Chính sách thuế mới hỗ trợ doanh nghiệp và thúc đẩy chuyển đổi số

Ông Đặng Ngọc Minh, Phó Cục trưởng Cục Thuế.

Kết quả thu ngân sách tích cực trong bối cảnh đặc biệt

Theo ông Đặng Ngọc Minh, năm 2025, Quốc hội và Chính phủ giao cho ngành Thuế nhiệm vụ thu ngân sách 1.719.000 tỷ đồng.

Đây là năm đầu tiên điều hành thu trong bối cảnh kinh tế - xã hội có nhiều yếu tố đặc thù: nền kinh tế vừa chịu ảnh hưởng của cơn bão Yapi cuối năm 2024 tại khu vực miền Trung, vừa phải ứng phó với các biện pháp thuế đối ứng từ Hoa Kỳ, gây đứt gãy chuỗi cung ứng và xáo trộn hoạt động kinh tế, ảnh hưởng tới kế hoạch sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp.

Dù vậy, nhờ triển khai đồng bộ nhiều giải pháp tài khóa, đến ngày 14/10/2025, tổng thu ngân sách do ngành Thuế quản lý đạt 1.744.000 tỷ đồng, vượt 1,5% so với kế hoạch được giao. Trong đó, thu từ khu vực sản xuất – kinh doanh đạt tiến độ tốt, thu từ đất tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm 2024.

“Kết quả này thể hiện hiệu quả điều hành của Chính phủ và Bộ Tài chính, cũng như nỗ lực rất lớn của toàn ngành Thuế trong bối cảnh kinh tế còn nhiều thách thức”, ông Đặng Ngọc Minh nhấn mạnh.

Chính sách tài khóa hỗ trợ thiết thực

Để đồng hành cùng doanh nghiệp trong phục hồi và phát triển, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ, Quốc hội ban hành hàng loạt chính sách tài khóa hỗ trợ sản xuất – kinh doanh.

Đáng chú ý, Nghị quyết số 204/2025/QH15 tiếp tục cho phép giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng (GTGT), áp dụng đến hết năm 2026.

Ông Đặng Ngọc Minh cho biết, chính sách giảm thuế GTGT 2% được thực hiện ổn định 3 – 4 năm qua, là một trong những giải pháp kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đồng thời vẫn đảm bảo cân đối thu ngân sách.

Cùng với đó, Nghị định số 81/2025/NĐ-CP và Nghị định số 82/2025/NĐ-CP đã gia hạn thời hạn nộp thuế GTGT, thuế TNDN, thuế TNCN và tiền thuê đất, cũng như gia hạn thuế TTĐB đối với doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước. Tổng số thuế được gia hạn, miễn, giảm trong 6 tháng đầu năm 2025 ước tính khoảng 96.749 tỷ đồng, trong đó 57.800 tỷ đồng thuộc diện được gia hạn theo hai nghị định nêu trên.

“Đây là những biện pháp rất quyết liệt, tạo điều kiện thiết thực cho doanh nghiệp duy trì hoạt động, bảo đảm việc làm cho người lao động và góp phần phục hồi tăng trưởng kinh tế”, Phó Cục trưởng Cục Thuế khẳng định.

Ưu đãi mạnh mẽ thuế TNDN cho doanh nghiệp

Thực hiện các chủ trương, giải pháp đặt ra tại Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 10 năm 2021-2030; Luật Thuế TNDN số 67/2025/QH15 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/10/2025 và áp dụng từ kỳ tính thuế TNDN năm 2025, trong đó có nhiều điểm mới thể hiện rõ tinh thần cải cách, giảm gánh nặng cho khu vực doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) và doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.

Theo quy định mới, thuế suất phổ thông 20% được giữ ổn định để đảm bảo tính cạnh tranh và dự báo lâu dài. Tuy nhiên, Nhà nước đã áp dụng thuế suất linh hoạt hơn, giảm còn 15% đối với doanh nghiệp có doanh thu không quá 3 tỷ đồng/năm, và 17% đối với doanh nghiệp có doanh thu từ 03 - 50 tỷ đồng/năm.

Theo ông Đặng Ngọc Minh, đây là chính sách thể hiện rõ sự quan tâm của Nhà nước trong việc chia sẻ khó khăn, khuyến khích các doanh nghiệp quy mô nhỏ – vốn nhằm tạo điều kiện tích lũy, mở rộng đầu tư và tái cơ cấu hoạt động theo tình thần của Nghị quyết số 68/2025/QH15 và Nghị quyết số 198/2025/QH15.

Toàn cảnh hội nghị.

Đặc biệt, theo Nghị quyết số 198/2025/QH15, các doanh nghiệp nhỏ và vừa mới thành lập được miễn thuế TNDN trong 3 năm đầu kể từ ngày cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, Luật Thuế TNDN sửa đổi quy định các doanh nghiệp chuyển đổi từ hộ, cá nhân kinh doanh sang mô hình doanh nghiệp cũng được miễn thuế TNDN trong 2 năm đầu hoạt động. Chính sách này không chỉ mang ý nghĩa hỗ trợ tài chính mà còn khuyến khích khu vực kinh tế cá thể chuyển đổi lên quy mô chính thức, góp phần mở rộng nền kinh tế có quản lý, minh bạch hơn.

Đối với thu nhập từ việc thực hiện hợp đồng nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; thu nhập từ bán sản phẩm làm ra từ công nghệ mới lần đầu tiên áp dụng ở Việt Nam; thu nhập từ bán sản phẩm sản xuất thử nghiệm trong thời gian sản xuất thử nghiệm bao gồm cả sản xuất thử nghiệm có kiểm soát theo quy định của pháp luật. Thu nhập tại khoản này được miễn thuế tối đa không quá 03 năm.

Đây là chính sách thể hiện định hướng phát triển kinh tế tri thức, gắn tăng trưởng với đổi mới công nghệ và chuyển đổi số – theo Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Ngoài ra, Luật Thuế TNDN 2025 còn có những quy định mới về chi phí được trừ và khuyến khích đầu tư xanh, cho phép doanh nghiệp hạch toán vào chi phí được trừ đối với khoản chi phí về khoản tài trợ cho nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; khoản chi cho nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong doanh nghiệp là khoản chi được trừ khi tính thuế TNDN.

Đồng thời, bổ sung một số khoản chi thực tế phát sinh khác được tính vào chi phí được trừ như: Khoản chi phục vụ sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp nhưng chưa tương ứng với doanh thu phát sinh trong kỳ; khoản chi hỗ trợ xây dựng công trình công cộng, đồng thời phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp; chi phí liên quan đến việc giảm phát thải khí nhà kính nhằm trung hoà các-bon và net zero, giảm ô nhiễm môi trường, đồng thời liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp; khoản đóng góp vào các quỹ được thành lập theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ và quy định của Chính phủ…

Cùng với đó, cho phép nâng mức trích lập Quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp 20% thu nhập tính thuế hàng năm để sử dụng theo quy định của pháp luật về khoa học, coog nghệ và đổi mới sáng tạo.

Đại diện Cục Thuế khẳng định, các cải cách thuế TNDN năm 2025 không chỉ đơn thuần là giảm thuế, mà còn hướng đến tái cấu trúc hệ thống ưu đãi theo hướng minh bạch, công bằng và có trọng tâm. Điều này sẽ góp phần tạo ra một môi trường đầu tư ổn định, hấp dẫn hơn, đồng thời bảo đảm cân đối giữa hỗ trợ doanh nghiệp và ổn định nguồn thu ngân sách nhà nước.

Sửa đổi Luật Thuế TNCN và chính sách đối với hộ kinh doanh

Một trong những điểm mới được cộng đồng quan tâm là dự thảo Luật Thuế TNCN (sửa đổi) đang được chuẩn bị trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 10/2025 và chính sách thuế đối với hộ kinh doanh.

Theo Lãnh đạo Cục Thuế, việc xóa bỏ cơ chế “thuế khoán” chuyển sang cơ chế kê khai, hạch toán đơn giản, giúp hộ kinh doanh hoạt động bình đẳng hơn với doanh nghiệp.

Các hộ có doanh thu trên 3 tỷ đồng sẽ được khuyến khích sử dụng hóa đơn điện tử, kê khai theo chế độ kế toán đơn giản và áp dụng thuế suất 17% tương tự doanh nghiệp nhỏ.

Dự thảo Luật Thuế TNCN cũng xem xét điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh, có thể tăng lên 21,7 triệu đồng/tháng (bao gồm người nộp thuế và người phụ thuộc), giúp giảm gánh nặng thuế cho người lao động, đảm bảo công bằng và phù hợp với mặt bằng thu nhập hiện nay.

Cải cách mạnh về đất đai – giảm gánh nặng thủ tục cho doanh nghiệp

Song hành với cải cách thuế, chính sách đất đai năm 2025 cũng có nhiều thay đổi mang tính đột phá. Luật Đất đai năm 2024, có hiệu lực từ ngày 01/8/2024, cùng các nghị định hướng dẫn ban hành trong năm 2025, đã mở ra hướng đi mới trong quản lý và sử dụng đất – đặc biệt là với khu vực doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh.

Một điểm mới đáng chú ý của Luật Đất đai năm 2024 so với luật cũ là đối với trường hợp được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thì không phải thực hiện thủ tục xác định giá đất, tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất được miễn.

Người sử dụng đất được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất không phải thực hiện thủ tục đề nghị miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Đây là bước cải cách quan trọng, góp phần giảm gánh nặng thủ tục, tiết kiệm chi phí, thời gian cho người dân và doanh nghiệp.

Đặc biệt, theo Nghị định số 230/2025/NĐ-CP, các doanh nghiệp chịu tác động bởi khó khăn kinh tế có thể được giảm tiền thuê đất, với thời gian giải quyết hồ sơ không quá 30 ngày kể từ ngày nộp đủ thủ tục hợp lệ. Nhiều địa phương cũng đã áp dụng chính sách giảm tối thiểu 30% tiền thuê đất trong các khu, cụm công nghiệp, góp phần trực tiếp giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp.

Song song, Nghị quyết 198/2025/QH15 cho phép địa phương hỗ trợ doanh nghiệp trong giải phóng mặt bằng, đầu tư hạ tầng, sử dụng ngân sách để hỗ trợ các chi phí liên quan đến đường, điện, nước và hạ tầng kỹ thuật – tạo mặt bằng sản xuất, kinh doanh thuận lợi.

Những chính sách này không chỉ giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa, mà còn tạo môi trường đầu tư hấp dẫn hơn cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

“Đây là những cải cách thiết thực, giảm gánh nặng thủ tục, tiết kiệm chi phí và thời gian cho người dân, doanh nghiệp,” ông Minh cho biết.

Chính sách thuế hỗ trợ mạnh mẽ để hộ kinh doanh chuyển đổi

Thực hiện chủ trương lớn của Đảng và chỉ đạo của Chính phủ và thực hiện theo Nghị quyết số 198/2025/QH15, ngành Thuế đã và đang đồng hành hỗ trợ hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán chuyển sang nộp thuế theo phương pháp kê khai kể từ ngày 1/1/2026.

Đây là bước cải cách căn bản nhằm đảm bảo thực thi đúng nguyên tắc “người nộp thuế tự khai, tự nộp, tự chịu trách nhiệm” đã được đề xuất, quy định trong dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi.

Theo ông Đặng Ngọc Minh, cùng với đó, ngành Thuế đã và đang chuẩn bị đồng bộ các điều kiện từ thể chế, cơ sở dữ liệu, ứng dụng công nghệ thông tin đến giải pháp hỗ trợ hộ kinh doanh, đảm bảo lộ trình thực hiện từ ngày 01/01/2026 diễn ra thuận lợi, hiệu quả.

Tinh gọn bộ máy, gắn cải cách hành chính với chuyển đổi số

Cùng với các chính sách thuế, công tác chuyển đổi số được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành Thuế trong năm 2025.

Theo ông Đặng Ngọc Minh, năm 2025, ngành Thuế triển khai hai đợt cải cách tổ chức bộ máy lớn. Tháng 3, bộ máy ngành được tinh giản từ 63 Cục Thuế xuống còn 20 Cục Thuế khu vực; đến tháng 7, cùng với việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, ngành tiếp tục sắp xếp lại bộ máy còn 34 thuế tỉnh, thành phố và khoảng 350 đầu mối cấp cơ sở.

Quá trình sắp xếp giúp tinh gọn đầu mối, nâng cao hiệu lực quản lý, song cũng khiến biên chế toàn ngành giảm trên 8.000 người. Trong điều kiện nhân lực giảm, khối lượng công việc ngày càng lớn, ngành Thuế xác định chuyển đổi số là giải pháp cốt lõi để duy trì hiệu quả quản lý và phục vụ tốt hơn người nộp thuế.

Theo đó, cùng với việc triển khai các quy định về hóa đơn điện tử, Ngành Thuế cũng đã triển khai các quy định về nghĩa vụ khấu trừ thuế của sàn thương mại điện tử đối với hộ cá nhân kinh doanh trên sàn.

Việc triển khai từ tháng 7 đến nay đã mang lại kết quả tích cực. Trong đó, việc quản lý tập trung thông qua sàn thương mại điện tử không chỉ tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, mà còn giảm rủi ro thất thu thuế, được người dân, doanh nghiệp đồng tình ủng hộ.

Bên cạnh đó, ngành Thuế đã triển khai ứng dụng eTax Mobile, thực hiện chuyển đổi mã số thuế sang mã định danh công dân, đồng thời làm sạch, đồng bộ dữ liệu dân cư phục vụ công tác quản lý.

Đặc biệt theo cam kết của ngành Tài chính thể hiện trong cái xây dựng Luật Quản lý thuế sửa đổi sẽ thực hiện cắt giảm trên 44 % thủ tục hành chính. Hiện nay các thủ tục hành chính ngành thuế đã được cắt giảm và chỉ còn 219 thủ tục, thời gian tới ước giảm xuống còn khoảng 120 thủ tục. Thủ tục hành chính cơ bản sẽ tạo thuận lợi cho người nộp thuế, giảm thời gian, cũng như chi phí tuân thủ ít nhất là 30 %.

Ông Đặng Ngọc Minh cũng chia sẻ thêm, ngành Thuế đang được giao chủ trì xây dựng Luật Quản lý thuế (sửa đổi) theo hướng hiện đại, minh bạch và phù hợp với yêu cầu chuyển đổi số. Dự thảo luật đã được trình Quốc hội nhằm đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa quản lý thuế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả phục vụ.

“Chúng tôi mong tiếp tục nhận được sự phối hợp, đóng góp ý kiến của các hiệp hội, doanh nghiệp và giới chuyên môn, để chính sách thuế và hải quan ngày càng sát thực tiễn, tạo động lực cho phát triển kinh tế tư nhân, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế”, ông Đặng Ngọc Minh khẳng định.