10 sự kiện nổi bật của ngành Hải quan năm 2012

Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ, Tổng cục trưởng TCHQ Nguyễn Ngọc Túc trồng cây lưu niệm tại trụ sở mới của Tổng cục Hải quan

1. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng “xông đất” Tổng cục Hải quan

Ngày 30-1-2012 (tức ngày mùng 8 tết Nhâm Thìn), ngành Hải quan vinh dự đón đồng chí Nguyễn Sinh Hùng- Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội tới thăm và chúc Tết cán bộ, công chức cơ quan Tổng cục Hải quan tại trụ sở mới (Đường Dương Đình Nghệ - Quận Cầu Giấy - Hà Nội).

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đã tặng CBCC ngành Hải quan 10 chữ: “Trong sạch - Kỷ cương - Chuyên sâu - Chuyên nghiệp - Hiện đại”.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cùng với lãnh đạo Bộ Tài chính, lãnh đạo Tổng cục Hải quan đã trồng cây lưu niệm.

2. Nhật Bản viện trợ 2,661 tỷ Yên để Việt Nam triển khai Dự án VNACCS/VCIS

Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ và Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Yasuki Tanizaki kí kết và trao đổi Công hàm viện trợ không hoàn lại cho dự án

Ngày 22-3-2012, tại trụ sở Bộ Tài chính, được sự ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ hai nước Việt Nam - Nhật Bản, Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ và Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Yasuki Tanizaki đã kí kết và trao đổi Công hàm viện trợ không hoàn lại cho dự án “Xây dựng, triển khai hải quan điện tử và thực hiện cơ chế hải quan một cửa quốc gia phục vụ hiện đại hóa hải quan” (Gọi tắt là Dự án VNACCS/VCIS) giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Nhật Bản, trị giá 2,661 tỷ Yên.

Tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn và Trưởng đại diện Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) tại Việt Nam Monotori Tsuno cũng kí kết Hiệp định viện trợ không hoàn lại cho Dự án VNACCS/VCIS.

Đây là dự án hợp tác song phương lớn nhất từ trước đến nay xét cả về quy mô, nguồn vốn, khối lượng công việc, tính phức tạp về chuyên môn và kỹ thuật.

3. Triển khai quyết liệt nhiều giải pháp để thu ngân sách ở mức cao nhất

Phân tích, phân loại hàng hóa góp phần chống thất thu thuế (Trong ảnh là hoạt động nghiệp vụ tại Trung tâm PTPL hàng hóa XNK chi nhánh Đà Nẵng)

Toàn ngành Hải quan xác định công tác thu NSNN trong năm 2012 là nhiệm vụ trọng tâm số 1 và đã quyết liệt thực hiện nhiều nhóm giải pháp, song chỉ tiêu thu NSNN từ hoạt động XNK vẫn bị hụt so với dự toán (223.900 tỷ đồng). Đây là lần đầu tiên số thu không đạt sau rất nhiều năm ngành Hải quan liên tục thu đạt và vượt chỉ tiêu, năm sau cao hơn năm trước khoảng 10%.

Tính đến ngày 10-12-2012, số thu NSNN đạt 180.209 tỷ đồng, bằng 80,5% so với dự toán. Trong bối cảnh khó khăn của nền kinh tế, để đảm bảo thu NSNN những tháng cuối năm đạt kết quả cao nhất, Tổng cục Hải quan đã tăng cường các giải pháp cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho hoạt động XNK; đồng thời thực hiện quyết liệt các giải pháp chống thất thu thuế, chống buôn lậu, gian lận thương mại, kiểm tra sau thông quan, đôn đốc thu hồi nợ đọng thuế...

4. Ngành Hải quan khẳng định vai trò trong đảm bảo an ninh, an toàn cộng đồng

Bắt giữ vụ buôn lậu xăng dầu tạm nhập tái xuất tại vùng biển Thanh Hóa ngày 28-7-2012

Nhiều thành tích đạt được trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại của ngành Hải quan năm 2012 đã khẳng định vai trò của lực lượng Hải quan trong công tác bảo vệ an ninh quốc gia, an toàn sức khoẻ cộng đồng, chống thất thu thuế, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, đảm bảo thực hiện tuân thủ chính sách của Nhà nước đối với các hoạt động XK, NK, quá cảnh. Năm 2012 lực lượng chống buôn lậu của ngành Hải quan đã triệt phá nhiều chuyên án buôn lậu lớn, mở ra các hướng điều tra các đường dây vi phạm theo nhiều loại hình kinh doanh như vi phạm về tạm nhập - tái xuất, vận chuyển trái phép ma túy, hàng hóa vi phạm Công ước CITES vi phạm về bảo vệ môi trường, vi phạm sở hữu trí tuệ, vũ khí, chất nổ, tài liệu phản động...

5. Xây dựng, hoàn thiện chính sách pháp luật về hải quan

Tổng cục Hải quan đang triển khai xây dựng dự thảo Luật Hải quan (sửa đổi) để trình Bộ Tài chính, Chính phủ, Quốc hội xem xét thay thế Luật Hải quan năm 2001 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hải quan năm 2005.

Luật Hải quan sửa đổi lần này sẽ được tập trung vào các nội dung như: Cải cách thủ tục hải quan theo hướng nội luật hoá một cách mạnh mẽ các cam kết quốc tế, tạo thuận lợi hơn nữa cho hoạt động XNK; Hiện đại hoá hải quan, ứng dụng công nghệ thông tin, thông quan điện tử; Nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hoạt động quản lý hải quan, phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá qua biên giới, gian lận thương mại...

Dự kiến dự thảo Luật Hải quan sửa đổi sẽ trình Quốc hội vào năm 2013.

Luật sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý thuế cũng đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ tư Quốc hội khóa XIII (tháng 11-2012), có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-7-2013. Nhiều quy định trong Luật Quản lý thuế sửa đổi tạo cơ sở pháp lý để cơ quan Hải quan quản lý hiệu quả, chặt chẽ. Về công tác rà soát thủ tục hành chính, đến nay Bộ thủ tục hành chính lĩnh vực hải quan còn 178 thủ tục, giảm 61 thủ tục so với thời điểm năm 2009 là 239 thủ tục.

6. Nhiều dấu ấn về hợp tác quốc tế

Tổng cục trưởng TCHQ Nguyễn Ngọc Túc và quyền Chủ tịch Cơ quan Hải quan Liên bang Nga V. Malinin ký văn kiện hợp tác trước sự chứng kiến của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Liên bang Nga V.V. Putin

Năm 2012 diễn ra nhiều hoạt động hợp tác giữa Hải quan Việt Nam và Hải quan các nước, trong đó có một số sự kiện nổi bật.

Ngày 27-7-2012 tại thành phố Sôchi - Liên bang Nga, trong khuôn khổ chuyến thăm Liên bang Nga của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang theo lời mời của Tổng thống Liên bang Nga V.V. Putin, dưới sự chứng kiến của hai Nguyên thủ quốc gia, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Việt Nam Nguyễn Ngọc Túc và ông V. Malinin, quyền Chủ tịch Cơ quan Hải quan Liên bang Nga đã ký 2 văn kiện hợp tác quan trọng về hải quan: Bản ghi nhớ giữa Tổng cục Hải quan Việt Nam và Hải quan Liên bang Nga về trao đổi số liệu thống kê hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu song phương và Kế hoạch hành động chung trong đấu tranh với các vi phạm hải quan giữa Hải quan Việt Nam và cơ quan Hải quan Liên bang Nga giai đoạn 2012-2013.

Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam- Lào, Hải quan Việt Nam và Hải quan Lào đã đẩy mạnh hợp tác trên nhiều lĩnh vực nghiệp vụ.

7. Bước tiến về thủ tục hải quan điện tử

Quang cảnh buổi giao lưu trực tuyến do Báo Hải quan tổ chức ngày 20-11-2012

Ngày 23-10-2012, Chính phủ ban hành Nghị định 87/2012/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Hải quan về thủ tục hải quan điện tử đối với hàng hóa xuất nhập khẩu thương mại (gọi tắt là Nghị định về thủ tục hải quan điện tử -TTHQĐT), có hiệu lực từ ngày 1-1-2013.

Việc Chính phủ ban hành Nghị định 87 sẽ kết thúc quá trình thí điểm (kể từ năm 2005), đồng thời cho phép TTHQĐT được triển khai chính thức trên phạm vi cả nước (34 cục hải quan) từ 1-1-2013.

Liên quan tới Nghị định 87, để tuyên truyền rộng rãi nội dung Nghị định đến cộng đồng DN và người dân trong quá trình triển khai, ngày 20-11, Báo Hải quan đã tổ chức thành công buổi Giao lưu trực tuyến giữa Lãnh đạo Tổng cục Hải quan với bạn đọc Hải quan online (Báo Hải quan điện tử) về TTHQĐT.

8. Triển khai thí điểm hoàn thuế GTGT cho khách nước ngoài

Quầy hoàn thuế GTGT tại sân bay quốc tế Nội Bài

Ngày 1-7-2012, tại hai sân bay quốc tế Nội Bài và Tân Sơn Nhất đã khai trương Quầy kiểm tra hải quan hoàn thuế GTGT cho khách nước ngoài mua hàng hóa tại Việt Nam mang theo khi xuất cảnh, theo Quyết định 05/2012/QĐ-TTg ngày 19-1-2012 của Thủ tướng Chính phủ.

Đối tượng được hoàn thuế là người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài có hộ chiếu hoặc giấy tờ xuất cảnh do nước ngoài cấp. Hàng hóa được hoàn thuế phải thuộc đối tượng chịu thuế GTGT, chưa qua sử dụng, được phép mang lên máy bay, có hóa đơn khai thuế phát hành trong vòng 30 ngày và giá trị tối thiểu từ 2 triệu đồng trở lên. Đến nay, có hơn 1.200 lượt hành khách được hoàn 3,3 tỷ đồng thuế GTGT.

9. Cải cách hiện đại hóa, CNTT góp phần nâng cao năng lực hoạt động Hải quan

Ngành Hải quan đang ứng dụng CNTT ở hầu hết các khâu nghiệp vụ

Ứng dụng công nghệ thông tin đã hỗ trợ tích cực hoạt động nghiệp vụ hải quan. Tính đến ngày 15-12- 2012, ngành Hải quan đã kết nối, trao đổi thông tin với 9 ngân hàng về các khoản thu ngân sách giữa Hải quan và ngân hàng thương mại. Đã triển khai hình thức thanh toán e-Payment cho 9/34 cục hải quan địa phương, 72/208 chi cục.

Tháng 1-2012 vận hành thử nghiệm hệ thống tiếp nhận bản khai hàng hóa, các chứng từ có liên quan và thông quan điện tử đối với tàu biển XNC (e-Manifest) tại Cục Hải quan TP.Hồ Chí Minh, đã mở rộng triển khai ở Cục Hải quan Bà Rịa- Vũng Tàu trong quý II-2012.

Triển khai vận hành các ứng dụng công nghệ thông tin tập trung của ngành Hải quan như Hệ thống quản lý tờ khai chuyển cửa khẩu; Hệ thống thông tin quản lý rủi ro; Hệ thống xác thực chữ ký số… Năm 2012, ngành Hải quan đã hoàn thành công tác đấu thầu mua sắm 47 máy soi hành lý, hàng hóa. Hiện đã trang bị 12 hệ thống camera tại một số đơn vị hải quan trọng điểm.

10. Thành lập Cục Hải quan Bắc Ninh

Ngày 3-7-2012, Bộ trưởng Bộ Tài chính kí Quyết định 1699/QĐ-BTC thành lập Cục Hải quan Bắc Ninh trực thuộc Tổng cục Hải quan, thực hiện chức năng quản lí Nhà nước về Hải quan tại 3 tỉnh: Bắc Ninh, Bắc Giang, Thái Nguyên. Với sự ra đời của Cục Hải quan Bắc Ninh, nâng số cục hải quan địa phương từ con số 33 lên 34.

Ngày 19-7-2012 Bộ Tài chính đã ký Quyết định số 1835/QĐ-BTC về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Hải quan tỉnh Bắc Ninh. Cục Hải quan tỉnh Bắc Ninh chính thức đi vào hoạt động kể từ ngày tổ chức công bố Quyết định thành lập và chính thức quản lý, điều hành kể từ ngày 1-12-2012.