TP Hồ Chí Minh: Xăng dầu, sắt thép nhập khẩu ảnh hưởng lớn đến thu NSNN

Công chức Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 3 giám sát xăng dầu nhập khẩu . Ảnh TH

Xăng nhập khẩu từ ASEAN thuế suất 0%

Theo Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3, số thu NSNN từ mặt hàng xăng dầu chiếm khoảng 80% số thu của Chi cục. Tuy nhiên, năm nay, sản lượng xăng dầu nhập khẩu chỉ chiếm khoảng 30% sản lượng tiêu thụ của các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu.

Theo đó, các công ty xăng dầu có vốn Nhà nước, như: Công ty xăng dầu khu vực 2 thuộc Tập đoàn xăng dầu Việt Nam và Tổng công ty dầu (PV OIL) thuộc tập đoàn dầu khí Quốc gia Việt Nam là 2 đơn vị kinh doanh xăng dầu có số thu chủ lực về xăng dầu tại Chi cục.

Thực hiện chủ trương Chính phủ, các doanh nghiệp này mua 70% lượng xăng dầu từ các nhà máy lọc dầu trong nước, lượng nhập khẩu chỉ chiếm khoảng 30%.

Ngoài giảm sản lượng, thuế suất đối với mặt hàng này cũng giảm dần theo từng năm khi thực hiện các biểu thuế ưu đãi đặc biệt theo các hiệp định thương mại tự do (FTA), nên số thu NSNN cũng giảm theo. Chẳng hạn, thuế suất ưu đãi đặc biệt Form D (ASEAN) mặt hàng xăng năm 2023 là 5%, sang năm 2024 giảm xuống còn 0%.

Trong 10 tháng năm 2024, các doanh nghiệp nhập khẩu mặt hàng xăng làm thủ tục tại Chi cục có xuất xứ từ các nước ASEAN đều được cấp C/O form D và được hưởng mức thuế suất thuế nhập khẩu 0%.

Kim ngạch nhập khẩu mặt hàng xăng có xuất xứ từ các nước ASEAN năm 2024 tăng 53,35% so với năm 2023, do đó đã ảnh hưởng đến số thu năm 2024.

Theo ông Lê Văn Triến, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3, xăng dầu nhập khẩu là mặt hàng đặc thù, ngoài thực hiện theo quy định tại Luật Hải quan, Nghị định hướng dẫn luật, Thông tư 38/2015/TT-BTC và Thông tư 39/2018/TT-BTC còn phải thực hiện theo quy định riêng như Thông tư 69/2016/TT-BTC, Quyết định 3577/QĐ-TCHQ.

Theo đó, địa điểm làm thủ tục hải quan được quy định tại chi cục hải quan cửa khẩu nhập hoặc tại chi cục hải quan ngoài cửa khẩu nơi thương nhân có hệ thống kho nội địa chứa xăng dầu.

Do vậy, không thể thực hiện nhập khẩu xăng dầu tại các cảng ngoài địa bàn TPHCM nhưng mở tờ khai tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3 như các mặt hàng khác nhằm tăng thu cho đơn vị.

Hàng nhập khẩu lưu nhiều tại cảng

Ngoài xăng dầu, mặt hàng thép nhập khẩu cũng ảnh hưởng lớn đến kết quả thu NSNN của đơn vị. Theo ghi nhận của phóng viên, mặt hàng thép nhập khẩu chưa làm thủ tục hải quan hiện lưu tại cảng khá nhiều.

Theo Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3, ngành thép phụ thuộc rất lớn về thị trường bất động sản và đầu tư công. Trong khi 2 lĩnh vực này hiện nay kém phát triển dẫn đến sản lượng tiêu thụ thép nhập khẩu và cả sản xuất trong nước đều giảm.

Các doanh nghiệp khẩu thép lớn phải chấp nhận để hàng tại cảng quá 30 ngày, khi có khách mua hàng mới làm thủ tục hải quan nhận hàng.

Theo phân tích của Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3, đối với mặt hàng thép nhập khẩu, qua làm việc với các doanh nghiệp, chỉ có 2 doanh nghiệp nhập khẩu có kim ngạch nhập khẩu cao, kế hoạch nhập khẩu ổn định tới cuối năm. Với số thu dự kiến khoảng 280 tỷ đồng (đã bao gồm 190 tỷ đồng dự kiến thu từ hàng nhập khẩu nhập về các cảng Vũng Tàu).

Bên cạnh đó, việc thực hiện các biện pháp phòng vệ thương mại theo quy định tại Luật Quản lý ngoại thương bao gồm biện pháp chống bán phá giá, biện pháp chống trợ cấp và biện pháp tự vệ do Bộ trưởng Bộ Công Thương quyết định áp dụng đối với một số loại thép nhập khẩu vào Việt Nam từ một số nước như Trung Quốc, Indonesia… đã đem lại kết quả tích cực, hạn chế lượng nhập khẩu nhằm bảo vệ sản xuất và tiêu dùng. Tuy nhiên, đây cũng là nguyên nhân làm giảm số thu NSNN từ mặt hàng thép nhập khẩu tại chi cục.

Đối với mặt hàng than đá nhập khẩu, bình quân một tháng có khoảng 2 đến 3 tàu than đá nhập khẩu số thu thuế khoảng 1 tỷ đồng/tàu. Tính đến 31/10/2024, số thu từ than đá là 30 tỷ đồng, dự kiến đến 31/12/2024 khoảng 34 tỷ đồng.

Từ thực tế trên, theo phân tích của Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3, dự toán khả năng thu trong 2 tháng cuối năm khoảng 2.742 tỷ đồng. Trong đó, thu từ mặt hàng xăng dầu 2.262 tỷ đồng, mặt hàng thép 280 tỷ đồng, các mặt hàng khác 200 tỷ đồng.

Ước đến 31/12/2024, tổng thu NSNN được 18.948 tỷ đồng, đạt 88,544% so với dự toán được giao 21.400 tỷ đồng.

Để đạt được số thu NSNN cao nhất, trong những tháng cuối năm 2024, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3 sẽ tiếp tục tập trung cải cách thủ tục hành chính tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp

Trong đó, chủ động rà soát danh sách các doanh nghiệp có số nộp tiền thuế lớn để hỗ trợ, quan tâm giải quyết thủ tục thuận lợi từ đó doanh nghiệp kinh doanh hiệu quả góp phần tăng thu cho ngân sách.

Tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp kinh doanh XNK có hàng hoá nhập khẩu về các cảng khác không thuộc TPHCM nhưng đăng ký tờ khai tại Chi cục, trong đó bố trí một bàn đăng ký, kiểm hoá ưu tiên và giải quyết thủ tục ngoài giờ để tăng thu NSNN...