Đánh giá năng lực để lãnh đạo Đội giỏi cả về chuyên môn lẫn quản lý

	Tổng cục Hải quan chính thức tổ chức đánh giá năng lực lãnh đạo cấp đội
	Tổng cục Hải quan thí điểm đánh giá năng lực 50 lãnh đạo đội
	Hải quan Quảng Ninh công bố chỉ số đánh giá năng lực cạnh tranh cấp cơ sở năm 2022

Ông Lương Khánh Thiết

Xin ông cho biết, thời gian qua, Tổng cục Hải quan đã tổ chức ĐGNL đối với công chức Hải quan tại 35 cục hải quan tỉnh, thành phố. Với đợt đánh giá năng lực lãnh đạo cấp Đội lần này có những nội dung gì mới?

Trong 2 năm 2018 và 2019, Tổng cục Hải quan đã xây dựng và triển khai đánh giá năng lực gần 5.000 công chức không giữ chức vụ lãnh đạo đang công tác tại các lĩnh vực nghiệp vụ chính của Tổng cục. Kết quả đánh giá tương đối khả quan, phân thành 4 cấp độ thành thạo năng lực khác nhau là 0, 1, 2, 3, làm cơ sở cho Tổng cục triển khai một số công tác đào tạo bồi dưỡng, bố trí, sắp xếp công chức đúng người đúng việc.

Tiếp nối thành công trên, năm 2023, Tổng cục Hải quan tổ chức ĐGNL lãnh đạo cấp Đội thuộc Chi cục và tương đương đang công tác tại 8 lĩnh vực nghiệp vụ chính: Giám sát quản lý, Thuế XNK, Chống buôn lậu, Kiểm tra sau thông quan, Quản lý rủi ro, Xử lý vi phạm, Thanh tra, Kiểm định, từ cơ quan Tổng cục đến các cục hải quan tỉnh, thành phố.

So với việc triển khai ĐGNL công chức không giữ chức vụ lãnh đạo (sau đây gọi tắt là công chức), kỳ ĐGNL lãnh đạo cấp Đội lần này có nhiều nội dung đổi mới, cụ thể như sau:

Trước hết, đối tượng ĐGNL lần này là lãnh đạo cấp Đội, đây là đội ngũ cán bộ quản lý ở cấp đầu tiên về chuyên môn nghiệp vụ của Ngành. Do vậy, điểm mới đầu tiên là bên cạnh việc ĐGNL chuyên môn nghiệp vụ, Tổng cục Hải quan còn thực hiện ĐGNL lãnh đạo quản lý đối với đội ngũ này.

Tùy theo cấp lãnh đạo, thời lượng mỗi bài ĐGNL cũng khác nhau. Cụ thể, cấp Đội trưởng và tương đương sẽ làm bài ĐGNL chuyên môn nghiệp vụ trong 36 phút và lãnh đạo quản lý trong 24 phút. Đối với cấp phó đội trưởng và tương đương thời gian của bài chuyên môn nghiệp vụ là 48 phút và lãnh đạo quản lý là 12 phút. Tổng thời lượng làm hai bài ĐGNL này là 60 phút, được thực hiện trong cùng 1 ca thi tương tự như đối với công chức.

Điểm mới tiếp theo là về bộ đề ĐGNL. Những năm trước do số lượng câu hỏi ít nên các bộ đề là mật. Năm nay sử dụng phương pháp xây dựng câu hỏi nguyên tắc, tất cả các bộ đề được công khai toàn bộ cả câu hỏi, các phương án trả lời đúng và sai, số lượng đáp án đúng trong câu hỏi bằng các Quyết định ban hành bộ đề của Tổng cục Hải quan. Các thí sinh có thể dễ dàng tìm và học các câu hỏi này, là cơ sở cho việc nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ, cũng như công tác quản lý điều hành, phục vụ cho công việc hàng ngày.

Điểm mới thứ ba là về phương pháp xây dựng bộ đề. Nếu như những năm trước Tổng cục Hải quan xây dựng câu hỏi trắc nghiệm, một câu hỏi chỉ có 4 phương án trả lời cụ thể dẫn đến tình trạng thí sinh có thể học thuộc không cần hiểu, nhớ mẹo các đáp án đúng. Năm nay, để khắc phục tình trạng này, với một câu hỏi trắc nghiệm sẽ có rất nhiều đáp án đúng và nhiều phương án trả lời sai, các đáp án này được kết hợp với nhau tạo ra tổ hợp 4 phương án trả lời khác nhau trên bài thi. Như vậy với một câu hỏi nguyên tắc sẽ sinh ra rất nhiều câu hỏi có bố trí đáp án khác nhau dẫn đến thí sinh bắt buộc phải nắm và hiểu các nội dung nghiệp vụ gốc thì mới làm được bài.

Ông có thể nói rõ hơn về mục đích trong đợt ĐGNL lãnh đạo cấp Đội lần này?

Năm 2023, việc tổ chức ĐGNL lãnh đạo cấp Đội nhằm 3 mục đích sau:

Trước hết, Tổng cục Hải quan muốn tạo phong trào học tập, hình thành ý thức tự học, tự nghiên cứu trong mỗi cán bộ công chức để rèn luyện, nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực lãnh đạo, quản lý.

Thời gian qua, để chuẩn bị cho kỳ ĐGNL, lãnh đạo cấp Đội đang phụ trách những vị trí việc làm nghiệp vụ chính, then chốt của Tổng cục Hải quan được ôn luyện không chỉ các văn bản quy trình nghiệp vụ chuyên môn mà cả những kỹ năng lãnh đạo quản lý. Ví dụ như các kỹ năng lập kế hoạch; phân công, ủy quyền; ra quyết định; lãnh đạo nhóm… Qua đó giúp các lãnh đạo cấp Đội nắm chắc hơn về nghiệp vụ cũng như các kỹ năng giúp họ có thể quản lý, điều hành công việc tốt hơn.

Thứ hai, việc triển khai ĐGNL lãnh đạo cấp Đội sẽ giúp Tổng cục Hải quan xác định được thực trạng năng lực của đội ngũ công chức lãnh đạo Đội để kịp thời xây dựng kế hoạch đào tạo nhằm bổ sung kiến thức, kỹ năng cho những cán bộ này. Từ đó giúp Tổng cục xây dựng được đội ngũ lãnh đạo Đội giỏi cả về chuyên môn lẫn quản lý điều hành, đáp ứng yêu cầu cải cách hiện đại hóa ngày nay của Ngành. Đây được coi là tiền đề cho việc đánh giá lãnh đạo cấp Phòng, Chi cục và tương đương của ngành Hải quan.

Ngoài ra, việc tổ chức ĐGNL lãnh đạo cấp Đội cũng giúp Tổng cục Hải quan bước đầu ứng dụng trong một số công tác tổ chức cán bộ như đào tạo, bố trí, điều động… đảm bảo đúng người, đúng việc; góp phần nâng cao năng lực công chức và tăng hiệu suất làm việc.

Việc triển khai ĐGNL lãnh đạo cấp Đội lần này có ý nghĩa như thế nào đối với triển khai Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030, thưa ông?

Để thực hiện mục tiêu tổng quát được xác định trọng Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030, ngành Hải quan đã xác định 7 nhiệm vụ trọng tâm, trong đó xây dựng mô hình quản lý nguồn nhân lực theo năng lực dựa trên vị trí việc làm với một loạt các ứng dụng trong xây dựng hệ thống vị trí việc làm, khung năng lực chuyên môn nghiệp vụ theo vị trí việc làm, xác định biên chế, đào tạo theo vị trí việc làm, ĐGNL cán bộ, công chức và ứng dụng vào các nội dung công tác tổ chức cán bộ,… là một trong những nhiệm vụ quan trọng để hoàn thành nhiệm vụ trọng tâm này.

ĐGNL công chức Hải quan là nhiệm vụ then chốt trong xây dựng mô hình này, để xác định thực trạng năng lực cũng như góp phần nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và đặc biệt với đội ngũ lãnh đạo cấp Đội và tương đương thuộc Chi cục còn là nâng cao kỹ năng lãnh đạo quản lý, từ đó tăng cường khả năng hoàn thành nhiệm vụ.

Xin cảm ơn ông.