Hoàn thiện chính sách nội luật hóa cam kết về quá cảnh hải quan ASEAN

	Thúc đẩy hợp tác Hải quan Việt Nam – Campuchia
	Nội luật hóa Nghị định thư Hệ thống quá cảnh hải quan bảo đảm quyền lợi quốc gia
	Hải quan khảo sát việc thanh toán điện tử qua Cơ chế một cửa quốc gia
	Chuẩn bị đưa Hệ thống quá cảnh hải quan ASEAN vào vận hành

Hàng hóa XNK tại cảng Hải Phòng. Ảnh: N.Linh

Tạo thuận lợi cho hoạt động quá cảnh giữa các nước ASEAN

Theo Bộ Tài chính, việc xây dựng văn bản quy phạm pháp luật để triển khai hệ thống quá cảnh ASEAN theo Nghị định thư 7 nhằm tạo cơ sở pháp lý để triển khai áp dụng hiện đại hóa hải quan đối với hàng hóa quá cảnh giữa các nước ASEAN trong đó có Việt Nam.

Bên cạnh đó giảm thủ tục giấy tờ trong việc thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa quá cảnh bởi lẽ thực hiện thủ tục theo quy định của Nghị định thư 7 sẽ thực hiện thủ tục hải quan điện tử trên một hệ thống duy nhất từ nước xuất phát đến nước quá cảnh và đến nước cuối cùng là điểm đích của hành trình quá cảnh, góp phần giảm chi phí và tạo thuận lợi cho DN trong hoạt động quá cảnh hàng hóa giữa Việt Nam và các nước thành viên ASEAN.

Bên cạnh đó, việc hoàn thiện khung khổ pháp lý góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh giữa các DN tham gia hoạt động quá cảnh hàng hóa, tạo thuận lợi và thúc đẩy hoạt động quá cảnh hàng hóa, phát huy lợi thế vị trí địa lý của Việt Nam trong vận chuyển hàng hóa quá cảnh.

Đặc biệt, việc xây dựng văn bản quy phạm pháp luật cũng đảm bảo cam kết của Việt Nam khi tham gia phê duyệt Nghị định thư 7 về Hệ thống quá cảnh hải quan ASEAN nhằm mục tiêu tạo thuận lợi cho vận tải hàng hóa quá cảnh, hỗ trợ việc thực hiện khu vực Thương mại tự do ASEAN và liên kết kinh tế khu vực hơn nữa.

Cụ thể về thủ tục

Theo Bộ Tài chính, dự thảo bao gồm 6 chương quy định về các nội dung chính sau: Nguyên tắc hoạt động hệ thống quá cảnh hải quan ASEAN trên cơ sở tài liệu kỹ thuật do ASEAN cung cấp, trong đó bao gồm cả các vấn đề trao đổi dữ liệu giữa hải quan các quốc gia ASEAN.

Quy định cụ thể về thủ tục hải quan đổi với hàng hóa quá cảnh. Thứ nhất, quy định thủ tục hải quan đối với từng luồng đi của hàng hóa. Cụ thể, hàng hóa xuất phát từ Việt Nam đi qua các nước trong ASEAN và đi đến một điểm đích thuộc nước trong khối ASEAN, khi đó Việt Nam sẽ là điểm đi và đối với quy định hiện hành thì hàng hóa lúc đó là XK. Trường hợp ngược lại, khi đó Việt Nam sẽ là điểm đích và đối chiếu với quy định hiện hành thì hàng hóa lúc đó là hàng NK. Hàng hóa đi từ một nước trong ASEAN/ngoài ASEAN đi qua Việt Nam để đến một nước khác nằm trong ASEAN và hàng hóa từ một nước trong ASEAN đi qua Việt Nam để đến một nước khác nằm ngoài ASEAN.

Mỗi một thủ tục phải đảm bảo đầy đủ các thủ tục về hồ sơ, về trách nhiệm của người khai hải quan, cơ quan Hải quan.

Thứ hai, về công tác giám sát hải quan, dự thảo không chỉ quy định việc giám sát hàng hóa khi hàng hóa đến lãnh thổ Việt Nam hoặc hàng hóa đã hoàn thành thủ tục XK đưa vào địa bàn giám sát, quản lý của cơ quan Hải quan cho đến thi thực xuất mà còn phải có các quy định liên quan để giám sát cả một hành trình hàng hóa vận chuyển.

Thứ ba, đối với hàng hóa xuất phát từ Việt Nam quá cảnh qua các nước thành viên ASEAN khác thì thủ tục quá cảnh hệ thống quá cảnh hải quan ASEAN chỉ được thực hiện sau khi lô hàng đã hoàn thành thủ tục XK theo quy định.

Thứ tư, về địa điểm làm thủ tục hải quan, căn cứ quy định tại Nghị định thư 2 và Nghị định thư 7, tại dự thảo Nghị định quy định cụ thể về địa điểm làm thủ tục hải quan (nơi DN khai và gửi thông tin tờ khai quá cảnh, hồ sơ liên quan), cửa khẩu hàng hóa quá cảnh được đưa vào lãnh thổ Việt Nam và ngược lại, đồng thời cũng quy định cụ thể một số trường hợp.

Dự thảo Nghị định cũng quy định các vấn đề về bảo lãnh, đặt cọc tiền thuế theo quy định tại Nghị định thư 7: Bảo lãnh riêng; bảo lãnh chung; cách tính tiền bảo lãnh; đặt cọc tiền thuế; điều kiện, quyền và trách nhiệm của người bảo lãnh; kiểm tra, theo dõi xử lý bảo lãnh, tiền đặt cọc của cơ quan Hải quan; thu hồi và phối hợp thu hồi nợ thuế hải quan giữa các nước có hàng trình hàng quá cảnh đi qua...

Đáng chú ý, dự thảo Nghị định quy định cụ thể về DN ưu tiên, bao gồm các vấn đề về điều kiện để được công nhận DN ưu tiên, hồ sơ, thủ tục để được công nhận là DN ưu tiên, thủ tục công nhận DN ưu tiên của cơ quan quản lý nhà nước được giao công nhận DN ưu tiên, cơ quan quản lý nhà nước thực hiện việc công nhận DN ưu tiên, cũng như các chế độ ưu tiên, khi nào được áp dụng ưu tiên trong quá trình làm thủ tục hải quan đối với các DN được cấp quyền ưu tiên.