Nhiều giải pháp tăng thu từ hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn Nghệ An

Thu ngân sách đạt cao

Trong bối cảnh kinh tế còn nhiều thách thức, Chi cục Hải quan khu vực XI (quản lý địa bàn 2 tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh) đã ghi dấu ấn với kết quả tích cực trong 8 tháng đầu năm 2025, đạt nhiều chỉ tiêu quan trọng trong hoạt động XNK và thu NSNN.

Theo số liệu tổng hợp, số thu NSNN của Chi cục Hải quan khu vực XI đến ngày 31/8/2025 đạt hơn 5.516,79 tỷ đồng, bằng 52% so với dự toán được giao, giảm 22,3% so với cùng kỳ năm 2024. Chỉ tính riêng tại địa bàn tỉnh Nghệ An, số thu NSNN đạt 1.208 tỷ đồng, tăng 9,17% so với cùng kỳ. Cụ thể, Hải quan cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn thu đạt 110,19 tỷ đồng; Hải quan cảng Cửa Lò thu đạt 618,77 tỷ đồng; Hải quan Vinh thu đạt 478,73 tỷ đồng và Hải quan cửa khẩu Thanh Thủy thu đạt 53,3 triệu đồng.

Công chức Hải quan Vinh tận tình hướng dẫn thủ tục cho doanh nghiệp. Ảnh: H.Nụ

Các mặt hàng thường xuyên làm thủ tục XNK qua địa bàn tỉnh Nghệ An chủ yếu là đá vôi, dăm gỗ, gỗ tròn, gỗ xẻ, máy móc thiết bị, linh kiện và phụ tùng, nhôm cuộn các loại, thép các loại, hạt nhựa, nhựa đường, quặng, gỗ xẻ các loại, điện…

Cũng theo thống kê, tính đến tháng 8 đã có 616 DN tham gia làm thủ tục hải quan qua địa bàn Nghệ An với hơn 82.000 tờ khai, kim ngạch XNK đạt 4.281,24 triệu USD, tăng 49,9% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, kim ngạch XK đạt 2.170,63 triệu USD, kim ngạch NK đạt 2.110,61 triệu USD. Kim ngạch XNK có thuế đạt 446,36 triệu USD.

Để có được kết quả này, kể từ tháng 3/2025 sau khi sáp nhập, chuyển đổi cơ cấu tổ chức bộ máy, Chi cục Hải quan khu vực XI đã triển khai hiệu quả các giải pháp thu NSNN theo chỉ đạo của Bộ Tài chính và Cục Hải quan.

Đánh giá thấy rõ, dù kinh tế nhiều biến động, nhưng một số mặt hàng XK chủ lực của Nghệ An như thủy sản, dệt may, vật liệu xây dựng... có dấu hiệu phục hồi nhẹ, điều đó đã góp phần tăng thu cho NSNN. Ngoài ra, một số mặt hàng NK có giá trị cao hơn so với cùng kỳ cũng là yếu tố đưa số thuế NK và thuế GTGT đạt cao hơn.

Hoạt động bốc xếp hàng hóa tại cảng Cửa Lò. Ảnh: H.N

Nhấn mạnh nguyên nhân tăng thu, ông Nguyễn Thành Trung, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực XI chia sẻ, đơn vị đã tăng cường các biện pháp cải cách hành chính, hỗ trợ DN trong kê khai, nộp thuế điện tử, sử dụng hóa đơn điện tử... giúp tăng hiệu quả thu thuế. Đáng chú ý, đơn vị đã triển khai có hiệu quả các biện pháp thu hồi, xử lý nợ thuế, theo đó, thu hồi hơn 34 tỷ đồng tiền nợ thuế, đạt 90,9% chỉ tiêu.

Tích cực gỡ khó cho doanh nghiệp

Theo nhận định của Chi cục Hải quan khu vực XI, hiện nay Việt Nam đã tham gia hầu hết các Hiệp định thương mại tự do, đặc biệt, Hiệp định thương mại khu vực ASEAN, Hiệp định CPTPP, Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU, Hiệp định thương mại tự do UKVFTA, Hiệp định thương mại tự do RCEP...

Lộ trình cắt giảm, ưu đãi thuế sẽ tác động mạnh đến số NSNN. Trong đó, nhiều dòng hàng có thuế suất thuế NK giảm xuống 0%, các mặt hàng có kim ngạch lớn, số thu ngân sách cao như: than, quặng, phế liệu, hợp kim fero, dầu nhiên liệu… đều NK từ các nước ký kết ưu đãi thuế quan với Việt Nam. Điều đó cho thấy, số thuế NK từ các mặt hàng này gần như sẽ không phát sinh. Trong khi đó, chính sách giảm thuế GTGT của Chính phủ cũng phần nào ảnh hưởng đến chỉ tiêu thu NSNN được giao của đơn vị.

Công chức Hải quan cảng Cửa Lò giám sát mặt hàng đá vôi XK. Ảnh: H.Nụ

Trước những khó khăn đó, để đảm bảo hiệu quả công tác thu, tạo thuận lợi thông quan hàng hóa, phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh cho DN, Chi cục Hải quan khu vực XI đã và đang kịp thời nắm bắt tình hình XNK hàng hóa từ các DN có đóng góp số thu lớn và từ các dự án lớn trên địa bàn nhằm đưa ra những giải pháp thu kịp thời, chính xác.

Theo ông Nguyễn Thành Trung, hiện tại đơn vị đang tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, hấp dẫn, thu hút các DN về làm thủ tục hải quan trên địa bàn quản lý, đặc biệt là địa bàn tỉnh Nghệ An. Đồng thời, tập trung rà soát, nắm chắc tình hình nợ thuế và các khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp để phân loại nợ theo đúng quy định tại Luật Quản lý thuế 2019.

Ngoài ra, Chi cục Hải quan khu vực XI cũng chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ đẩy mạnh công tác phân loại, áp dụng mức thuế, từ đó đối chiếu tránh sai sót trong quy trình xử lý miễn, giảm, hoàn, không thu thuế đối với hàng hóa XNK nhằm đảm bảo các nguồn thu đều phải thu đúng, thu đủ, kịp thời vào NSNN, phát hiện và xử lý đúng các sai sót.