Hải quan chủ động, thường xuyên gỡ vướng cho doanh nghiệp

Bà Trần Thị Thúy Hòa, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Tổng cục Hải quan.

Nhằm chung tay cùng DN vượt qua thách thức, ngành Hải quan có các mục tiêu, giải pháp gì hỗ trợ DN, thưa bà?

Thời gian qua, tình hình thế giới biến động phức tạp; trong nước, áp lực lạm phát tăng cao; giá nguyên vật liệu biến động mạnh ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất kinh doanh của DN nói chung và DN XNK nói riêng.

Với mục tiêu sát cánh, đồng hành, hỗ trợ DN, Tổng cục Hải quan luôn chủ động trình các cấp có thẩm quyền, cũng như thực hiện theo thẩm quyền nhằm cải cách hành chính (CCHC), hiện đại hóa hải quan, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật nhằm tạo thuận lợi cho các hoạt động thương mại quốc tế; tháo gỡ vướng mắc, hỗ trợ DN vượt qua khó khăn, ổn định hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Cụ thể, ngày 31/1/2023 Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan đã ban hành Quyết định số 123/QĐ-TCHQ giao chỉ tiêu CCHC, đơn giản hóa thủ tục hải quan, tạo thuận lợi thương mại năm 2023 trong toàn Ngành. Theo đó, Tổng cục Hải quan đề ra 10 nhóm chỉ tiêu cải cách và đưa ra các giải pháp cụ thể để thực hiện. Trong đó, đáng chú ý là giảm 5% tỷ lệ tờ khai luồng Đỏ, giảm 10% tỷ lệ tờ khai luồng Vàng; giảm 10% thời gian thông quan, giải phóng hàng; giảm 20% số lô hàng phải lấy mẫu phân tích, phân loại; tăng 20% số lượng DN tự nguyện tham gia Chương trình hỗ trợ khuyến khích DN tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan so với năm 2022... Đồng thời, tiếp tục triển khai hiệu quả Hệ thống VASSCM góp phần đơn giản hoá thủ tục đưa hàng hoá khỏi kho, bãi, cảng, giảm sự tiếp xúc giữa cơ quan Hải quan và DN, giảm thời gian đi lại của người dân, khắc phục tình trạng ùn tắc tại cổng cảng, kho, bãi…

Những giải pháp cụ thể nêu trên chính là “đòn bẩy” góp phần tạo thuận lợi cho DN nâng cao sức cạnh tranh, đạt sự tăng trưởng, lấy lại đà phục hồi trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Xin bà cho biết kết quả cụ thể mà các giải pháp của ngành Hải quan đã mang lại?

Những năm qua, ngành Hải quan luôn xác định công tác CCHC là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, được thực hiện thường xuyên, liên tục, góp phần quan trọng vào hoạt động CCHC của ngành Tài chính. Theo đó, trong năm 2023, Tổng cục Hải quan đã triển khai thực hiện đã sửa đổi, bổ sung 4 văn bản quy phạm pháp luật có quy định liên quan đến sổ hộ khẩu giấy, công bố 7 thủ tục hành chính (TTHC) trong lĩnh vực hải quan được sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ; đang tiếp tục rà soát, nghiên cứu sửa đổi các văn bản có quy định liên quan đến nộp giấy tờ cá nhân theo hướng thay thế nộp giấy tờ giấy bằng việc khai thác thông tin cá nhân trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Ngoài ra, để thực hiện Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ về cắt giảm đơn giản hóa TTHC, quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh, Tổng cục Hải quan đã nghiên cứu, đề xuất phương án cắt giảm 2 chế độ báo cáo, đơn giản hoá 2 chế độ báo cáo và 1 TTHC liên quan đến hoạt động kinh doanh lĩnh vực hải quan.

Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan đã triển khai có hiệu quả, đồng bộ theo yêu cầu đối với việc phân công nhiệm vụ và hướng dẫn các đơn vị toàn Ngành thực hiện Bộ chỉ số chỉ đạo điều hành và đánh giá chất lượng phục vụ người dân, DN thực hiện TTHC, dịch vụ công theo thời gian thực trên môi trường điện tử tại Quyết định số 766/QĐ-TTg ngày 23/6/2022 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định số 1507/QĐ-BTC ngày 29/7/2022 của Bộ Tài chính. Qua đó giúp nâng cao chất lượng thực hiện TTHC và cung cấp dịch vụ công lĩnh vực hải quan, hướng tới mục tiêu nâng cao mức độ hài lòng của người dân, DN.

Đặc biệt, để triển khai Cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết TTHC, Tổng cục Hải quan đang triển khai công tác chuẩn bị nâng cấp Hệ thống cung cấp Dịch vụ công trực tuyến nhằm triển khai các chức năng của Hệ thống một cửa điện tử, hình thành Hệ thống thông tin giải quyết TTHC, đảm bảo đồng bộ kết quả hồ sơ TTHC của ngành Hải quan lên Cổng Dịch vụ công Bộ Tài chính và Cổng Dịch vụ công quốc gia theo quy định.

Kết quả cho thấy, đến nay, đã có trên 99% thủ tục hải quan được thực hiện bằng phương thức điện tử thông qua VNACCS/VCIS và các hệ thống CNTT vệ tinh; triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ toàn trình đạt khoảng 62,14% tổng số dịch vụ công; phối hợp với 13 bộ, ngành để thực hiện 250 TTHC về quản lý, kiểm tra chuyên ngành với trên 6,67 triệu bộ hồ sơ của hơn 64,7 nghìn DN đã được xử lý thông qua Cơ chế một cửa quốc gia; tiếp tục trao đổi thông tin chứng nhận xuất xứ mẫu D điện tử với 9 nước thành viên ASEAN thông qua Cơ chế một cửa ASEAN.

Theo bà, thời gian tới, cơ quan Hải quan có định hướng gì để kịp thời nắm bắt, tiếp thu các ý kiến liên quan đến các chính sách quản lý trong lĩnh vực hải quan của DN, đặc biệt trong bối cảnh tình hình kinh tế như hiện nay?

Nếu trước đây, mỗi năm cơ quan Hải quan chỉ tổ chức 1 lần đối thoại thì nay đã tổ chức định kỳ, thường xuyên, đột xuất các hội nghị, các buổi gặp gỡ để giải quyết vướng mắc kịp thời cho DN. Ngành Hải quan xác định, việc thường xuyên tổ chức hội nghị đối thoại để DN có điều kiện phản ánh những vướng mắc về cơ chế, chính sách quản lý XNK, thủ tục hải quan, tinh thần thái độ phục vụ của CBCC Hải quan khi thi hành công vụ là ưu tiên hàng đầu.

Thống kê cho thấy, trong 11 tháng qua, cơ quan Hải quan các cấp cũng đã thực hiện hơn 200 cuộc đối thoại, trả lời hơn 900 vướng mắc với sự tham gia của hàng nghìn DN có hoạt động XNK.

Bằng biện pháp này, Tổng cục Hải quan và các cục hải quan tỉnh, thành phố đã kịp thời tháo gỡ nhiều vướng mắc của các DN, nắm bắt nhanh và tiếp cận thêm được những thông tin bổ ích phục vụ công tác CCHC về hải quan, đồng thời kịp thời chấn chỉnh, xử lý những biểu hiện tiêu cực của CBCC các cấp. Cũng từ các cuộc đối thoại, cơ quan Hải quan nhận thấy có nhiều vấn đề vướng mắc phát sinh mà DN kiến nghị liên quan đến các TTHC có tính chất liên ngành. Trên cơ sở đánh giá các vướng mắc, bất cập, tồn tại trong công tác quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa XNK, Tổng cục Hải quan đang tham mưu cho cơ quan có thẩm quyền xây dựng Nghị định quy định cơ chế quản lý, phương thức, trình tự, thủ tục kiểm tra nhà nước về chất lượng và kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với hàng hóa NK.

Cơ quan Hải quan mong muốn DN chủ động phản hồi những khó khăn, vướng mắc trong việc thực thi pháp luật. Đồng thời, tích cực đóng góp, đề xuất giải pháp trong việc xây dựng, sửa đổi, bổ sung các luật trong lĩnh vực thuế, hải quan nhằm đảm bảo tính khả thi, sự công bằng, minh bạch, dễ hiểu của các văn bản pháp luật.

Xin cảm ơn bà!