Làm rõ trách nhiệm đối với hàng hóa gây ô nhiễm môi trường

	Ô nhiễm không khí trong nhà – Thủ phạm giấu mặt gây hại cho sức khoẻ
	Tập trung kiểm tra, xử lý các hành vi xả thải gây ô nhiễm môi trường
	Nhập khẩu phế liệu tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường

Hàng hóa XNK tại cảng Hải Phòng. Ảnh: N.Linh

Trách nhiệm rõ ràng

Liên quan đến thủ tục hải quan đối với phương tiện vận tải xuất nhập cảnh, hiện nay, quy định người khai hải quan được khai sửa đổi, bổ sung thông tin của hồ sơ phương tiện vận tải nhập cảnh trước hoặc sau khi tàu nhập cảnh, tuy nhiên, chưa quy định thời hạn người khai hải quan được khai sửa đổi, bổ sung. Ngoài ra, Nghị định 58/2017/NĐ-CP của Chính phủ quy định hồ sơ hải quan của phương tiện vận tải đường biển được thực hiện khai báo, làm thủ tục dưới dạng điện tử và hồ sơ giấy, tuy nhiên tại Nghị định 08/2015/NĐ-CP chưa quy định rõ các trường hợp này.

Bên cạnh đó tại Điều 58 Luật Hải quan đã quy định trách nhiệm của Hãng tàu/Đại lý hãng tàu, chủ phương tiện vận tải phải vận chuyển hàng hóa ô nhiễm môi trường ra khỏi lãnh thổ Việt Nam. Do vậy, cần bổ sung hướng dẫn cụ thể đối với các trường hợp hàng hóa gây ô nhiễm môi trường phải được các Hãng tàu/Đại lý hãng tàu, chủ phương tiện vận tải vận chuyển ra khỏi lãnh thổ Việt Nam, thời hạn phải thực hiện vận chuyển...

Để làm rõ các trường hợp người khai hải quan khai sửa đổi, bổ sung thông tin, trường hợp nào được làm thủ tục hải quan dưới dạng hồ sơ giấy và làm rõ nghĩa vụ trách nhiệm của bên liên quan đối với hàng hóa gây ô nhiễm môi trường, Tổng cục Hải quan dự kiến đề xuất tại dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số Điều, khoản. Sửa khoản 4 Điều 66 theo hướng cho phép người khai hải quan nộp hồ sơ giấy trong trường hợp hệ thống gặp sự cố không thực hiện được các giao dịch điện tử và trường hợp thực hiện thủ tục hải quan xuất cảnh, nhập cảnh đối với tàu thuyền có trọng tải từ 200 tấn trở xuống, mang cờ quốc tịch của quốc gia có chung biên giới với Việt Nam đến cảng biển tại khu vực biên giới của Việt Nam với quốc gia đó.

Sửa đổi, bổ sung khoản 7 Điều 67 theo hướng trường hợp thuyền trưởng, hãng tàu hoặc người được hãng tàu ủy quyền không thực hiện vận chuyển hàng hóa gây ô nhiễm môi trường ra khỏi lãnh thổ Việt Nam theo yêu cầu của cơ quan Hải quan theo quy định tại khoản 4 Điều 68 Nghị định này thì cơ quan Hải quan không tiếp tục làm thủ tục hải quan cho tàu biển nhập cảnh của hãng tàu. Đồng thời bổ sung trách nhiệm của Thuyền trưởng tại khoản 3 và trách nhiệm của Hãng tàu hoặc người được Hãng tàu ủy quyền tại khoản 4 Điều 68.

Cụ thể: bổ sung điểm c khoản 3 như sau: “c) Vận chuyển hàng hóa tại cảng biển gây ô nhiễm môi trường theo quy định tại Điều 58 Luật Hải quan ra khỏi lãnh thổ Việt Nam theo yêu cầu của cơ quan Hải quan”; bổ sung điểm c khoản 4 như sau: “c) Vận chuyển hàng hóa tại cảng biển gây ô nhiêm môi trường theo quy định tại Điều 58 Luật Hải quan ra khỏi lãnh thổ Việt Nam theo yêu cầu của cơ quan Hải quan”.

Sửa quy định về thủ tục với hàng hóa quá cảnh

Bên cạnh quy định về thủ tục hải quan đối với phương tiện vận tải xuất nhập cảnh, dự thảo cũng sửa đổi quy định về thủ tục hải quan đối với hàng hóa quá cảnh. Hiện tại Nghị định 08/2015/NĐ-CP, 59/2018/NĐ-CP đã quy định cụ thể về thủ tục hải quan đối với việc chuyển tải, lưu kho, chia tách lô hàng, thay đổi phương thức vận tải, đóng chung với hàng nhập khẩu, hàng xuất khẩu nhưng còn có cách hiểu không thống nhất về địa điểm được thực hiện các công việc này cũng như thủ tục chưa được điện tử hóa, ví dụ như: thủ tục về gửi văn bản đề nghị được chuyển tải, lưu kho chia tách, cách thức phản hồi của cơ quan Hải quan...

Để đơn giản hóa thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp, thúc đẩy hoạt động logicstic phát triển, Tổng cục Hải quan đề xuất bổ sung quy định về phương thức gửi văn bản đề nghị cũng như phản hồi của cơ quan Hải quan dưới dạng điện tử đối với trường hợp doanh nghiệp đề nghị được thực hiện việc chuyển tải, lưu kho, chia tách lô hàng, thay đổi phương thức vận tải, đóng chung với hàng nhập khẩu, hàng xuất khẩu. Bổ sung quy định về cửa khẩu nhập, cửa khẩu xuất khi thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa quá cảnh.

Quy định cụ thể các địa điểm được thực hiện việc chia tách, lưu kho, thay đổi phương thức, phương tiện vận tải hàng quá cảnh, việc đóng chung hàng hóa quá cảnh với hàng xuất khẩu đối với từng nhóm: chuyển tải, lưu kho, chia tách lô hàng, thay đổi phương thức vận tải, hàng hóa quá cảnh đóng ghép với hàng xuất khẩu được thực hiện tại khu vực cửa khẩu, kho ngoại quan, bãi ngoại quan, địa điểm thu gom hàng lẻ, địa điểm tập kết, kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tập trung; địa điểm làm thủ tục hải quan tại cảng xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa được thành lập trong nội địa, địa điểm tập kết, kiểm tra, giám sát tập trung đối với hàng bưu chính, chuyển phát nhanh; trường hợp doanh nghiệp thực hiện chuyển tải, thay đổi phương thức vận tải tại các ga đường sắt...