Chi cục Hải quan “0 đồng” ở Cao Bằng

	Hải quan Cao Bằng thu ngân sách gần 243 tỷ đồng
	Hải quan Cao Bằng thu ngân sách 158 tỷ đồng
	Hải quan Cao Bằng làm thủ tục cho 146 ô tô nhập khẩu từ Trung Quốc
	Ô tô chiếm 80% kim ngạch nhập khẩu qua Hải quan Cao Bằng

Địa điểm tập kết, kiểm tra hàng hóa XNK Việt Long nằm ở khu vực cửa khẩu Pò Peo vắng vẻ, hoang tàn ở thời điểm năm 2023. Ảnh: T.Bình

Bí Hà vắng vẻ

Một ngày trung tuần tháng 5 chúng tôi rời Hà Nội lên cửa khẩu Bí Hà (thuộc xã Thị Hoa, huyện Hạ Lang, Cao Bằng). Nằm cách TP Cao Bằng gần 100 km, đây là một trong những cửa khẩu phụ có lịch sử hoạt động xuất nhập khẩu hàng chục năm qua ở Cao Bằng.

Đường vào Bí Hà giờ đây thuận tiện hơn khi được thảm nhựa bằng phẳng. Đặc biệt, tuyến đường từ trung tâm xã Thị Hoa lên cửa khẩu vừa được hoàn thành, đưa vào sử dụng với tổng mức đầu tư 36 tỷ đồng… Sự đổi thay về hạ tầng như vậy khiến chúng tôi mường tượng về một không khí giao thương sầm uất hơn. Nhưng khi có mặt ở đây, mọi thứ vắng vẻ đến nao lòng. Cửa khẩu đóng im lìm, trụ sở cơ quan Hải quan không một bóng người dân, doanh nghiệp nào đến giao dịch.

Nhìn vào báo cáo công tác năm 2022 và 5 tháng đầu năm 2023 của Chi cục Hải quan cửa khẩu Lý Vạn (trước đây là Chi cục Hải quan cửa khẩu Bí Hà) cũng chỉ là những con số 0 tròn trĩnh, khô khốc (0 tờ khai, 0 kim ngạch và 0 thuế).

Chi cục trưởng Phạm Anh Tùng chia sẻ: địa bàn đơn vị gồm 2 cửa khẩu là Lý Vạn và Bí Hà cùng một số lối mở (Kỷ Sộc, Pác Ty, Bản Khòong) và một số địa điểm kiểm tra tập kết hàng hóa. Trước đây, hoạt động xuất nhập khẩu tại Chi cục có những kết quả đáng ghi nhận, với số thuế năm cao nhất thu được gần 20 tỷ đồng.

Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 rồi vướng mắc liên quan đến Nghị định 112/2014/NĐ-CP nên những năm gần đây tại địa bàn không phát sinh hoạt động xuất nhập khẩu.

“Dù không phát sinh hoạt động xuất nhập khẩu nhưng Chi cục luôn duy trì đủ quân số trực theo quy định, kể cả dịp lễ, tết nhằm đảm bảo công tác quản lý, phòng, chống buôn lậu. Những tháng đầu năm đơn vị phối hợp với Bộ đội Biên phòng bắt giữ 1 vụ vận chuyển trái phép 4 kg pháo nổ. Năm 2022, đơn vị phối hợp với các lực lượng chức năng bắt giữ 2 vụ vận chuyển trái phép hàng đông lạnh, tang vật thu giữ gần 10 tấn. Ngoài việc tuần tra, kiểm soát, cán bộ công chức chú trọng công tác tự học tập để nâng cao trình độ; ngoài giờ hành chính tăng gia sản xuất để phục vụ cuộc sống”, Phó Chi cục trưởng Hoàng Tân Hội chia sẻ thêm.

“Đường cao tốc” vắng bóng xe

Chúng tôi rời cửa khẩu Bí Hà đến cửa khẩu Pò Peo (huyện Trung Khánh). Từ thị trấn Trùng Khánh vào cửa khẩu Pò Peo, chiếc xe bon bon chạy trên tuyến đường tỉnh 213 vừa được nâng cấp, tổng vốn đầu tư hơn 200 tỷ đồng. Người dân địa phương ví von đây là “đường cao tốc của Cao Bằng”. Dù cơ sở hạ tầng rất khang trang, nhưng hoạt động xuất nhập khẩu ở cửa khẩu Pò Peo cũng trong cảnh “vườn không nhà trống”.

Để có thêm thông tin, chúng tôi đến tìm hiểu tại Địa điểm tập kết, kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Ngân Hà (xã Đình Phong, huyện Trùng Khánh, do Công ty TNHH Công nghệ sinh học Ngân Hà đầu tư), nằm ngay cạnh tuyến đường lên cửa khẩu. Buông cái nhìn âu lo về hạ tầng kho bãi ngày một xuống cấp, anh Nông Văn Đồng, nhân viên quản lý của Địa điểm tập kết, kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Ngân Hà chia sẻ: doanh nghiệp đầu tư hơn 10 tỷ đồng để xây dựng địa điểm này với tổng diện tích hơn 4 ha, đảm bảo các cơ sở hạ tầng theo quy định và đã được Tổng cục Hải quan cấp phép hoạt động.

“Nhưng mới chỉ hoạt động được khoảng 1 năm (từ giữa năm 2019), chúng tôi phải tạm dừng đến nay do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và những vướng mắc liên quan đến Nghị định 112. Thời kỳ có hoạt động chúng tôi bố trí 10 nhân viên, nhưng nay chỉ duy trì 2 người để trông coi tài sản. Do lâu ngày không hoạt động nên nhà cửa và cơ sở hạ tầng của bãi ngày một xuống cấp, rồi nguy cơ mất trộm tài sản luôn hiển hiện… Chúng tôi mong muốn các ban, ngành ở Trung ương và tỉnh Cao Bằng sớm tháo gỡ khó khăn để khôi phục hoạt động xuất nhập khẩu ở cửa khẩu Pò Peo giúp doanh nghiệp thu hồi được vốn đầu tư”, anh Nông Văn Đồng tâm sự.

Theo Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Pò Peo Bế Văn Hải, địa bàn do đơn vị quản lý có 4 địa điểm tập kết, kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu (Ngân Hà, Việt Long, HTX Đức Huy, Nam Thăng Long). Trước đây, hoạt động qua địa bàn khá tấp nập, thời kỳ sôi động có năm Chi cục thu ngân sách được hơn 20 tỷ đồng. Nhưng khoảng 2 năm nay hoạt động xuất nhập khẩu đang tạm dừng nên không phát sinh tờ khai, kim ngạch và số thu ngân sách. Lý do tạm ngừng cũng tương tự như ở Chi cục Hải quan cửa khẩu Lý Vạn.

“Dù không có hoạt động xuất nhập khẩu nhưng Chi cục luôn duy trì đủ lực lượng làm việc theo quy định để thực hiện nhiệm vụ phòng, chống buôn lậu. Năm 2022 Chi cục phối hợp bắt giữ 1 vụ vận chuyển ma túy và 2 vụ vận chuyển trái phép hàng hóa. Từ đầu năm 2023 đến nay bắt giữ 4 vụ, với 4 đối tượng vi phạm, tang vật thu giữ 210 kg lá cây thuốc lá; 4.500 bao thuốc hiệu Marlboro”, Chi cục trưởng Bế Văn Hải cho biết thêm.

Với địa phương còn nhiều khó khăn như Cao Bằng việc phát triển kinh tế cửa khẩu là giải pháp hết sức quan trọng để thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn; đây cũng là sự mong mỏi của người dân và cộng đồng doanh nghiệp. Vì vậy, địa phương cần có những giải pháp quyết liệt, khẩn trương hơn nữa để khơi thông hoạt động xuất nhập khẩu, không gây lãng phí nguồn lực đã đầu tư ở các cửa khẩu phụ, lối mở nằm trong Khu Kinh tế cửa khẩu đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đặc biệt là tại cửa khẩu phụ Pò Peo và Bí Hà.