Thủ tục hải quan với phương tiện vận tải XNC qua cửa khẩu biên giới đường bộ

Từ 15/8 khi Nghị định 167/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 08/2015/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, Cục Hải quan đã nhận được phản ánh của một số đơn vị hải quan khu vực nêu vướng mắc và đề nghị hướng dẫn thực hiện thủ tục hải quan đối với phương tiện vận tải XNC qua cửa khẩu biên giới đường bộ.

Căn cứ Hiệp định vận tải đường bộ Việt Nam – Trung Hoa, Hiệp định vận tải đường bộ Việt Nam – Campuchia, Hiệp định tạo thuận lợi cho phương tiện cơ giới đường bộ Việt Nam – Lào và các điều ước quốc tế về vận tải đường bộ mà Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ký kết; căn cứ Luật Hải quan, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Nghị định 167/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 08/2015/NĐ-CP quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Hải quan về thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan, Cục Hải quan hướng dẫn cụ thể các đơn vị thực hiện các quy định.

Phương tiện vận tải XNC qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Lạng Sơn). Ảnh: H.Nụ

Đối với thủ tục hải quan đối với phương tiện vận tải XNC qua lại cửa khẩu biên giới đường bộ, theo Cục Hải quan quy định tại các Hiệp định vận tải đường bộ Việt Nam ký kết thì phương tiện cơ giới qua lại biên giới phải được cơ quan có thẩm quyền cấp phép.

Ngoài ra, tại khoản 1 Điều 16 Luật Hải quan quy định phương tiện vận tải phải được làm thủ tục hải quan, chịu sự kiểm tra, giám sát hải quan theo đúng quy định của pháp luật.

Ngoài ra, thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan đối với ô tô, mô tô, xe gắn máy XNC đã được quy định tại Điều 74, Điều 75, Điều 77 và Điều 81 Nghị định 08/2015/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 167/2025/NĐ-CP.

Do đó, Cục Hải quan yêu cầu các chi cục hải quan khu vực tổ chức thực hiện thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan đối với phương tiện vận tải XNC, qua lại cửa khẩu biên giới theo đúng quy định tại các Hiệp định vận tải Việt Nam đã ký kết với các nước có chung biên giới và theo đúng quy định của Luật Hải quan và quy định của pháp luật nêu trên.

Đối với việc quản lý, kiểm tra, giám sát phương tiện vận tải qua lại cửa khẩu biên giới giao nhận hàng hóa tại khu vực cửa khẩu biên giới và trở về ngay trong ngày, Cục Hải quan yêu cầu chi cục hải quan các khu vực tham mưu, báo cáo, kiến nghị với UBND các tỉnh biên giới trao đổi, thống nhất với chính quyền tỉnh biên giới nước láng giềng để thỏa thuận các biện pháp tạo điều kiện thuận lợi cho việc XNC qua các cửa khẩu biên giới của phương tiện vận tải phù hợp với quy định của pháp luật mỗi nước và các điều ước quốc tế song phương và đa phương mà các bên là thành viên đảm bảo theo đúng quy định tại Hiệp định thương mại biên giới giữa Việt Nam với các nước có chung biên giới.

Cục Hải quan cũng yêu cầu các đơn vị hải quan cửa khẩu căn cứ văn bản chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền để thực hiện thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan cho phương tiện XNC theo đúng quy định tại Điều 74, Điều 75 và Điều 77 của Nghị định 167/2025/NĐ-CP.

Đối với việc nộp, xuất trình giấy phép liên vận, giấy phép vận tải trong trường hợp phương tiện đi lại nhiều lần, theo Cục Hải quan, trong giai đoạn hệ thống công nghệ thông tin chưa hỗ trợ việc khai báo và lưu trữ hồ sơ điện tử thì lưu hồ sơ bản chụp giấy phép liên vận lần đầu làm thủ tục cho phương tiện tạm nhập – tái xuất, tạm xuất tái nhập, hải quan cửa khẩu thực hiện lưu trữ bản chụp giấy phép liên vận trên máy tính để tra cứu và theo dõi. Các lần xuất cảnh, nhập cảnh tiếp theo người khai hải quan xuất trình bản chính để hải quan cửa khẩu kiểm tra, tra cứu và đối chiếu theo quy định.

Đối với việc khai, nộp bản kê thông tin hàng hóa nhập khẩu được chở trên phương tiện vận tải, Cục Hải quan cho biết, hiện nay, mẫu bảng kê thông tin hàng hóa NK đối với phương tiện vận tải chở hàng hóa đã quy định tại Phụ lục II dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 38/2015/TT-BTC và Thông tư 39/2018/TT-BTC.

Cục Hải quan nhấn mạnh, trong thời gian chưa ban hành thông tư thì việc khai bản kê thông tin hàng hóa NK thực hiện theo hướng dẫn tại công văn số 119/TCHQ-GSQL ngày 11/1/2021, công văn số 330/TCHQ-GSQL ngày 22/1/2021 và công văn số 1790/TCHQ-GSQL ngày 17/4/2023 của Tổng cục Hải quan (nay là Cục Hải quan).

Liên quan đến việc khai hải quan của cư dân biên giới, Cục Hải quan yêu cầu chi cục hải quan các khu vực thực hiện thủ tục khai hải quan của cư dân biên giới theo quy định tại điểm d khoản 2 Điều 25 Nghị định 08/2015/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại điểm a khoản 12 Điều 1 Nghị định 167/2025/NĐ-CP và khoản 1 Điều 80 Thông tư 80/2019/TT-BTC của Bộ Tài chính.