Nông sản Việt rộng cửa vào thị trường Nhật Bản

Nhật Bản ghi nhận mức tiêu thụ nông sản Việt Nam tăng rõ rệt, đặc biệt ở hai nhóm hàng chủ lực là rau củ và trái cây.

Nhu cầu tăng, nông sản Việt hiện diện ngày càng rộng

Những năm gần đây, thị trường Nhật Bản ghi nhận mức tiêu thụ nông sản Việt Nam tăng rõ rệt, đặc biệt ở hai nhóm hàng chủ lực là rau củ và trái cây. Theo bà Phạm Thị Minh Hà, đại diện Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản: nông sản Việt nói chung đang thâm nhập ngày càng sâu vào hệ thống bán lẻ và tiêu dùng ở Nhật. Trong đó, thủy hải sản - nhất là tôm, cá tra, cá ba sa… đã xuất hiện thường xuyên trên nhiều kệ hàng tại các thành phố lớn của Nhật Bản.

Bên cạnh đó, hàng loạt mặt hàng khác như cà phê, rau củ chế biến, xoài, vải, nhãn, cùng các loại gạo đặc sản như: ST25, Japonica tiếp tục được người tiêu dùng Nhật Bản ưa chuộng nhờ hương vị tự nhiên và tiêu chuẩn chất lượng cải thiện qua từng năm.

Đặc biệt, hơn 600.000 người Việt đang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản đã trở thành nhóm khách hàng tiêu thụ hàng Việt đáng kể, đồng thời là cầu nối quan trọng thúc đẩy thói quen sử dụng sản phẩm Việt trong cộng đồng bản địa.

Tại Hà Nội, theo bà Nguyễn Thị Thu Hằng, Trưởng phòng Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội), hàng chục doanh nghiệp của Thủ đô đang xuất khẩu nông sản sang Nhật Bản.

Với lợi thế về logistics và khả năng thu mua, sơ chế nông sản từ nhiều tỉnh thành, doanh nghiệp Hà Nội trở thành đầu mối quan trọng đưa rau củ, trái cây, chè, gạo và nhiều sản phẩm đặc sản sang thị trường khó tính này. Giá trị xuất khẩu nông sản của Hà Nội ghi nhận đà tăng liên tục trong những năm gần đây, phản ánh nhu cầu lớn từ phía Nhật.

Không thể không nhắc đến hệ thống AEON - Tập đoàn bán lẻ hàng đầu Nhật Bản hiện đã phát triển 14 đại siêu thị AEON Mall và 300 cửa hàng trên khắp Việt Nam. Ông Nakajima Hideo, Giám đốc Bộ phận sản phẩm mảng thực phẩm và chăm sóc sức khỏe - sắc đẹp của AEON Nhật Bản cho biết: doanh nghiệp dự kiến tăng gấp đôi nhu cầu thu mua nông sản Việt vào năm 2026, trong đó rau củ và trái cây đông lạnh là hai nhóm sản phẩm ưu tiên.

Tiêu chuẩn khắt khe, đòi hỏi đổi mới từ doanh nghiệp Việt

Dù cơ hội rộng mở, thị trường Nhật Bản vẫn luôn nổi tiếng khó tính và chỉ chấp nhận những sản phẩm đạt chuẩn cao về chất lượng, an toàn, nguồn gốc và môi trường. Ông Nakajima Hideo nhấn mạnh: để nông sản Việt vào được hệ thống AEON tại Nhật Bản, doanh nghiệp cần đáp ứng nghiêm ngặt các điều kiện về chất lượng, đặc biệt là chứng chỉ GlobalGAP, vốn là “tấm vé thông hành” giúp nâng cao mức độ tin cậy.

Vải thiều Việt Nam được ưa chuộng tại Nhật Bản.

Bà Phạm Thị Minh Hà cho rằng: người Nhật sẵn sàng trả giá cao cho sản phẩm sạch, có chứng nhận, có truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Các dòng sản phẩm hữu cơ, xanh - thân thiện môi trường cũng ngày càng được ưu tiên, phù hợp xu hướng tiêu dùng mới tại nước này.

Vì vậy, doanh nghiệp Việt cần thường xuyên cập nhật quy định kiểm soát chất lượng đầu vào của cơ quan chức năng Nhật Bản; đồng thời đầu tư hơn vào công nghệ bảo quản sau thu hoạch để giữ chất lượng ổn định trong suốt chuỗi xuất khẩu.

Từ góc độ quản lý, ông Tạ Văn Tường, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội khẳng định: Thủ đô tuy không phải vùng chuyên canh lớn, nhưng quy mô sản xuất và chất lượng nông sản Hà Nội liên tục được cải thiện, đủ khả năng đáp ứng yêu cầu của các thị trường cao cấp.

Ông Tường cũng nhấn mạnh các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa đang được Đảng và Nhà nước triển khai mạnh mẽ, tạo đà cho doanh nghiệp vươn ra thị trường quốc tế.

Để tận dụng tốt cơ hội, ông Đặng Văn Vĩnh, Phó Trưởng phòng Phát triển thị trường (Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường - Bộ Nông nghiệp và Môi trường), lưu ý doanh nghiệp cần đặc biệt chú trọng danh mục hạn chế và cấm, vấn đề dư lượng hóa chất, cùng các quy định kiểm dịch thực vật của Nhật Bản.

Ngoài ra, quy định về ghi nhãn theo hướng dẫn của JETRO hoặc Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng phải được tuân thủ đầy đủ nhằm tránh rủi ro trong quá trình thông quan.

Thị trường Nhật Bản luôn mang lại giá trị cao nhưng cũng đòi hỏi sự chuyên nghiệp, bài bản và kiên trì. Khi doanh nghiệp Việt đầu tư đúng hướng, xây dựng được chuẩn mực chất lượng phù hợp, cánh cửa vào thị trường tỷ dân giàu tiềm năng này sẽ ngày càng rộng mở, tạo nền tảng quan trọng để nông sản Việt khẳng định vị thế trên bản đồ xuất khẩu toàn cầu.