Đề xuất quyền được ưu tiên thực hiện thủ tục hành chính đối với người nộp thuế tuân thủ tốt

Người nộp thuế tuân thủ tốt pháp luật thuế có thể được ưu tiên trong thực hiện TTHC thuế. Ảnh: Nga Phạm.

Cần cụ thể hóa nội dung “ưu tiên” và tiêu chí đánh giá

Tại dự thảo Luật Quản lý thuế (thay thế), một trong những nhóm chính sách quan trọng được đề cập đó là cải cách TTHC trong quản lý thuế, nhằm thực hiện mục tiêu cắt giảm thời gian xử lý TTHC, giảm chi phí tuân thủ pháp luật cho người nộp thuế theo Nghị quyết số 68-NQ/TW.

Theo đó, để thực hiện được nhóm chính sách này, một trong những giải pháp được cơ quan soạn thảo đề xuất đó là bổ sung mới nôi dung liên quan đến quyền được ưu tiên thực hiện TTHC thuế trong trường hợp người nộp thuế tuân thủ tốt pháp luật thuế để khuyến khích tăng tính tuân thủ tự nguyện.

Theo dự thảo Luật Quản lý thuế (thay thế), một trong những nhóm chính sách quan trọng được đề cập là cải cách TTHC, nhằm rút ngắn thời gian xử lý, giảm chi phí tuân thủ pháp luật cho người nộp thuế. Qua đó, thực hiện hiệu quả mục tiêu của Nghị quyết số 68-NQ/TW.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, cơ quan soạn thảo đề xuất bổ sung quyền được ưu tiên thực hiện thủ tục thuế đối với các tổ chức, cá nhân có lịch sử tuân thủ tốt pháp luật thuế. Đây là một trong những giải pháp tạo động lực để người nộp thuế nâng cao tính chủ động và tự nguyện thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước (NSNN).

Góp ý cho nội dung này, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cho rằng, dự thảo Luật cần quy định rõ ràng và chi tiết hơn về nội dung ưu tiên, cụ thể là ưu tiên về mặt thời gian, quy trình, hay mức độ đơn giản hóa thủ tục hành chính… Ngoài ra, Viện cũng kiến nghị cần làm rõ tiêu chí xác định “tuân thủ tốt pháp luật thuế” là gì, tiêu chí để xác định việc tuân thủ tốt...

Về phía Thanh tra Chính phủ, cơ quan này lưu ý, hiện chưa có văn bản quy phạm pháp luật do Chính phủ ban hành quy định nội dung này. Do đó, để bảo đảm tính đồng bộ, Bộ Tài chính cần đề xuất Chính phủ giao cơ quan có thẩm quyền ban hành các quy định cụ thể liên quan.

UBND TP. Cần Thơ cũng góp ý thêm rằng, trong bối cảnh đẩy mạnh chuyển đổi số theo định hướng Nghị quyết 57-NQ/TW và Nghị quyết 68-NQ/TW, hạn chế kiểm tra tại doanh nghiệp, cần bổ sung trách nhiệm của người nộp thuế có đủ điều kiện về hạ tầng kỹ thuật cần thực hiện giao dịch điện tử trong toàn bộ quá trình với cơ quan thuế. Đây cũng là một căn cứ quan trọng để xét ưu tiên thực hiện thủ tục hành chính.

Cơ chế ưu tiên phù hợp thông lệ quốc tế, hướng đến doanh nghiệp lớn

Theo ban soạn thảo, đề xuất bổ sung quyền được ưu tiên trong thực hiện thủ tục thuế chủ yếu hướng tới nhóm doanh nghiệp lớn, có lịch sử tuân thủ pháp luật thuế tốt và có đóng góp lớn cho NSNN.

Cơ chế ưu tiên có thể bao gồm: ưu tiên về thủ tục kê khai (giảm tần suất kê khai, chuyển từ tháng sang quý hoặc năm; được kê khai tập trung thay vì phân tán theo chi nhánh); ưu tiên hoàn thuế (áp dụng hoàn trước kiểm tra); xây dựng cơ chế hỗ trợ rà soát, soát xét hồ sơ khai thuế trước thời hạn quyết toán thuế;

Việc phân loại người nộp thuế ưu tiên sẽ dựa trên hệ thống tiêu chí định lượng và định tính, như: định lượng (bao gồm việc dựa theo quy mô doanh thu, tài sản, vốn chủ sở hữu, lợi nhuận và mức đóng góp NSNN); định tính (không bị xử lý hình sự về hành vi trốn thuế; không thuộc diện điều tra các tội danh kinh tế...).

Đây là cách làm phù hợp với thông lệ quốc tế. Thực tế, nhiều quốc gia đã áp dụng cơ chế “doanh nghiệp ưu tiên” trong lĩnh vực thuế tương tự như cơ chế “doanh nghiệp ưu tiên” trong Luật Hải quan Việt Nam, qua đó tạo động lực tích cực cho cộng đồng doanh nghiệp tuân thủ tốt.

Việc thiết lập chế độ ưu tiên về TTHC đối với người nộp thuế tuân thủ tốt không chỉ là một biện pháp khuyến khích, mà còn giúp giảm tải cho bộ máy quản lý thuế, từ đó tiết kiệm nguồn lực, tăng hiệu quả kiểm soát và thu ngân sách. Khi người nộp thuế có uy tín được giảm gánh nặng về thủ tục, cơ quan thuế có thể tập trung vào các đối tượng rủi ro cao hơn.