Hải quan chủ động tham mưu và tổ chức đấu tranh hiệu quả với vấn nạn buôn lậu

Hàng hóa có dấu hiệu giả mạo thương hiệu nổi tiếng do lực lượng Hải quan phát hiện, bắt giữ.

Chủ động tham mưu

Thời gian qua, tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, hàng giả… đang có nhiều diễn biến phức tạp. Trước diễn biến này, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo quan trọng nhằm tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Đối với ngành Hải quan, bám sát định hướng chỉ đạo của Chính phủ, Cục Hải quan đã chủ động ban hành Kế hoạch số 3362/KH-CHQ ngày 26/4/2025 về kiểm tra, giám sát và kiểm soát chống chuyển tải bất hợp pháp, gian lận xuất xứ đối với hàng hóa nhập khẩu, xuất khẩu, quá cảnh.

Tại Hội nghị trao đổi nghiệp vụ kiểm soát năm 2025 (tổ chức ngày 3-4/7, tại phường Vũng Tàu, TP Hồ Chí Minh), Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lưu Mạnh Tưởng nhấn mạnh: Thời gian qua, ngành Hải quan đặc biệt chú trọng từ công tác tham mưu đến đấu tranh trực tiếp. Trong đó tập trung đánh đúng, đánh trúng các đối tượng chủ mưu, cầm đầu; kiên quyết đấu tranh với tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại trong bối cảnh hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại diễn biến ngày càng phức tạp với nhiều phương thức, thủ đoạn mới, tinh vi.

Đặc biệt, ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện số 65/CĐ-TTg ngày 15/5/2025 về mở đợt cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, Cục Hải quan đã tham mưu, xây dựng Kế hoạch đấu tranh số 01/KH-BTC ngày 15/5/2025 của Bộ Tài chính về triển khai tháng cao điểm tấn công trấn áp tội phạm buôn lậu, vận chuyển trái phép qua biên giới hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng, sức khỏe cộng đồng.

Đồng thời, Cục Hải quan ban hành Công văn số 5214/CHQ-ĐTCBL ngày 18/5/2025 về việc tăng cường công tác chống buôn lậu, gia lận thương mại và hàng giả trong tình hình mới.

Ngoài ra, Cục Hải quan đã chủ động, kịp thời ban hành các cảnh báo về phương thức thủ đoạn gian lận về xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp và mặt hàng “nóng” như ma túy, tiền chất; các mặt hàng thuộc danh mục áp dụng chính sách thuế quan của Mỹ trên các tuyến, địa bàn.

Đấu tranh quyết liệt

Song song với việc thực hiện tốt nhiệm vụ tham mưu, Cục Hải quan đã quán triệt và chỉ đạo toàn Ngành tổ chức đấu tranh có hiệu quả với tội phạm buôn lậu trên tất cả các tuyến, địa bàn ở phạm vi toàn quốc.

Chỉ riêng trong tháng cao điểm (ngày 15/5/2025-15/6/2025), cơ quan Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ 93 vụ việc vi phạm, trị giá hàng hóa vi phạm trên 1.621 tỷ đồng.

Trong đó có 12 vụ hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, trị giá hàng hóa vi phạm trên 1.600 tỷ đồng; 81 vụ khác liên quan đến các mặt hàng ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng như thực phẩm đông lạnh; rau củ muối, bánh kẹo, mỹ phẩm... trị giá hàng hóa vi phạm trên 21 tỷ đồng.

Điển hình như: ở khu vực miền Bắc, Đội 1 (Chi cục Điều tra chống buôn lậu) và các chi cục hải quan khu vực đã kịp thời phát bắt giữ nhiều vụ việc hàng hóa vi phạm về xuất xứ, sở hữu trí tuệ như: vụ bắt giữ 450 đồng hồ nghi giả nhãn hiệu Rolex tại cửa khẩu quốc tế Trà Lĩnh (Cao Bằng); các vụ nhập khẩu hàng hóa có dấu hiệu giả mạo xuất xứ Việt Nam, Thái Lan ở cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, Chi Ma (Lạng Sơn), Móng Cái (Quảng Ninh)…

Ở miền Trung, Đội 2 (Chi cục Điều tra chống buôn lậu) và các chi cục hải quan khu vực phát hiện nhiều vụ buôn lậu dầu DO trên biển, vi phạm liên quan đến hàng quá cảnh ở cửa khẩu Cha Lo (Quảng Bình)…

Tại khu vực phía Nam, Đội 3 (Chi cục Điều tra chống buôn lậu) và các chi cục hải quan khu vực đã phối hợp với lực lượng Công an triệt phá nhiều vụ buôn lậu thuốc lá quy mô lớn, với tổng trị giá tang vật lên đến hàng chục tỷ đồng...

Kết quả đấu tranh chống buôn lậu của lực lượng Hải quan đã góp phần quan trọng làm lành mạnh thị trường, kiến tạo môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch; chống thất thu ngân sách nhà nước; đảm bảo an ninh, an toàn và sức khỏe cộng đồng.