Việt Nam và các đối tác chủ chốt đã đạt được nhiều vấn đề quan trọng

Diễn ra trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động, đặt ra thách thức cho toàn cầu và khu vực, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 và các Hội nghị liên quan vừa khép lại với nhiều kết quả quan trọng. Trong đó hội nghị một lần nữa khẳng định vị thế của ASEAN với tư cách một động lực tăng trưởng và mắt xích không thể thiếu trong chuỗi cung ứng, kết nối thương mại và đầu tư toàn cầu, với GDP 3,8 nghìn tỷ USD (2023), đầu tư nước ngoài 226 tỷ USD (2024) và mạng lưới 8 hiệp định thương mại bao trùm cả khu vực.

Nhằm nâng cao tự chủ về kinh tế, củng cố liên kết nội khối, ASEAN đã nâng cấp Hiệp định thương mại hàng hóa (ATIGA), cơ bản hoàn tất Hiệp định khung kinh tế số (DEFA), và thúc đẩy kết nối Lưới điện ASEAN (APG). Đồng thời ASEAN cũng thống nhất về chiến lược tranh thủ các xu thế lớn như kinh tế xanh, kinh tế số, trí tuệ nhân tạo, ứng phó các thách thức nổi lên như tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm mạng, biến đổi khí hậu…

Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Hội nghị đã thể hiện cam kết dài hạn của ASEAN với chủ nghĩa đa phương thông qua thực hiện hiệu quả các Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) với đối tác, mà điểm nhấn là nâng cấp FTA ASEAN-Trung Quốc (ACFTA 3.0), xúc tiến nâng cấp FTA với Hàn Quốc và nghiên cứu đàm phán FTA với EU và GCC

Cũng trong dịp này, Việt Nam tiếp tục thể hiện vai trò thành viên tích cực, có trách nhiệm với hai đóng góp quan trọng.

Dưới sự điều phối của Việt Nam, ASEAN và New Zealand ra Tuyên bố chung nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện và thông qua Kế hoạch hành động 2026-2030 triển khai khuôn khổ vừa thiết lập.

Chỉ trong 3 ngày dự hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có các cuộc gặp, tiếp xúc song phương với lãnh đạo khoảng hơn 20 đối tác từ bao gồm toàn bộ các quốc gia ASEAN, nhiều lãnh đạo các nước đối tác lớn, lãnh đạo các tổ chức quốc tế và khu vực. Các cuộc gặp, trao đổi tuy ngắn nhưng đạt nhiều kết quả cụ thể và thực chất.

Việt Nam và các đối tác quan trọng, chủ chốt đã "chốt" được nhiều vấn đề quan trọng phản ánh lợi ích chung của Việt Nam với các đối tác. Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường nhất trí tích cực thúc đẩy việc khởi công tuyến đường sắt cao tốc Hà Nội – Hải Phòng – Lào Cai.

Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết sẽ sớm công bố dự án trị giá 20 triệu USD xây dựng thành phố thông minh ven biển thích ứng với thiên tai, biến đổi khí hậu.

Phó Chủ tịch Ngân hàng Thế giới Carlos Felipe Jaramillo khẳng định sẽ đáp ứng các đề nghị của Việt Nam về việc huy động nguồn lực nhanh, hiệu quả hơn trong hỗ trợ các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Đặc biệt, điểm nhấn rất quan trọng dịp này là Việt Nam và Hoa Kỳ đã công bố Tuyên bố chung về Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng ngày 26/10/2025.

Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp Thủ tướng Singapore Lawrence Wong. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Đó đều là những bước tiến quan trọng góp phần tạo nền tảng ổn định, bền vững trong quan hệ của Việt Nam với các đối tác quan trọng, chủ chốt, góp phần huy động thêm nguồn lực bên ngoài để hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược của đất nước, đặc biệt là mục tiêu tăng trưởng hai con số từ sau Đại hội Đảng XIV.

Hội nghị lần này khép lại năm ASEAN 2025, năm bản lề đánh dấu ASEAN bước sang giai đoạn phát triển mới. Các kết quả đạt được trong các cuộc gặp gỡ, trao đổi của Thủ tướng Chính phủ với lãnh đạo các nước, tổ chức cũng cần được đôn đốc. Bởi vậy việc triển khai các kết quả nhiều mặt có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đòi hỏi sự tham gia chủ động và đồng bộ từ tất cả các Bộ, ngành, địa phương.

Về chỉ đạo – điều hành, chúng ta cần sớm xây dựng Đề án Tổng thể và các chương trình hành động tương ứng để triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN (ACV) 2045, lồng ghép định hướng lớn của các Nghị quyết trụ cột được Bộ Chính trị ban hành, từ đó triển khai đồng bộ, toàn diện ACV 2045, cùng ASEAN bắt kịp các xu thế lớn và bứt lên trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc.

Công tác triển khai cần đảm bảo hai tiêu chí, một là không chỉ tập trung về lượng mà phải đi sâu về chất, hai là không chỉ là nhiệm vụ của riêng các cơ quan chủ trì các trụ cột hay chuyên ngành, mà là nhiệm vụ chung của hệ thống chính trị, nhằm đảm bảo tính gắn kết liên ngành trong nước và hiệu quả điều phối liên trụ cột trong ASEAN. Do đó, cũng cần chú trọng nâng cao nhận thức của các Bộ, ngành, địa phương về vai trò và trách nhiệm thực thi trong dài hạn.

Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Đồng thời, các Bộ ngành cần chủ động có kế hoạch đưa các văn kiện đã hoặc sắp hoàn tất như ATIGA, ACFTA 3.0, DEFA vào thực thi, nhằm khai mở tiềm năng của các cam kết, thỏa thuận, mang lại lợi ích trực tiếp, thiết thân cho doanh nghiệp và người dân.

Về nhiệm vụ cụ thể, trước mắt, ta cần đóng góp tích cực vào xây dựng đoàn kết ASEAN, nhất là trong nỗ lực giải quyết vấn đề Myanmar, triển khai thỏa thuận hòa bình Campuchia và Thái Lan, góp phần duy trì môi trường hòa bình, ổn định trong khu vực, thuận lợi cho ASEAN, trong đó có Việt Nam, theo đuổi các mục tiêu dài hạn được vạch ra trong ACV 2045.

Đồng thời, cần chú trọng hỗ trợ Timor-Leste nâng cao năng lực, hội nhập ASEAN hiệu quả trên cả ba trụ cột. Là nước gia nhập trước và đạt nhiều thành tựu sau 30 năm tham gia ASEAN, Việt Nam có vị thế phù hợp để chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ toàn diện Timor-Leste trong tiến trình này. Bộ Ngoại giao cũng đang xúc tiến sớm mở Đại sứ quán tại Timor-Leste, góp phần triển khai hiệu quả nhiệm vụ này.

Cuối cùng, cần khẩn trương triển khai các thỏa thuận, cam kết mà Việt Nam và các đối tác đã đạt được tại các cuộc gặp song phương trong khuôn khổ Hội nghị, trong đó có trao đổi đoàn, thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại, an ninh lương thực, năng lượng, và đặc biệt là giải quyết dứt điểm các vấn đề tồn tại để gỡ thẻ vàng IUU của EU. Các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp cần phối hợp chặt chẽ, tích cực và khẩn trương để bảo đảm triển khai đồng bộ, hiệu quả các kết quả đạt được với các đối tác.