Đề xuất hoàn thiện cơ sở pháp lý về thời hạn xử lý nghĩa vụ tài chính đất đai

Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi, bổ sung nhiều quy định liên quan đến tiền sử dụng đất, tiền thuê đất phù hợp với Luật Đất đai 2024. Ảnh: VH.

Tránh chồng chéo quy định

Theo Bộ Tài chính, việc triển khai Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định một số điều của Luật Quản lý Thuế thời gian qua đã phát sinh một số tồn tại, trong đó có bất cập về khung pháp lý và quy trình nghiệp vụ liên quan đến tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Trong khi đó, Luật Đất đai số 31/2024/QH15 và Nghị định số 103/2024/NĐ-CP (hiệu lực từ 1/8/2024) đã quy định rõ trình tự tính, thu, nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cũng như trách nhiệm của các cơ quan liên quan, bao gồm cả cơ quan thuế; quy định trách nhiệm thực hiện của cơ quan thuế, thời hạn giải quyết các thủ tục, thời hạn nộp tiền vào ngân sách nhà nước... trong quy trình luân chuyển hồ sơ địa chính giữa các cơ quan và thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất…

Nghị định 103/2024/NĐ-CP cũng quy định thời hạn nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, việc tính tiền chậm nộp thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý thuế; đối với khoản phải nộp bổ sung chưa có quy định về thời hạn nộp.

Tuy nhiên, đối với các khoản nộp bổ sung, thì chưa có quy định về thời hạn nộp, dẫn đến phát sinh vướng mắc trong quá trình triển khai. Cả Nghị định 103/2024/NĐ-CP và Nghị định 126/2020/NĐ-CP đều thiếu quy định cụ thể về thời hạn giải quyết của cơ quan thuế trong các quy trình liên quan, đặc biệt là trong luân chuyển hồ sơ địa chính và thông báo nghĩa vụ tài chính đến người sử dụng đất.

Do vậy, Bộ Tài chính xác định việc sửa đổi Nghị định 126 là cần thiết để đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất giữa các văn bản pháp luật, tránh chồng chéo, mâu thuẫn, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người nộp thuế trong việc thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai.

Đồng bộ nhiều điều khoản theo hướng tinh gọn và rõ trách nhiệm

Tại dự thảo sửa đổi Nghị định 126/2020/NĐ-CP, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi, bổ sung nhiều quy định quan trọng về thời điểm phát sinh nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cũng như trách nhiệm của các bên liên quan.

Cụ thể, sửa đổi điểm b khoản 6 Điều 10 để thống nhất với khoản 3 Điều 155 Luật Đất đai 2024 về thời điểm tính nghĩa vụ tài chính trong 4 nhóm trường hợp: giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, điều chỉnh quyết định sử dụng đất…

Sửa đổi điểm đ khoản 1, điểm b và điểm c khoản 2 Điều 13, đồng thời bãi bỏ khoản 12 Điều 13 và điểm a.16 khoản 2 Điều 26. Lý do là theo quy định mới tại Nghị định 103/2024/NĐ-CP, thẩm quyền tính và thông báo nghĩa vụ tài chính về đất đai đã chuyển từ ban quản lý khu kinh tế/khu công nghệ cao sang cơ quan thuế.

Dự thảo cũng sửa đổi điểm b khoản 6 Điều 13 về trách nhiệm cơ quan thuế trong việc xử lý các khoản được trừ vào tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Việc sửa đổi này, nhằm phù hợp với thực tế tổ chức bộ máy mới khi từ 1/7/2025 sẽ không còn UBND cấp huyện, thay vào đó là UBND cấp xã được giao nhiệm vụ xác định chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Một nội dung khác tại dự thảo đó là sửa đổi điểm c và điểm d khoản 6 Điều 13 để phù hợp với nhiều tình huống phát sinh nghĩa vụ tài chính mới, không chỉ điều chỉnh đơn giá thuê đất mà còn gồm cả các trường hợp xác định lại nghĩa vụ tài chính cho chu kỳ ổn định tiếp theo, điều chỉnh căn cứ tính tiền thuê đất hoặc xác định các khoản bổ sung.

Điểm mới nổi bật trong dự thảo lần này là đề xuất quy định cụ thể thời hạn xử lý hồ sơ của cơ quan thuế là 07 ngày làm việc, áp dụng cho các trường hợp xác định nghĩa vụ tài chính về đất đai.

Mục tiêu là đảm bảo thống nhất về thời gian giải quyết với các quy định sửa đổi tại điểm a khoản 6 Điều 13, đồng thời phù hợp với yêu cầu cải cách hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp.