Giải pháp tối ưu hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu sang Hoa Kỳ

Giám đốc điều hành của Cargotrans USA Nunzio De Filippis chia sẻ tại hội nghị. Ảnh: L.T

Chi phí vận chuyển đến Mỹ đã tăng

Tại hội nghị tập huấn “Giải pháp logistics cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu đối mặt với thuế quan Hoa Kỳ - Thách thức và cơ hội” do Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh (ITPC) phối hợp với Công ty TNHH Super Cargo Service và Công ty Cargotrans USA tổ chức ngày 18/6, các chuyên gia đã giới thiệu nhiều quy định, những tuân thủ mới về chính sách thuế, thương mại và hải quan của Hoa Kỳ cũng như chia sẻ các giải pháp tối ưu hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu sang Hoa Kỳ giữa bối cảnh chính sách thuế có sự thay đổi.

Chia sẻ với các doanh nghiệp, Phó Giám đốc ITPC Hồ Thị Quyên cho biết, trong các lĩnh vực, logistics là một trong những ngành đóng góp vào sự phát triển chung của kinh tế quốc gia thông qua việc cung cấp dịch vụ vận chuyển hàng hóa và quản lý chuỗi cung ứng.

Thuế đối ứng, dù được thiết kế để điều chỉnh cán cân thương mại, đang tạo ra những tác động đáng kể đến hệ thống logistics toàn cầu, và Việt Nam cũng không tránh khỏi những ảnh hưởng này.

Tại các cảng bờ Tây nước Mỹ, đặc biệt là cảng Los Angeles với hoạt động thương mại nhộn nhịp nhất, đã chứng kiến mức giảm 9% lượng container trong tháng 5/2025 so với cùng kỳ năm trước.

Bà Lê Thị Thanh Minh, Trưởng phòng châu Âu, Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) cho biết, chi phí vận chuyển hàng hải tăng rất cao từ đầu năm đến nay.

Cụ thể, chi phí vận chuyển đến Mỹ đã tăng từ 1.850 USD lên 2.950 USD/container đối với cảng biển khu vực bờ Tây và tăng từ hơn 2.000 USD lên gần 5.000 USD/container đối với cảng biển khu vực bờ Đông.

Tuy nhiên, theo bà Minh, thực tế này không chỉ là thách thức, mà còn là động lực để Việt Nam có những bước chuẩn bị kỹ càng trong lĩnh vực logistics để chủ động đón làn sóng dịch chuyển từ Trung Quốc sang ASEAN.

Chia sẻ về thị trường, chính sách thuế của Hoa Kỳ, ông Nunzio De Filippis, Giám đốc điều hành của Cargotrans USA cho rằng, chính sách thương mại của Hoa Kỳ đang dần dịch chuyển từ thương mại tự do sang ưu tiên thương mại công bằng.

Năm 2025, một loạt các biện pháp thuế quan tại Mỹ đã được triển khai nhanh chóng, khởi đầu bằng việc công bố mức thuế 10% theo Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) vào ngày 01/2, áp dụng cho Trung Quốc, Canada và Mexico.

Theo ông Nunzio De Filippis, trước bối cảnh chính sách Hoa Kỳ thay đổi nhanh chóng, các nhà nhập khẩu quốc tế cũng phản ứng một cách chủ động. Một trong những cách thức chính là tích cực triển khai các chiến lược giảm thiểu thuế quan, đa dạng hóa nguồn cung và tìm kiếm nhà cung cấp thay thế.

Sự thay đổi này trong chính sách thương mại của Hoa Kỳ đang mở ra một cơ hội to lớn cho các quốc gia như Việt Nam. Nhu cầu của Hoa Kỳ về các nhà cung cấp ổn định ở Đông Nam Á đang tăng mạnh. Các doanh nghiệp Việt Nam sẽ có một vị trí thuận lợi để thay thế các nhà cung cấp từ Trung Quốc trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Nhiều lưu ý cho doanh nghiệp

Để thích ứng với những chính sách trên, ông Nguyễn Trần Khánh Hoàng, Giám đốc điều hành của Super Cargo Service Group cho biết, những thách thức thực tiễn mà các doanh nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt khi tiếp cận thị trường Hoa Kỳ.

Để tận dụng được các cơ hội, doanh nghiệp Việt Nam trước hết phải vượt qua ba thách thức chính, bao gồm: chi phí logistics cao, rủi ro trong công tác chuẩn bị chứng từ và khả năng đối mặt với các cuộc điều tra gian lận thương mại, cùng với yêu cầu phải đáp ứng các tiêu chuẩn logistics khắt khe của Hoa Kỳ.

Phân tích của ông Hoàng cho thấy, chi phí logistics cao, được xác định là một trong những rào cản lớn nhất. Chi phí này không chỉ đơn thuần là cước vận tải mà là tổng hòa của nhiều yếu tố, bao gồm chi phí vận chuyển, chi phí lưu kho, các thủ tục thông quan ở cả hai đầu Việt Nam và Hoa Kỳ, và đặc biệt là các chi phí ẩn có thể phát sinh trong quá trình xuất khẩu.

Thách thức tiếp theo là các rủi ro liên quan đến chứng từ và các cuộc điều tra gian lận thương mại. Ông Hoàng nhấn mạnh rằng đây là một vấn đề mà các doanh nghiệp cần hết sức lưu tâm. Các rủi ro này có thể xuất phát từ những sai sót phổ biến trong quá trình làm hồ sơ, việc chưa cập nhật các quy định mới từ các cơ quan của Hoa Kỳ như Ủy ban Hàng hải Liên bang và những bài học từ các tình huống, vụ việc đã xảy ra trong thực tế.

Việc đáp ứng tiêu chuẩn logistics của Hoa Kỳ cũng là một thử thách không nhỏ. Về mặt này, ông Nunzio De Filippis đưa ra phân tích rằng vấn đề trọng tâm nằm ở thặng dư thương mại của Việt Nam với Hoa Kỳ: con số đã lên tới 123,5 tỷ USD và được đánh giá là “không bền vững”.

Từ đó, phía Hoa Kỳ kỳ vọng Việt Nam tăng cường minh bạch, giảm các rào cản phi thuế quan và thực thi mạnh mẽ hơn các biện pháp chống lại hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Một rủi ro cụ thể mà các nhà xuất khẩu cần phải nhận thức rõ là khi giao hàng theo điều kiện DDP (giao hàng đã nộp thuế). Khi đồng ý với điều kiện này, nhà xuất khẩu Việt Nam sẽ trở thành nhà nhập khẩu ủy thác tại Hoa Kỳ; đồng thời, phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về việc phân loại thuế quan, khai báo giá trị hải quan, cung cấp chứng từ xuất xứ và thanh toán các loại thuế.

Ông De Filippis cũng cảnh báo, các doanh nghiệp không nên chủ quan ngay cả khi hàng hóa đã được thông quan. Việc cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới (CBP) cho phép thông quan không có nghĩa là lô hàng đã được hoàn tất phê duyệt, vì cơ quan này có tới 314 ngày để xem xét và thanh khoản các tờ khai. Họ có thể kiểm tra lại hồ sơ trong 5 năm để truy thu thuế.

Một trong những nền tảng cốt lõi là việc đảm bảo hàng hóa đạt tiêu chí “chuyển đổi đáng kể” tại Việt Nam. Các doanh nghiệp nên tránh các quy trình mà CBP coi là không đủ tiêu chuẩn, chẳng hạn như chỉ lắp ráp đơn thuần các bộ phận từ Trung Quốc mà không có công đoạn tái lập trình hay kiểm định, hoặc may mặc từ vải đã được cắt sẵn.

Thay vào đó, giải pháp khuyến khích các hoạt động tạo ra giá trị gia tăng thực sự.

Để đạt được điều này, doanh nghiệp được định hướng ưu tiên sử dụng nguyên liệu thô hoặc bán thành phẩm và tăng cường các công đoạn định hình, hoàn thiện, kiểm tra tại địa phương.