Tăng cường kiểm tra các đơn vị kinh doanh vàng, lỗ ảo và gian lận hoàn thuế

Cục trưởng Mai Xuân Thành phát biểu tại cuộc họp

Đối với chuyên đề kiểm tra doanh nghiệp kinh doanh vàng, đại diện Ban Kiểm tra cho biết, trongquá trình rà soát ghi nhận nhiều dấu hiệu rủi ro như mua bán vàng qua cá nhân không xuất hóa đơn, ủy quyền sai quy định, doanh thu kê khai chưa phù hợp thực tế. Ban Kiểm tra kiến nghị giao các địa phương kiểm tra theo danh sách doanh nghiệp đã nhận diện rủi ro, đồng thời rà soát toàn bộ doanh nghiệp, hộ và cá nhân kinh doanh vàng bạc, đá quý trên địa bàn.

Nội dung kiểm tra tập trung vào việc chấp hành pháp luật thuế, sử dụng hóa đơn chứng từ, đảm bảo phát hiện và xử lý kịp thời vi phạm nhưng không ảnh hưởng đến quá trình phục hồi sản xuất tại các khu vực bị thiên tai. Thuế các tỉnh, thành phố được yêu cầu bố trí đủ nguồn lực và thực hiện đầy đủ yêu cầu tại Công văn 221/CT-KTr ngày 11/11/2025.

Về chuyên đề các doanh nghiệp thua lỗ nhiều năm, theo báo cáo, số doanh nghiệp kê khai lỗ nhiều năm chiếm tỷ lệ lớn , đặc biệt trong nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa. Một số trường hợp có dấu hiệu bất thường: không phát sinh doanh thu nhưng vẫn kê khai lỗ liên tục; chi phí không phục vụ sản xuất kinh doanh; trích lập dự phòng sai; giao dịch liên kết không tuân thủ nguyên tắc so sánh độc lập.

Qua kiểm tra các doanh nghiệp rủi ro cao, cơ quan Thuế bước đầu phát hiện nhiều vi phạm. Ban Kiểm tra kiến nghị tiếp tục đánh giá rủi ro, chỉ đạo các địa phương đưa nhóm doanh nghiệp lỗ kéo dài vào kế hoạch kiểm tra năm 2026. Cơ quan Thuế cũng được yêu cầu rà soát cơ sở dữ liệu, hoàn thiện tiêu chí chọn lọc, tăng cường phân tích rủi ro và tổng hợp các hành vi vi phạm để rút kinh nghiệm.

Lực lượng kiểm tra sẽ tiếp tục được bồi dưỡng nghiệp vụ nhằm nâng cao khả năng phát hiện gian lận trong mô hình doanh nghiệp thua lỗ kéo dài. Đồng thời, công tác tuyên truyền được tăng cường để người nộp thuế hiểu rõ chính sách, nâng cao tính tuân thủ.

Chuyên đề chống gian lận hoàn thuế GTGT, Cục Thuế đã chỉ đạo địa phương tập trung kiểm tra sau hoàn thuế, đặc biệt đối với các mặt hàng rủi ro cao như điện thoại, kim loại màu, dầu ăn qua sử dụng và các hồ sơ có giá trị lớn. Nhiều địa phương phát hiện vi phạm như sử dụng trụ sở "ảo", không có hoạt động kinh doanh thực tế, thanh toán không qua ngân hàng, lập hóa đơn sai thời điểm, hàng xuất khẩu có dấu hiệu bất thường về nguồn gốc.

Ban Kiểm tra đề xuất tiếp tục yêu cầu các địa phương khẩn trương hoàn thành kiểm tra hoàn thuế trong hai tháng cuối năm, đồng thời tăng cường chống gian lận mua bán hóa đơn và siết chặt quản lý từ đầu vào đến đầu ra.

Tại cuộc họp, Cục trưởng Mai Xuân Thành yêu cầu Thủ trưởng các đơn vị tập trung tối đa nguồn lực để hoàn thành ba chuyên đề trọng điểm trong thời gian còn lại của năm. Tại những địa phương chịu thiệt hại do thiên tai, cơ quan thuế phải vừa hỗ trợ doanh nghiệp và hộ kinh doanh bị ảnh hưởng, vừa chủ động khoanh vùng khu vực thiệt hại và đánh giá mức độ phục hồi.

Cục trưởng Mai Xuân Thành cũng yêu cầu cơ quan Thuế các cấp tăng cường phối hợp giữa ngành Thuế, Công an và các đơn vị liên quan để xử lý dấu hiệu gian lận, trốn thuế; đồng thời đẩy mạnh ứng dụng dữ liệu số, phân tích rủi ro và giải pháp AI, nhằm nâng cao hiệu quả giám sát.

"Cần tiếp tục đẩy mạnh truyền thông và hỗ trợ người nộp thuế để nâng cao tuân thủ pháp luật. Việc hoàn thành hiệu quả ba chuyên đề sẽ góp phần chống thất thu ngân sách, tạo môi trường kinh doanh minh bạch và củng cố niềm tin của người dân, doanh nghiệp", Cục trưởng Mai Xuân Thành nêu rõ.