Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của cơ quan Hải quan

Thẩm quyền cho từng chức danh

Theo đó, tại Điều 11 Nghị định 189/2025/NĐ-CP quy định thẩm quyền xử phạt của cơ quan Hải quan.

Cụ thể, đối với chức danh công chức Hải quan đang thi hành công vụ, Nghị định 189/2025/NĐ-CP giữ nguyên thẩm quyền phạt cảnh cáo và quy định tăng thẩm quyền phạt tiền, bổ sung thẩm quyền tịch thu theo hướng: Phạt tiền đến 5% mức tiền phạt tối đa đối với lĩnh vực tương ứng quy định tại Điều 24 của Luật Xử lý VPHC (trong lĩnh vực hải quan phạt tiền đến 5 triệu đồng đối với cá nhân, đến 10 triệu đồng đối với tổ chức); bổ sung thẩm quyền tịch thu tang vật, phương tiện VPHC có giá trị không vượt quá 2 lần mức tiền phạt được quy định thuộc thẩm quyền của công chức Hải quan.

Đối với chức danh Đội trưởng Hải quan cửa khẩu/ngoài cửa khẩu, Đội trưởng Đội Phúc tập và Kiểm tra sau thông quan, Đội trưởng Đội Thông quan, Đội trưởng Đội Kiểm soát hải quan thuộc Chi cục Hải quan khu vực, Đội trưởng Đội kiểm soát chống buôn lậu thuộc Chi cục Điều tra chống buôn lậu; Đội trưởng Đội Kiểm tra sau thông quan khu vực thuộc Chi cục Kiểm tra sau thông quan (sau đây gọi tắt là Đội trưởng), Nghị định 189/2025/NĐ-CP giữ nguyên thẩm quyền phạt cảnh cáo và quy định tăng thẩm quyền phạt tiền, thẩm quyền tịch thu so với các chức danh tương ứng trước đây quy định tại khoản 3 Điều 42 Luật Xử lý VPHC năm 2012 được sửa đổi, bổ sung năm 2020 theo hướng: Phạt tiền đến 30% mức tiền phạt tối đa đối với lĩnh vực tương ứng quy định tại Điều 24 của Luật Xử lý VPHC (trong lĩnh vực hải quan phạt tiền đến 30 triệu đồng đối với cá nhân, đến 60 triệu đồng đối với tổ chức); tịch thu tang vật, phương tiện VPHC có giá trị không vượt quá 2 lần mức tiền phạt thuộc thẩm quyền của Đội trưởng; áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả quy định tại khoản 1 Điều 28 của Luật Xử lý VPHC.

Công chức Hải quan cửa khẩu Tân Thanh (Chi cục Hải quan khu vực VI) kiểm tra hàng NK. Ảnh: H.Nụ

Chức danh Chi cục trưởng Chi cục Điều tra chống buôn lậu, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm tra sau thông quan, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực được giữ nguyên thẩm quyền của Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh thành phố trước đây quy định tại khoản 4 Điều 42 Luật Xử lý VPHC năm 2012 được sửa đổi, bổ sung năm 2020 và bổ sung thẩm quyền được áp dụng tất cả biện pháp khắc phục hậu quả quy định tại khoản 1 Điều 28 của Luật Xử lý VPHC.

Đối với chức danh Cục trưởng Cục Hải quan được giữ nguyên thẩm quyền của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan trước đây quy định tại khoản 5 Điều 42 Luật Xử lý VPHC năm 2012 được sửa đổi, bổ sung năm 2020 và bổ sung thẩm quyền tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn; được bổ sung thẩm quyền được áp dụng tất cả biện pháp khắc phục hậu quả quy định tại khoản 1 Điều 28 của Luật Xử lý VPHC.

Ngoài ra, tại khoản 1 Điều 5 Nghị định 189/2025/NĐ-CP quy định, Chủ tịch UBND cấp xã tiếp nhập thẩm quyền xử phạt VPHC của Chủ tịch UBND cấp huyện (trước đây được quy định tại khoản 2 Điều 38 Luật Xử lý VPHC năm 2012 được sửa đổi, bổ sung năm 2020; khoản 1 Điều 28 Nghị định 128/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định quy định xử phạt VPHC trong lĩnh vực hải quan) và được bổ sung thẩm quyền được áp dụng tất cả biện pháp khắc phục hậu quả quy định tại khoản 1 Điều 28 của Luật Xử lý VPHC.

Đáng chú ý, tại Điều 9 và Điều 10 Nghị định 189/2025/NĐ-CP cũng nêu rõ, các chức danh có thẩm quyền xử phạt của Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển được quy định theo hướng tăng thẩm quyền cho các cấp cơ sở.

Hiệu lực thi hành và điều khoản chuyển tiếp

Đại diện Ban Pháp chế, Cục Hải quan cho biết, Nghị định 189/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Do đó, trong thời gian Chính phủ chưa ban hành nghị định để sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc bãi bỏ Nghị định 128/2020/NĐ-CP đã được sửa đổi, bổ sung tại Điều 2 Nghị định 102/2021/NĐ-CP thì việc xác định thẩm quyền xử phạt VPHC của các chức danh trong lĩnh vực hải quan được quy định cụ thể.

Theo đó, đối với chức danh có thẩm quyền xử phạt VPHC đã được quy định tại nghị định xử phạt VPHC trong các lĩnh vực quản lý nhà nước mà không thay đổi tên gọi và nhiệm vụ, quyền hạn hoặc có sự thay đổi tên gọi nhưng không thay đổi nhiệm vụ, quyền hạn, thì tên gọi, thẩm quyền xử phạt VPHC của chức danh đó được áp dụng theo tên gọi, thẩm quyền tương ứng quy định tại Nghị định 189/2025/NĐ-CP cho đến khi có quy định của Chính phủ thay thế.

Đối với chức danh có thẩm quyền xử phạt VPHC đã được quy định tại nghị định xử phạt VPHC trong các lĩnh vực quản lý nhà nước mà có sự thay đổi nhiệm vụ, quyền hạn, thì chức danh tiếp nhận nhiệm vụ, quyền hạn đó có thẩm quyền xử phạt. Tên gọi, thẩm quyền xử phạt VPHC được áp dụng theo tên gọi, thẩm quyền tương ứng quy định tại Nghị định 189/2025/NĐ-CP cho đến khi có quy định của Chính phủ thay thế.

Đối với chức danh chưa được quy định thẩm quyền xử phạt VPHC tại nghị định xử phạt VPHC trong các lĩnh vực quản lý nhà nước nhưng được quy định thẩm quyền xử phạt VPHC tại Nghị định 189/2025/NĐ-CP, thì thực hiện thẩm quyền xử phạt VPHC trong phạm vi ngành, lĩnh vực, địa bàn quản lý theo quy định tại Nghị định 189/2025/NĐ-CP cho đến khi có quy định của Chính phủ thay thế.

Để đảm bảo công tác triển khai các văn bản quy phạm pháp luật đạt hiệu quả, Cục Hải quan yêu cầu các chi cục hải quan khu vực; Chi cục Điều tra chống buôn lậu; Chi cục Kiểm tra sau thông quan lưu ý các nội dung liên quan đến thẩm quyền xử phạt của cơ quan Hải quan theo đúng quy định.