữa Bộ Tài chính (Việt Nam) và Tổng cục Hải quan Trung Quốc thống nhất về chủng loại hàng hóa xuất nhập khẩu; nội dung phương thức, tần suất tiếp nhận, xử lý dữ liệu thông tin tờ khai hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, phương tiện vận tải qua lại giữa hai bên để triển khai thực hiện thí điểm mô hình Cửa khẩu thông minh giữa tỉnh Lạng Sơn (Việt Nam) và tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc).

Liên quan đến nhiệm vụ này, Cục Hải quan giao Hải quan khu vực VI phối hợp chặt chẽ với Ban Giám sát quản lý để tham gia công tác đàm phán Thỏa thuận khi có đề nghị tham gia.

Bên cạnh đó, Ban Giám sát quản lý đang xây dựng Dự thảo trình Thủ tướng về việc ban hành quy trình tạm thời về quy trình thủ tục hải quan và giám sát hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu qua Cửa khẩu thông minh.

Việc xây dựng quy trình tạm thời liên quan chặt chẽ đến việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng, cần chính quyền tỉnh Lạng Sơn sớm hoàn thiện việc xây dựng cơ sở hạ tầng đảm bảo kịp tiến độ hoàn thành giai đoạn 1 của Đề án vào quý II/2026.

Cũng theo Chi cục Hải quan khu vực VI, với mục tiêu tích cực cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ số, tỉnh Lạng Sơn đã có chủ trương thực hiện phương thức giao nhận hàng hóa khi vận hành Cửa khẩu thông minh theo hướng sử dụng xe chuyên trách của Việt Nam để nhận hàng từ xe IGV của Trung Quốc và giao Công ty CP hữu nghị Xuân Cương thành lập Đội xe chuyên trách để thực hiện phương thức giao nhận hàng hóa.

Tuy nhiên, Chi cục Hải quan khu vực VI cho rằng, nội dung này cần sự thống nhất giữa Bộ Tài chính và UBND tỉnh Lạng Sơn theo phân công nhiệm vụ tại Đề án 865 của Thủ tướng Chính phủ.

Đồng thời, để đảm bảo tránh lãng phí trong việc đầu tư công, Cục Hải quan đã chỉ đạo Chi cục Hải quan khu vực VI báo cáo, tham mưu cho UBND tỉnh Lạng Sơn trong việc quy hoạch khu vực Cửa khẩu thông minh, xác định rõ nhu cầu đầu tư các trang thiết bị phục vụ công tác giám sát hải quan tại khu vực cửa khẩu theo đúng quy định.