 |
| Số thuế GTGT thu rồi lại hoàn thuế cho những mặt hàng mà phần lớn sản lượng sản xuất ra được dành để xuất khẩu khiến lãng phí thời gian và đọng vốn của doanh nghiệp. Ảnh: minh họa. |
Nông sản thương mại có thể được miễn 5% thuế GTGT đầu vào
Bộ trưởng Bộ Tài chính đã thay mặt Chính phủ, thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ ký Tờ trình số 1090/TTr-CP báo cáo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế GTGT.
Theo đó, dự thảo Luật đưa lại quy định không phải kê khai, tính nộp thuế GTGT, nhưng được khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường mua bán ở khâu thương mại.
Theo đánh giá, quy định này sẽ giúp doanh nghiệp không phải trả thuế GTGT 5% đầu vào đối với hàng hóa là các sản phẩm nông nghiệp mua bán ở khâu thương mại. Đồng thời, khắc phục tình trạng số thuế GTGT thu rồi lại phải hoàn thuế cho những mặt hàng mà phần lớn sản lượng sản xuất ra được dành để xuất khẩu (như cá da trơn, hồ tiêu, cà phê…), giảm áp lực tài chính và tăng hiệu quả kinh doanh cho doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, dự thảo Luật sửa đổi quy định về chính sách thuế GTGT áp dụng đối với sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường được sử dụng làm thức ăn chăn nuôi để thực hiện theo quy định của pháp luật về thức ăn chăn nuôi.
Với việc sửa đổi này, cơ sở sản xuất kinh doanh thức ăn chăn nuôi không phải trả thuế GTGT 5% nêu trên, doanh nghiệp sẽ giảm được chi phí sản xuất.
Bộ Tài chính cũng đề xuất bỏ quy định, theo đó người mua chỉ được hoàn thuế khi người bán đã kê khai, nộp thuế. Điều này sẽ góp phần rút ngắn thời gian hoàn thuế, việc hoàn thuế đối với cơ sở xuất khẩu được thực hiện theo quy định mà không phải chờ xác định người bán đã kê khai, nộp thuế.
Theo Bộ Tài chính, Luật Thuế GTGT số 48/2024/QH15, có hiệu lực từ ngày 01/7/2025. Quá trình thực hiện, Bộ cũng nhận được nhiều ý kiến cho rằng, doanh nghiệp phải trả thuế GTGT 5% đầu vào đối với hàng hóa là các sản phẩm nông nghiệp mua bán ở khâu thương mại.
Số thuế GTGT thu rồi lại phải hoàn thuế cho những mặt hàng mà phần lớn sản lượng sản xuất ra được dành để xuất khẩu (như cá da trơn, hồ tiêu, cà phê…) dẫn đến lãng phí thời gian và đọng vốn của doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, quy định hiện hành cũng dẫn đến sự phân biệt đối xử giữa nông sản, thủy sản sản xuất trong nước và nhập khẩu do không chịu thuế GTGT. Ngay cả thức ăn chăn nuôi, do thuộc đối tượng không chịu thuế, nên không được khấu trừ, không được hoàn thuế GTGT đầu vào, khiến doanh nghiệp sản xuất tăng chi phí, tăng giá bán.
Luật hiện hành cũng quy định, người mua chỉ được hoàn thuế khi người bán đã kê khai, nộp thuế, làm chậm việc hoàn thuế đối với cơ sở xuất khẩu.
Giảm chi phí, khuyến khích xuất khẩu nông sản
Những đề xuất sửa đổi trong dự thảo Luật Thuế GTGT sửa đổi được cộng đồng doanh nghiệp và các hiệp hội đánh giá là phù hợp thực tiễn, giúp giảm chi phí, khơi thông dòng vốn, tạo động lực phục hồi sản xuất – kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp và xuất khẩu.
Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA), cho rằng, đây là vấn đề rất lớn mà cộng đồng doanh nghiệp đã kiến nghị trong thời gian qua.
Theo bà, với quy định của Luật Thuế GTGT cũ (trước 1/7/2025), nông sản mua trực tiếp của người dân là đối tượng không chịu thuế, còn nông sản bán qua thương mại cho doanh nghiệp xuất khẩu cũng không phải nộp thuế GTGT đầu ra và được khấu trừ đầu vào.
Tuy nhiên, từ ngày 1/7/2025, khi áp dụng Luật Thuế GTGT mới, hàng hóa qua thương mại lại trở thành đối tượng chịu thuế 5%, tạo ra bất cập lớn.
Bà Cúc phân tích, nếu sản phẩm nhập khẩu thì không chịu thuế GTGT, trong khi hàng hóa trong nước mua qua công ty thương mại lại phải chịu thuế 5%. Do nông dân sản xuất là đối tượng không chịu thuế nên không có thuế đầu vào để khấu trừ. Vì vậy, phần thuế GTGT 5% ở khâu thương mại trở thành chi phí, đẩy giá vốn tăng lên, ảnh hưởng trực tiếp đến xuất khẩu, bởi giá bán không thể tăng tương ứng theo tỷ lệ thuế, làm giảm kim ngạch và sức cạnh tranh của doanh nghiệp.
Chủ tịch VTCA cho rằng, việc Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi để đưa nhóm hàng này quay lại cơ chế không phải kê khai, tính thuế như trước là hoàn toàn hợp lý. Như vậy, doanh nghiệp không phải nộp thuế 5% đầu ra, nhưng vẫn được khấu trừ thuế đầu vào, giúp giảm chi phí, khuyến khích xuất khẩu nông sản.
