Áp lực về tỷ lệ kiểm tra hồ sơ, kiểm tra thực tế tại cảng Hải Phòng

Tổng lượng tờ khai XNK tại 9 chi cục trực thuộc Cục Hải quan Hải Phòng cập nhật hết tháng 5. Biểu đồ: T.Bình

Áp lực nơi cửa khẩu

Theo cập nhật hết tháng 5, tổng tờ khai XNK toàn Cục Hải quan Hải Phòng đạt 687.969 bộ (tờ khai nhập khẩu là 409.090 bộ, tờ khai xuất khẩu là 278.879 bộ).

Về tỷ lệ phân luồng tờ khai nói chung (bao gồm 9 chi cục hải quan): Tờ khai luồng Xanh 51,8%, luồng Vàng 43%, luồng Đỏ 5,3 %.

Đáng chú ý, riêng 4 chi cục hải quan cửa khẩu (Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực I, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực II, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực III và Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Đình Vũ) tỷ lệ phân luồng tờ khai có sự đảo chiều rất lớn so với bình quân chung.

Cụ thể, tờ khai luồng Xanh 15,3%; luồng Vàng 74,5%; luồng Đỏ 10,2%.

Như vậy, tờ khai luồng Vàng và luồng Đỏ tại 4 đơn vị hải quan cửa khẩu của Cục Hải quan Hải Phòng lên tới trên 84,7% tương đương với 120,043 tờ khai luồng Vàng và luồng Đỏ. Đây có thể là tình trạng chung ở không ít đơn vị hải quan cảng biển lớn trong cả nước.

Điều này cho thấy được khối lượng, áp lực công việc tại các chi cục hải quan cửa khẩu là rất lớn.

Trong khi theo quy định tại Điều 23 Luật Hải quan 2014, thời gian kiểm tra hồ sơ không quá 2 giờ, thời gian kiểm tra thực tế hàng hóa không quá 8 giờ; theo quy định tại Điều 1, Khoản 12 Thông tư 39/2018/TT-BTC thời gian kiểm tra tính đầy đủ hồ sơ và phản hồi cho doanh nghiệp trên hệ thống là không quá 1 giờ…

Bởi tính bình quân trong 5 tháng đầu năm mỗi đơn vị hải quan cửa khẩu phải tiếp nhận kiểm tra hồ sơ 24.009 tờ khai luồng Vàng, luồng Đỏ. Như vậy, mỗi ngày làm việc một đơn vị bình quân phải xử lý 1.091 tờ khai luồng Vàng, luồng Đỏ.

Với số lượng công chức tiếp nhận ở 4 chi cục hiện nay là 59 người, bình quân phải tiếp nhận hơn 18,5 tờ khai/công chức/ngày. Đặc biệt, có chi cục mỗi công chức tiếp nhận phải thực hiện 25 tờ khai luồng Vàng, luồng Đỏ.

Đấy là chưa kể mỗi mặt hàng XNK, mỗi loại hình xuất khẩu nhập khẩu có tương ứng với nhiều văn bản, chính sách pháp luật liên quan buộc các công chức hải quan phải tra cứu, thực hiện. Bên cạnh đó, công chức còn phải thực hiện hàng loạt thao tác trên các hệ thống CNTT hải quan điện tử.

Theo tính toán của Cục Hải quan Hải Phòng, những tờ khai đơn giản, một mặt hàng không phải thực hiện kiểm tra giá thì thời gian xử lý có thể chỉ từ 5 đến 10 phút. Tuy nhiên với những tờ khai có nhiều dòng hàng, lại phải kiểm tra giá thì thời gian lên đến hàng giờ thậm chí kéo dài 1 đến 2 ngày. Do đó, bình quân mỗi tờ khai luồng Vàng, luồng Đỏ nhanh nhất thì thời gian công chức thực hiện cũng khoảng 30 phút. Trong khi thời gian làm việc theo quy định chỉ 8 giờ/ngày. Được biết, trước yêu cầu về cải thiện quan hệ đối tác Hải quan- Doanh nghiệp, yêu cầu thông quan nhanh tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động thương mại, XNK, Cục Hải quan Hải Phòng thường xuyên phải bố trí công chức làm thêm ngoài giờ, ngày nghỉ, ngày lễ, nhiều chi cục phải bố trí làm việc đến 21 giờ, 22 giờ hàng ngày.

Trước thực trạng đó, để xử lý vấn đề một cách căn cơ, nhằm đảm bảo thời gian thông quan cho doanh nghiệp, giảm khối lượng công việc, áp lực cho công chức, đồng thời đảm bảo quản lý hải quan, Cục Hải quan Hải Phòng đã và đang đẩy mạnh áp dụng kỹ thuật quản lý hải quan hiện đại, trong đó có quản lý rủi ro trong việc phân luồng tờ khai. Đặc biệt. ngay từ đầu năm 2019, lãnh đạo Cục Hải quan Hải Phòng đã chỉ đạo xác định nguyên nhân tỷ lệ luồng Vàng, luồng Đỏ cao tại các chi cục hải quan cửa khẩu để có giải pháp giảm tỷ lệ này.

Vì sao luồng Vàng, luồng Đỏ ở cửa khẩu lớn?

Sau chỉ đạo của lãnh đạo Cục Hải quan Hải Phòng, các đơn vị liên quan đã bắt tay vào nghiên cứu, phân tích và đưa ra một số nguyên nhân sơ bộ ban đầu.

Theo đó, hàng hóa nhập khẩu qua cảng Hải Phòng làm thủ tục tại các chi cục hải quan cửa khẩu chủ yếu là hàng hóa kinh doanh thương mại có C/O (chứng nhận xuất xứ hàng hóa). Trong khi doanh nghiệp thường nợ C/O hoặc phải xuất trình C/O để được hưởng ưu đãi thuế quan nên tờ khai được phân vào luồng Vàng.

Nguyên nhân nữa là do chính sách kiểm tra chuyên ngành chưa được cải thiện, tại khu vực cảng Hải Phòng quá nhiều loại hàng hóa phải thực hiện kiểm tra chuyên ngành trước thông quan theo quy định. Đây là do các quy định của nhiều bộ, ngành liên quan đến hàng hóa XNK buộc cơ quan Hải quan phải thực hiện, với những lô hàng phải kiểm tra chuyên ngành trước thì hệ thống cũng có thể phân vào luồng Vàng.

Về vấn đề này, lãnh đạo Cục Hải quan Hải Phòng đã báo cáo Tổng cục Hải quan nhằm tìm giải pháp giảm tỷ lệ luồng Vàng, Đỏ, tăng tỷ lệ luồng Xanh, góp phần tạo thuận lợi cho doanh nghiệp XNK, giảm áp lực, khối lượng công việc quá lớn cho các công chức.

	Trường hợp nào phải kiểm tra trị giá hải quan hàng xuất khẩu?
	25 nhóm sản phẩm, hàng hóa còn chồng chéo trong kiểm tra chuyên ngành
	Chấn chỉnh công tác thanh tra, kiểm tra thuế
	Tổ chức kiểm tra, rà soát các trường hợp ấn định thuế, truy thu thuế