Hướng dẫn kê khai, nộp thuế khi thuê hoặc mua tài sản

Ảnh: minh họa.

Đây là tình huống khá phổ biến khi doanh nghiệp ký hợp đồng có thời hạn, thanh toán trọn gói ngay từ đầu, nhưng sau đó phát sinh việc chấm dứt hợp đồng trước thời hạn.

Theo cơ quan thuế, quy định tại Điều 19 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ về hóa đơn, chứng từ – được sửa đổi, bổ sung tại Điều 1 Nghị định số 70/2025/NĐ-CP – nêu rõ: Trường hợp phát hiện hóa đơn điện tử đã lập sai (bao gồm hóa đơn điện tử đã được cấp mã hoặc không có mã nhưng đã gửi dữ liệu đến cơ quan thuế), người bán phải lập hóa đơn điện tử điều chỉnh. Trên hóa đơn điều chỉnh phải thể hiện dòng chữ “Điều chỉnh cho hóa đơn Mẫu số... ký hiệu... số... ngày... tháng... năm…”.

Quy định này áp dụng cho nhiều tình huống, trong đó có việc trả lại hàng hóa, dịch vụ hoặc hủy, chấm dứt một phần hợp đồng. Với trường hợp thuê tài sản, nếu hợp đồng có thời hạn nhưng được thanh toán một lần ngay khi ký, bên cho thuê xuất hóa đơn 100% giá trị hợp đồng và hai bên đã thực hiện kê khai, nộp thuế theo quy định.

Khi hợp đồng bị chấm dứt sớm, bên cho thuê phải lập hóa đơn điện tử điều chỉnh phần giá trị dịch vụ chưa thực hiện và kê khai vào kỳ phát sinh hóa đơn điều chỉnh.

Liên quan đến kê khai thuế giá trị gia tăng, điểm đ khoản 1 Điều 14 Luật Thuế GTGT số 48/2024/QH15 quy định: Thuế GTGT đầu vào phát sinh trong tháng hoặc quý nào thì được kê khai, khấu trừ khi xác định số thuế phải nộp của tháng hoặc quý đó. Nếu số thuế đầu vào chưa được khấu trừ hết, doanh nghiệp được chuyển sang kỳ tiếp theo.

Trường hợp điều chỉnh làm tăng số thuế phải nộp hoặc giảm số thuế được hoàn, người nộp thuế phải khai bổ sung vào tháng hoặc quý phát sinh sai sót, đồng thời nộp đủ số thuế tăng thêm hoặc hoàn trả số thuế đã được hoàn kèm tiền chậm nộp (nếu có).

Ngược lại, nếu điều chỉnh làm giảm số thuế phải nộp hoặc làm tăng/giảm số thuế còn được khấu trừ chuyển kỳ sau, doanh nghiệp kê khai vào tháng hoặc quý phát hiện sai sót – tức thời điểm nhận hóa đơn điều chỉnh.

Cùng với đó, khoản 1 Điều 25 Thông tư số 80/2021/TT-BTC ngày 29/9/2021 của Bộ Tài chính cũng hướng dẫn cách xử lý khoản nộp thừa.

Theo đó, số thuế nộp thừa có thể được bù trừ với các khoản thuế còn nợ hoặc khoản phải nộp của kỳ sau, miễn là cùng tiểu mục và cùng địa bàn thu ngân sách. Trong trường hợp không còn khoản nợ, khoản nộp thừa có thể được bù trừ với nghĩa vụ thuế của người nộp thuế khác theo quy định.

Văn bản của Thuế tỉnh Tuyên Quang lưu ý, nếu việc thuê và chấm dứt hợp đồng thuê tài sản trước hạn diễn ra sau khi các văn bản pháp luật viện dẫn nêu trên đã được sửa đổi, bổ sung hoặc hết hiệu lực, doanh nghiệp cần áp dụng các quy định mới có hiệu lực tại thời điểm phát sinh giao dịch.

Hướng dẫn này không chỉ giải đáp cho một trường hợp cụ thể mà còn giúp các tổ chức, doanh nghiệp chủ động xử lý các tình huống tương tự, đảm bảo việc lập hóa đơn, kê khai và nộp thuế được thực hiện đúng quy định, tránh sai sót và rủi ro pháp lý.