Hoàn thành công tác Hải quan trong năm đại dịch Covid-19: Khơi thông dòng chảy hàng hóa XNK và ngăn chặn hiệu quả buôn lậu

	Hải quan An Giang: Cấp bách ngăn chặn buôn lậu đường
	Nguy cơ gian lận khi lưu giữ chung giữa hàng hóa XNK, quá cảnh với hàng hóa nội địa
	Thủ đoạn buôn lậu qua đường bộ, đường biển và hàng không

Thực hiện nhiệm vụ "kép", ngành Hải quan luôn bố trí lực lượng đảm bảo thông quan hàng hóa vừa phòng chống dịch Covid-19. Trong ảnh: Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục cửa khẩu cảng Hòn Gai - Cục Hải quan Quảng Ninh Ảnh: TKTS

Góp phần tạo điểm sáng về xuất nhập khẩu

Cập nhật hết 15/12, quy mô kim ngạch XNK cả nước đạt hơn 515 tỷ USD, xấp xỉ con số 517,26 tỷ USD của cả năm 2019, trong đó, nước ta đạt thặng dư kỷ lục với con số xuất siêu lên đến khoảng 19 tỷ USD.

Điểm sáng về XNK là sự cộng hưởng từ nỗ lực của Chính phủ, các bộ, ngành, cộng đồng doanh nghiệp. Trong đó không thể không nhắc đến vai trò, sự đóng góp quan trọng của ngành Hải quan với những nỗ lực không ngừng về cải cách, hiện đại hóa, tạo thuận lợi thương mại và kết quả được minh chứng rõ nét trong cả năm 2020.

Nhớ lại thời điểm đầu năm 2020, khi đại dịch Covid-19 bùng phát, ngành Hải quan đã bám sát tình hình dịch bệnh, chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính để kịp thời triển khai đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp, biện pháp nhằm góp phần cùng cả nước kiểm soát dịch bệnh, đồng thời tạo thuận lợi thương mại, khơi thông dòng chảy XNK hàng hóa và đảm bảo an toàn cho cán bộ công chức (CBCC) trong thực thi nhiệm vụ.

Ngành Hải quan đã kịp thời nắm bắt, chỉ đạo, xử lý các vướng mắc phát sinh liên quan đến XNK, cũng như kịp thời báo cáo tình hình hàng ngày đến Ban Chỉ đạo phòng chống dịch của Bộ Tài chính và Chính phủ.

Đồng thời xác định việc đảm bảo hoạt động giao thương, tạo thuận lợi thương mại trong tình hình dịch bệnh bùng phát ở trong nước và các nước trên thế giới là nhiệm vụ quan trọng, ngành Hải quan tập trung rút ngắn thời gian thông quan, giải phóng hàng hóa thông qua việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, hạn chế tối đa việc tiếp xúc trực tiếp giữa công chức hải quan với người làm thủ tục. Điển hình như: chỉ đạo triển khai thông quan nhanh hàng hóa, đặc biệt là hàng viện trợ trong phòng, chống dịch; chỉ đạo việc giảm các trường hợp phải lấy mẫu để phân tích, giám định, phân loại hàng hóa, rút ngắn thời gian trả mẫu, nâng tỷ lệ thông báo kết quả phân tích, phân loại trước hạn và đúng hạn; đẩy mạnh áp dụng quản lý rủi ro trong hoạt động nghiệp vụ...

Bên cạnh đó, ngành Hải quan đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong ứng phó với tình hình dịch bệnh, thông qua rà soát một số hoạt động nghiệp vụ; kịp thời tham mưu hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật hải quan nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trong XNK hàng hóa trong tình hình Covid-19.

Nổi bật là Tổng cục Hải quan trình Bộ Tài chính ban hành Thông tư 47/2020/TT-BTC ngày 27/5/2020 quy định về chứng từ chứng nhận xuất xứ đối với hàng hóa nhập khẩu áp dụng trong giai đoạn dịch Covid-19. Qua đó giúp doanh nghiệp tháo gỡ vướng mắc, khó khăn trong vấn đề nộp bản gốc Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 và hỗ trợ doanh nghiệp trong việc xem xét cho hưởng ưu đãi đặc biệt khi chưa có bản chứng nhận xuất xứ…

Song song đó, trong bối cảnh nguy cơ dịch bệnh vẫn luôn thường trực bùng phát bất cứ lúc nào, Tổng cục Hải quan đã ban hành Quyết định 1616/QĐ-TCHQ ngày 19/6/2020 về Kế hoạch hành động đẩy mạnh cải cách hành chính, hỗ trợ doanh nghiệp trong hoạt động XNK hàng hóa trong và sau dịch bệnh Covid-19 triển khai trong toàn Ngành để có những giải pháp kịp thời hỗ trợ cho hoạt động XNK hàng hóa…

Những giải pháp cụ thể, kịp thời, hiệu quả của ngành Hải quan đã góp phần không nhỏ trong tạo thuận lợi thương mại, giúp hoạt động XNK lập kỷ lục mới và là một điểm sáng của Việt Nam trong năm 2020.

Chống buôn lậu hiệu quả

Những ngày cuối tháng 12, đã thành thông lệ, lực lượng Hải quan bước vào cao điểm chống buôn lậu dịp trước, trong và sau tết Nguyên đán.

Mới đây nhất, ở hai trung tâm xuất nhập khẩu lớn nhất cả nước, lực lượng Hải quan đồng thời cùng lập được những chiến công lớn.

Ngày 22/12, tại TP HCM, Đội Kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Nam (Đội 3- Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan) và Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, Đội Kiểm soát hải quan (Cục Hải quan TP HCM) phối hợp với Cục Cảnh sát môi trường, Bộ Công an khám xét 12 kiện hàng hoá, phát hiện gần 93 kg sừng nghi là sừng tê giác.

Tại Hải Phòng, ngày 21/12, tại Khu công nghiệp Đình Vũ, Hải Phòng (bãi chuyên chứa vỏ container không thuộc địa bàn giám sát của cơ quan Hải quan), Đội Kiểm soát Hải quan Hải Phòng phối hợp với PC04, PC03 (Công an TP Hải Phòng) phát hiện, thu giữ 665,2 kg ma túy cần sa (một trong những vụ bắt giữ chất ma túy lớn nhất tại thành phố Cảng từ trước đến nay-PV).

Trở lại với câu chuyện chống buôn lậu xuyên suốt trong năm 2020, có thể thấy, với quyết tâm tích cực, chủ động trong phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, Tổng cục Hải quan đã bám sát các chỉ đạo của Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, Ban Chỉ đạo 138 của Chính phủ, Bộ Tài chính để tổ chức thực hiện quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ được giao từ công tác tham mưu đến ác đấu tranh trực tiếp. Tính xuyên suốt đặt ra là kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng với tội phạm buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

Ngay trong dịp cao điểm phòng, chống dịch Covid-19, lực lượng Hải quan vẫn triển khai đồng bộ biện pháp nghiệp vụ, bám sát địa bàn và kịp thời bắt giữ nhiều vụ buôn lậu lớn. Điển hình, tháng 3/2020, tại vùng biển Đông Bắc, Hải đội 1 (Cục Điều tra chống buôn lậu) triệt phá thành công chuyên án buôn lậu thuốc lá điếu trên biển lớn nhất từ trước tới nay, với lượng hàng hóa hơn 4 triệu bao (các đối tượng đã tẩu tán khoảng 1 triệu bao), lực lượng Hải quan thu giữ hơn 3 triệu bao.

Bên cạnh đó, nhiều vụ việc liên quan đến xuất lậu, nhập lậu, vận chuyển trái phép trang thiết bị y tế phục vụ phòng chống dịch đã được lực lương Hải quan kịp thời phát hiện, bắt giữ.

Chiến công nối tiếp chiến công, từ biên giới và các địa bàn trọng điểm phía Bắc đến miền Trung- Tây Nguyên và khu vực phía Nam, nhiều vụ nổi cộm đã được ngành Hải quan kiên quyết đấu tranh triệt phá.

Trên mặt trận chống buôn lậu, dấu ấn nổi bật không thể không nhắc đến là việc triệt phá nhiều đường dây tội phạm ma túy xuyên quốc gia. Với sự táo tợn, các đường dây tội phạm ma túy không còn đi nhỏ lẻ qua đường mòn, lối mở mà ngang nhiên lợi dụng phương tiện xuất nhập cảnh, hàng hóa XNK để vận chuyển ma túy.

Trước bối cảnh đó, ngành Hải quan đã kịp thời nhận diện và có nhiều biện pháp đấu tranh quyết liệt. Ngoài vụ việc tại Hải Phòng như nêu trên, từ cửa khẩu đường bộ, đường biển đến hàng không và loại hình chuyển phát nhanh, từ các điểm nóng ở phía Bắc như Điện Biên, Sơn La, Hà Nội, Hải Phòng… đến Nghệ An, Hà Tĩnh… ở miền Trung hay Gia Lai- Kon Tum ở Tây Nguyên, rồi TP HCM, Tây Ninh, An Giang… ở phía Nam liên tiếp những vụ vận chuyển ma túy xuyên quốc gia được cơ quan Hải quan chủ trì hoặc phối hợp triệt phá. Điển hình là tháng 7/2020, lực lượng Hải quan phối hợp với lực lượng Công an, Biên phòng xác lập và đấu tranh 2 chuyên án ma túy, triệt phá hai đường dây vận chuyển trái phép ma túy lớn từ TP HCM đi Hàn Quốc và đường dây vận chuyển ma túy từ Campuchia về TPHCM qua các cửa khẩu thuộc các tỉnh miền Tây, bắt quả tang 19 đối tượng và thu giữ trên 160 kg ma túy…

Có thể nói, năm 2020 khép lại, dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức của đại dịch Covid-19, nhưng với sự quan tâm tạo điều kiện và chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Bộ Tài chính và nỗ lực của CBCC, người lao động, ngành Hải quan đã gặt hái được nhiều thành công, đóng góp chung vào kết quả công tác của Bộ Tài chính và là tiền đề quan trọng để Hải quan Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới mà khởi đầu là năm 2021.