Đơn giản hóa nhiều thủ tục hành chính trong hoạt động hải quan

Bãi bỏ nhiều thủ tục rườm rà

Theo phương án mới, nhiều thủ tục rườm rà vốn gây tốn kém thời gian và chi phí cho DN đã được bãi bỏ.

Cụ thể, các thủ tục liên quan đến kiểm tra, xác nhận khả năng đáp ứng điều kiện kiểm tra, giám sát hải quan đối với DN chế xuất, nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư đăng ký DN chế xuất; kiểm tra thực tế điều kiện kiểm tra, giám sát hải quan đối với DN chế xuất đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư; xác nhận kho xăng dầu đủ điều kiện kiểm tra, giám sát của cơ quan Hải quan; công nhận kho bãi, địa điểm trong khu vực cảng biển, cảng thủy nội địa, cảng hàng không quốc tế, ga đường sắt liên vận quốc tế đủ điều kiện tập kết, kiểm tra, giám sát hải quan; tạm dừng hoạt động/hoạt động trở lại của địa điểm làm thủ tục hải quan tại cảng XNK hàng hóa được thành lập trong nội địa; cấp mã địa điểm thu gom hàng lẻ (đối với DN kinh doanh địa điểm thu gom hàng lẻ nằm trong khu vực cảng biển, cảng cạn là DN kinh doanh cảng); công nhận/chấm dứt hoạt động địa điểm làm thủ tục hải quan tại cảng XNK hàng hóa được thành lập trong nội địa…

Công chức Hải quan kiểm tra hoạt động XNK xăng dầu.

Thủ tục xét hoàn thuế xe ô tô chuyên dùng được sản xuất, lắp ráp từ xe ô tô sát xi; áp dụng mức thuế suất 0% của Chương trình ưu đãi thuế công nghiệp hỗ trợ ô tô; đăng ký tham gia Chương trình ưu đãi thuế công nghiệp hỗ trợ ô tô, ưu đãi thuế để sản xuất, lắp ráp xe ô tô; áp dụng mức thuế suất 0% của nhóm 98.49; đăng ký kết nối, hủy kết nối với Cổng thông tin tờ khai hải quan điện tử… cũng được bãi bỏ hoàn toàn.

Về thủ tục kiểm tra thực tế điều kiện kiểm tra, giám sát hải quan đối với DN chế xuất (bao gồm DN có dự án đầu tư mới và dự án đầu tư mở rộng), phương án đã đơn giản hóa quy trình thực hiện theo hướng quy định thành một quy trình của thủ tục thông báo cơ sở gia công, sản xuất hàng hoá XK; nơi lưu giữ nguyên liệu, vật tư, máy móc, thiết bị, sản phẩm XK.

Thủ tục khai bổ sung hồ sơ hải quan cũng được đơn giản hóa đáng kể khi bớt yêu cầu chứng từ, đồng thời chuyển sang nộp hồ sơ điện tử hoàn toàn, thay vì song song vừa điện tử vừa giấy như trước đây.

Phương án cũng giảm thời gian giải quyết thủ tục khai bổ sung hồ sơ hải quan hàng hoá XNK giống như đối với thủ tục hải quan cho hàng hóa XNk đăng ký tờ khai một lần.

Giảm 50% các bước thực hiện kiểm tra và ra quyết định, công nhận

Một trong những điểm nhấn lớn của đợt cải cách lần này là việc rút ngắn thời gian xử lý. Ở nhóm thủ tục quản lý kho bãi, hải quan tiến hành cắt giảm tới 50% số bước thực hiện, rút ngắn thời gian xử lý từ 15 ngày xuống chỉ còn 7 ngày. Hồ sơ giấy được thay thế bằng hình thức đăng ký trực tuyến thông qua dịch vụ công, giúp DN tiết kiệm thời gian đi lại và chi phí.

Đặc biệt, nhiều thẩm quyền trước đây tập trung tại Tổng cục Hải quan (nay là Cục Hải quan) nay được phân cấp về chi cục và hải quan cửa khẩu, tạo thuận lợi tối đa cho DN trong việc tiếp cận và xử lý thủ tục.

DN thực hiện quy trình xác nhận hoàn thành khai báo thủ tục hải quan tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị. Ảnh: H.Nụ

Đồng thời, thay đổi phương thức quản lý, giảm các loại giấy tờ trên cơ sở tích hợp 2 loại thông báo cơ sở sản xuất và thông báo đáp ứng điều kiện kiểm tra, giám sát của DN chế xuất thành 1 thông báo. Phương án cũng giảm thời gian giải quyết thủ tục hải quan đối với hàng hóa XNK đăng ký tờ khai một lần từ 2 giờ thành 1,4 giờ đối với trường hợp kiểm tra hồ sơ; từ 8 giờ thành 5,6 giờ đối với trường hợp kiểm tra thực tế hàng hoá.

Thủ tướng Chính phủ cũng phê duyệt phương án cắt giảm thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa miễn thuế trong trường hợp một DN có nhiều cửa hàng miễn thuế, kho chứa hàng miễn thuế tại nhiều địa điểm khác nhau chịu sự quản lý của các chi cục hải quan, hải quan cửa khẩu/ngoài cửa khẩu khác nhau.

Ngoài ra, phương án sửa đổi Mẫu số 06/BBBG theo hướng cho phép cung cấp mẫu biểu tương tác; hợp nhất quy trình của thủ tục hải quan, giám sát hải quan đối với hàng hóa vận chuyển giữa kho chứa hàng miễn thuế và cửa hàng miễn thuế.

Cùng với việc rút gọn quy trình, hàng loạt điều kiện kinh doanh liên quan đến kho ngoại quan, kho bảo thuế, kho hàng không kéo dài và địa điểm tập kết, kiểm tra, giám sát hải quan cũng được bãi bỏ. Các yêu cầu từng gây áp lực lớn cho DN như phần mềm quản lý riêng, hệ thống camera giám sát, hàng rào cách ly hay điều kiện kim ngạch XK tối thiểu… đều được loại bỏ. Việc này không chỉ giúp DN tiết kiệm chi phí đầu tư hạ tầng, mà còn phù hợp với xu thế quản lý hiện đại bằng công nghệ thông tin và kết nối dữ liệu.

Theo đánh giá của Bộ Tài chính, phương án cải cách sẽ giúp tiết kiệm hàng triệu giờ công lao động cho cộng đồng DN, đồng thời giảm đáng kể gánh nặng chi phí tuân thủ. Các biện pháp mới không làm giảm hiệu quả quản lý nhà nước, bởi cơ quan Hải quan vẫn có công cụ giám sát bằng hệ thống điện tử tập trung, bảo đảm tính minh bạch, hiệu quả và phòng ngừa vi phạm.