Thấy gì qua bức tranh về đại lý làm thủ tục hải quan hiện nay?- Bài cuối: Đại lý làm thủ tục hải quan cần gì để phát triển?

ĐLLTTHQ góp phần quan trọng trong chuỗi hoạt động vận chuyển hàng hóa qua biên giới

Tại buổi giải đáp trực tuyến do Báo Hải quan tổ chức mới đây nhất liên quan đến vấn đề ĐLLTTHQ, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Mai Xuân Thành cho biết: Trong giai đoạn hội nhập kinh tế quốc tế như hiện nay, hoạt động logistics được thúc đẩy phát triển mạnh mẽ cả về chất và lượng, không chỉ đối với hoạt động logistics trong nước mà còn có sự tham gia của các DN nước ngoài với sự đầu tư bài bản về cơ sở hạ tầng và nhân lực. Dịch vụ ĐLLTTHQ là phần của chuỗi cung ứng dịch vụ logistics, góp phần quan trọng trong chuỗi hoạt động vận chuyển hàng hóa xuyên biên giới.

Chủ trương phát triển ĐLLTTHQ nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho dịch vụ logistics phát triển mạnh mẽ khi dịch vụ khai và làm thủ tục hải quan được thực hiện chuyên nghiệp hóa, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa, giảm phát sinh các trường hợp vi phạm do không có điều kiện nghiên cứu đầy đủ pháp luật về hải quan và chính sách quản lý hàng hóa XNK, qua đó giảm được các chi phí phát sinh liên quan đến hàng hóa XNK.

Trong thời gian vừa qua, Tổng cục Hải quan đã triển khai một số giải pháp như: Tham mưu xây dựng cơ sở pháp lý minh bạch, cụ thể, thống nhất tạo điều kiện tối đa để hoạt động ĐLLTTHQ phát triển. Với các quy định cụ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động ĐLLTTHQ có điều kiện phát triển từng bước hình thành mạng lưới đại lý hải quan phục vụ nhu cầu của DN trên tinh thần chuyên nghiệp, minh bạch, là đại diện tin cậy của DN XNK và cơ quan Hải quan. Tổng cục Hải quan cũng xây dựng chương trình đào tạo chuyên sâu, cập nhật kịp thời các quy định của pháp luật về hải quan; kịp thời phát hiện, xử lý các đại lý, nhân viên đại lý vi phạm pháp luật. Tổng cục Hải quan luôn sẵn sàng hỗ trợ, chia sẻ, giới thiệu, hướng dẫn thủ tục hải quan và đặc biệt là kịp thời hướng dẫn xử lý các khó khăn, vướng mắc phát sinh của các DN ĐLLTTHQ. Các đơn vị thuộc và trực thuộc Tổng cục cũng ký kết quy chế phối hợp với các hiệp hội DN, trong đó có Hiệp hội DN dịch vụ logistics Việt Nam để hỗ trợ tối đa các nội dung mà quyền hạn và chức năng cho phép.

Ông Âu Anh Tuấn - quyền Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan (TCHQ): Các đại lý cần nâng cao năng lực

Việt Nam đang trong thời kỳ hội nhập quốc tế, hoạt động XNK được phát triển mạnh mẽ, bên cạnh đó, Việt Nam cũng được đánh giá là một đất nước tiềm năng với lợi thế về vị trí địa lý để trở thành một mắt xích quan trọng trong hệ thống logistics toàn cầu. Tại một số nước phát triển như Nhật Bản, lượng tờ khai hải quan làm thủ tục hải quan qua ĐLLTTHQ chiếm đến 90%. Xu hướng khai và làm thủ tục hải quan qua ĐLLTTHQ cũng đang tăng dần qua các năm trên toàn thế giới do những lợi ích mà ĐLLTTHQ có thể mang lại cho các DN XNK. Do vậy, hoạt động ĐLLTTHQ chắc chắn đang và sẽ là một hoạt động còn nhiều tiềm năng, cơ hội mà các DN hiện nay chưa khai thác được nhiều.

Để đạt được mục tiêu chuyên nghiệp hóa và phát triển hoạt động kinh doanh dịch vụ ĐLLTTHQ, các ĐLLTTHQ cần nâng cao năng lực của đại lý. Cụ thể là thông qua việc xây dựng đội ngũ nhân viên ĐLLTTHQ giỏi, thông thạo, nắm vững cả về chính sách quản lý hàng hóa và nghiệp vụ hải quan; thường xuyên cập nhật, nâng cao kiến thức để nâng cao chất lượng các dịch vụ cung cấp trong giai đoạn Việt Nam triển khai nhiều Hiệp định song phương, đa phương… Cùng với đó là nâng cao chất lượng các dịch vụ ĐLLTTHQ; gia tăng các dịch vụ cung cấp và trách nhiệm của các ĐLLTTHQ trong các dịch vụ cung cấp để thu hút khách hàng và tạo uy tín với khách hàng và cơ quan Hải quan. Ví dụ, các ĐLLTTHQ cung cấp dịch vụ tư vấn và hướng dẫn khai hải quan cho DN XNK thì ĐLLTTHQ sẽ chịu trách nhiệm với nội dung tư vấn không chỉ trong quá trình làm thủ tục thông quan mà còn chịu trách nhiệm sau khi hàng hóa đã thông quan mà các cơ quan chức năng thanh tra, kiểm tra có kết luận khác về mã số phân loại hàng hóa, mức thuế phải nộp… Đồng thời bố trí, sắp xếp bộ máy và công tác quản lý, tổ chức hoạt động kinh doanh của mình theo hướng chuyên nghiệp hóa.

Về phía cơ quan quản lý nhà nước, hiện nay, Tổng cục Hải quan đã xây dựng một kế hoạch tổng thể với nhiều hoạt động hướng đến mục tiêu phát triển và nâng cao chất lượng hoạt động ĐLLTTHQ như: Thiết lập địa chỉ thư điện tử để tiếp nhận yêu cầu, hướng dẫn, hỗ trợ ĐLLTTHQ tại Tổng cục Hải quan; Thiết lập kênh riêng tại các địa điểm làm thủ tục hải quan để tiếp nhận yêu cầu, hướng dẫn, hỗ trợ ĐLLTTHQ; Bố trí công chức tại các cấp thường trực để hỗ trợ đại lý hải quan trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan; Phối hợp với các đơn vị có chức năng tại các cửa khẩu để đại lý hải quan có thể đăng ký trước lịch kiểm tra, vận chuyển, xếp dỡ hàng hóa; Tổ chức các khóa đào tạo trang bị kiến thức thông quan đối với đại lý hải quan; Triển khai các hoạt động hợp tác để phát triển ĐLLTTHQ giữa cơ quan Hải quan – đại lý hải quan- DN XNK.

Ông Hoàng Đình Trung - Phó Ban Cải cách hiện đại hóa hải quan (TCHQ): Tổng cục Hải quan tập trung kế hoạch phát triển và nâng cao chất lượng đại lý

Kế hoạch phát triển và nâng cao chất lượng ĐLLTTHQ giai đoạn 2019-2022 nhằm hướng đến mục tiêu phát triển ĐLLTTHQ chuyên nghiệp, tin cậy, chất lượng, giữ vai trò ngày càng quan trọng trong hoạt động khai hải quan, làm thủ tục thông quan hàng hóa XNK. Đây là kế hoạch có tính quy mô, toàn diện, đầy đủ, nhiều chiều bao phủ các hoạt động cần thiết liên quan đến ĐLLTTHQ.

Kế hoạch của Tổng cục Hải quan tập trung vào 6 nội dung lớn: Thứ nhất, hoàn thiện cơ sở pháp lý. Trong đó có nội dung vừa tạo thuận lợi, nhưng có chính sách nhằm nâng cao, củng cố điều kiện quản lý, có hiệu quả đối với DN. Thứ hai, tạo thuận lợi XNK thông quan đại lý thông qua triển khai các kế hoạch ưu tiên dành cho đại lý. Thứ ba, hỗ trợ đại lý nâng cao năng lực thủ tục hải quan. Đây là hoạt động lớn với một loạt vấn đề cần triển khai như: Trang bị kiến thức để ĐLLTTHQ giỏi nghiệp vụ, ít xảy ra sai phạm; đổi mới hình thức thi cấp chứng chỉ nghiệp vụ hải quan theo hướng chuyển dần từ thi viết sang thi trên máy, qua đó nâng cao tính chuyên nghiệp, minh bạch. Thứ tư, thúc đẩy hợp tác các bên nhằm hỗ trợ phát triển đại lý. Đây là nội dung khá quan trọng bởi không hợp tác đại lý không phát triển được. Tổng cục Hải quan giao hải quan địa phương xây dựng mô hình hợp tác phù hợp tình hình thực tế địa phương, để thúc đẩy hoạt động khai và làm thủ tục hải quan qua đại lý. Ngoài ra cơ quan Hải quan cũng thúc đẩy các bên có liên quan hợp tác trong việc phát triển nghề đại lý, phát triển mạng lưới dịch vụ đại lý cung ứng nhiều dịch vụ cho DN. Mục tiêu để ĐLLTTHQ trở thành yếu tố quan trọng trong hoạt động XNK. Thứ năm, Tổng cục Hải quan hướng đến mục tiêu minh bạch hóa hoạt động đại lý. Các thông tin hoạt động đại lý cập nhật đầy đủ, thường xuyên, công khai, tập trung, thống nhất, kịp thời. Thông qua số lượng ĐLLTTHQ để biết được tình trạng hoạt động đại lý. Thứ sáu, nâng cao hiệu quả quản lý ĐLLTTHQ thông qua việc xây dựng yêu cầu bài toán nghiệp vụ quản lý làm thủ tục hải quan để đưa vào giải pháp công nghệ thông tin trong hệ thống tái cấu trúc công nghệ thông tin tổng thể của ngành Hải quan.

Với việc triển khai kế hoạch theo giai đoạn, các đơn vị sẽ xây dựng được lộ trình triển khai tại từng địa bàn, lĩnh vực. Từ đó sẽ đánh giá, kiểm soát được hiệu quả, sản phẩm đầu ra và thời gian thực hiện.