Hải quan khu vực XIII nỗ lực thu ngân sách trong khó khăn

Hải quan Ninh Thuận (Chi cục Hải quan khu vực XIII) hướng dẫn thủ tục xuất khẩu thủy sản cho DN. Ảnh: T.H

Kim ngạch nhiều mặt hàng giảm sâu

Chi cục Hải quan khu vực XIII quản lý địa bàn hai tỉnh mới là Khánh Hòa và Lâm Đồng với 8 đơn vị hải quan trực thuộc, bao gồm: Hải quan cửa khẩu cảng Nha Trang; Hải quan cửa khẩu cảng Cam Ranh; Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Cam Ranh; Hải quan Vân Phong; Hải quan Ninh Thuận; Hải quan cửa khẩu Buprăng; Hải quan cửa khẩu Bình Thuận và Hải quan Đà Lạt.

Theo Chi cục Hải quan khu vực XIII, nguồn thu chủ yếu của đơn vị tại địa bàn tỉnh Khánh Hòa là từ mặt hàng than đá, nguyên phụ liệu sản xuất thuốc lá, máy móc thiết bị phục vụ cho đóng tàu và nhựa đượng nhập khẩu, đá và dăm gỗ xuất khẩu.

Theo phân tích của Hải quan Khánh Hòa, từ đầu năm 2025 đến nay, mặt hàng xăng dầu nhập khẩu qua địa bàn giảm mạnh.

Theo đó, trong 8 tháng năm 2025, Tập đoàn xăng dầu Việt Nam chỉ nhập 02 lô dầu Diesel 0,001% với tổng số tiền thuế nộp NSNN là 36,98 tỷ đồng, giảm 95,59% tương đương giảm 801,69 tỷ đồng (số lượng là 22.134 tấn, giảm 92,98%; kim ngạch nhập khẩu là 15,53 triệu USD, giảm 93,83%) so với cùng kỳ năm 2024.

Ngoài ra, số thu từ mặt hàng nguyên phụ liệu sản xuất thuốc lá cũng giảm mạnh chỉ đạt 155,69 tỷ đồng, giảm 33,32%, tương đương giảm 77,79 tỷ đồng; mặt hàng than đá đạt 629,61 tỷ đồng, giảm 20,76%, tương đương giảm 164,93 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước.

Tương tự, tại địa bàn tỉnh Bình Thuận (nay thuộc tỉnh Lâm Đồng), nguồn thu NSNN chủ yếu từ mặt hàng than đá, dầu nhập khẩu, bột Zircon xuất khẩu. Tuy nhiên, trong năm 2025, do ảnh hưởng của chiến tranh thương mại và theo nhu cầu mua bán của thị trường, nhu cầu nhập khẩu dầu của Công ty CP Tập đoàn Dương Đông giảm, nên nguồn thu từ dầu cũng giảm mạnh.

Cụ thể, số thu từ mặt hàng này trong hơn 8 tháng năm 2025 chỉ đạt 0,34 tỷ đồng, giảm 189,03 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2024. Ngoài ra, số thu từ mặt hàng than đá đạt 641,02 tỷ đồng, giảm 56,74 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước.

Với nhiều mặt hàng giảm sâu, đã ảnh hưởng đến kết quả thu NSNN của Chi cục Hải quan khu vực XIII. Tính đến ngày 15/9, đơn vị thu nộp NSNN đạt 2.331,64 tỷ đồng, bằng 55,06% (2.331,64/4.235 tỷ đồng) dự toán giao, đạt 52,05% (2.331,64/4.480 tỷ đồng) so với chỉ tiêu phấn đấu; giảm 32,78%, tương ứng giảm 1.136,91 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước.

Linh hoạt giải pháp tạo thuận lợi thương mại

Năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực XIII được giao chỉ tiêu thu NSNN 4.235 tỷ đồng. Thực hiện nhiệm vụ thu NSNN trong bối cảnh khó khăn, Chi cục Hải quan khu vực XIII đã chủ động nhiều giải pháp linh hoạt, khắc phục khó khăn, tạo thuận lợi cho dòng chảy XNK hàng hóa.

Trong đó, đơn vị đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong các khâu nghiệp vụ; chủ động đối thoại, tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp...

Xác định công tác hiện đại hóa, chuyển đổi số là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong cải cách hành chính, trong thời gian qua, Chi cục Hải quan khu vực XIII luôn chú trọng với mục tiêu lấy doanh nghiệp, người dân làm trọng tâm thực hiện.

Hải quan cửa khẩu cảng Nha Trang làm thủ tục cho doanh nghiệp. Ảnh: T.H

Thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về Phát triển khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Chi cục Hải quan khu vực XIII đã ban hành Kế hoạch phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số năm 2025, định hướng giai đoạn 2026 – 2030.

Kế hoạch này đã được lãnh đạo chi cục quán triệt, triển khai tới từng đơn vị công tác với mục tiêu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số nhằm quản lý hiệu quả hơn, giảm thiểu rủi ro trong hoạt động xuất nhập khẩu; đồng thời tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp thông qua quy trình thông quan nhanh, minh bạch.

Bên cạnh đó, để hỗ trợ, hướng doanh nghiệp tuân thủ tốt pháp luật hải quan, thực hiện chương trình hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan theo Quyết định số 2790/QĐ-TCHQ ngày 04/12/2024, mới đây, ngày 14/8/2025, Chi cục Hải quan khu vực XIII đã tổ chức Hội nghị ký kết biên bản ghi nhớ với các doanh nghiệp. Tính đến thời điểm hiện tại, Chi cục Hải quan khu vực XIII đã ký kết với 12 doanh nghiệp tham gia Chương trình.

Nhờ ứng dụng hiệu quả công nghệ đã giúp rút ngắn đáng kể thời gian thông quan hàng hóa XNK, tàu biển xuất nhập cảnh, xử lý nhanh các vướng mắc phát sinh. Các tờ khai được phân luồng và thông quan tự động trên hệ thống VNACCS/VCIS, các phương tiện xuất nhập cảnh được thông quan nhanh chóng và các thủ tục trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến được xử lý theo quy định, tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp.

Theo đó, tỷ lệ tờ khai luồng xanh (miễn kiểm tra thực tế) chiếm 73,9%; tờ khai luồng đỏ (Kiểm tra thực tế hàng hóa) chỉ chiếm 1,3%.