Nâng cao hiệu quả chống buôn lậu “một mũi tên trúng ba đích”

Thuốc lá tang vật trong vụ bắt giữ 84.000 bao thuốc lá lậu. Ảnh: Thu Hòa.

Nâng cao vai trò của Hải quan trên mặt trận nóng

Theo Cục Hải quan, nhiệm vụ mang tính đặc thù của ngành Hải quan là chống buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hoá qua biên giới.

Những năm gần đây, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa diễn biến phức tạp.

Số vụ vi phạm pháp luật hải quan, số vụ cơ quan Hải quan khởi tố, số vụ cơ quan Hải quan chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố và đặc biệt trị giá hàng hóa vi phạm liên quan đến hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép ma túy, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, hàng giả và vi phạm khác tăng mạnh.

Với nhiệm vụ “gác cửa nền kinh tế” đất nước, Cục Hải quan đã yêu cầu lực lượng kiểm soát toàn Ngành bám sát các chỉ đạo của Chính phủ, Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, Ban chỉ đạo 138/CP, Bộ Tài chính… triển khai nhiều kế hoạch, chuyên đề đấu tranh, bắt giữ, xử lý hiệu quả các đối tượng vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Cục Hải quan cũng liên tục phát động các đợt thi đua gắn với từng giai đoạn cụ thể để thúc đẩy các tập thể, cá nhân hoàn thành tốt lĩnh vực công tác này. Tiêu biểu như: triển khai, hưởng ứng các đợt thi đua “tháng cao điểm phòng chống ma túy”, “ngày toàn dân phòng chống ma túy”, “tăng cường đẩy mạnh công tác chống buôn lậu trước, trong và sau tết Nguyên đán”…

Đồng thời chủ động, tập trung chỉ đạo quyết liệt các đơn vị hải quan địa phương và Chi cục Điều tra chống buôn lậu kiểm soát chặt chẽ tại các tuyến, địa bàn trọng điểm.

Cùng với đó là tổ chức triển khai hàng chục chuyên đề, chuyên án, kế hoạch lớn; kịp thời đấu tranh, ngăn chặn, bắt giữ vụ việc, hiện tượng nổi cộm, ảnh hưởng nghiêm trọng tới công tác quản lý nhà nước, được lãnh đạo các cấp đánh giá cao.

Qua các phong trào thi đua, Cục Hải quan đã phát hiện bắt giữ nhiều vụ án buôn lậu như: ma tuý, tiền chất, vũ khí, tài liệu phản động, động vật hoang dã…, ngăn chặn hành vi vi phạm thông qua việc lợi dụng hệ thống thông quan điện tử VNACCS/VCIS...

Có thể nói, thông qua hiệu quả công tác đấu tranh chống buôn lậu đã góp phần quan trọng vào thực hiện 3 mục tiêu là: đảm bảo an ninh, an toàn cộng đồng; kiến tạo môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch; chống thất thu và tăng thu ngân sách nhà nước.

Nửa năm xử lý 8.561 vụ vi phạm

Về công tác chống buôn lậu những tháng đầu năm 2025, Cục Hải quan đánh giá, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới tiếp tục phức tạp, với nhiều vụ việc nghiêm trọng phát hiện trên đường biển, đường bộ và hàng không.

Trước tình hình trên, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo Bộ Tài chính, Cục Hải quan đã tích cực tham mưu lãnh đạo các cấp triển khai kế hoạch cao điểm tấn công trấn áp tội phạm buôn lậu, vận chuyển trái phép qua biên giới hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc.

Kết quả, từ ngày 15/12/2024 - 14/6/2025, cơ quan Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý là 8.561 vụ việc vi phạm pháp luật hải quan, trị giá hàng hoá vi phạm ước tính 13.614 tỷ đồng. Số tiền thu nộp ngân sách đạt xấp xỉ 461,36 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan đã khởi tố là 8 vụ, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 54 vụ.

Riêng trong tháng cao điểm tấn công trấn áp tội phạm buôn lậu, vận chuyển trái phép qua biên giới hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ (từ ngày 15/5/2025-15/6/2025), các đơn vị trong toàn ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ 93 vụ việc vi phạm, trị giá hàng hóa vi phạm trên 1.621 tỷ đồng.

Điển hình, trong hai ngày 5 và 6/6/2025, Đội Kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Nam (Đội 3) và Đội Kiểm soát ma túy số 3 (Đội 7) thuộc Chi cục Điều tra chống buôn lậu, phối hợp cùng Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực I, Đội Kiểm soát hải quan, Phòng Quản lý rủi ro thuộc Chi cục Hải quan khu vực II và các lực lượng chức năng đã kiểm tra lô hàng xuất khẩu của Công ty V.H.P đi Toronto, Canada.

Kết quả phát hiện hơn 84.000 bao thuốc lá điếu nhãn hiệu Marlboro không rõ nguồn gốc, trị giá ước tính hơn 2,5 tỷ đồng, được cất giấu tinh vi trong hai bồn thép rỗng. Đáng chú ý, tuyến đường xuất lậu thuốc lá từ Việt Nam sang Canada là hiếm gặp và chưa từng ghi nhận vụ việc lớn trước đó.

Ngày 17/6/2025, Đội Kiểm soát chống buôn lậu số 1 thuộc Chi cục Điều tra chống buôn lậu phối hợp với Hải quan cửa khẩu quốc tế Trà Lĩnh (Chi cục Hải quan khu vực VI) kiểm tra, phát hiện 450 chiếc đồng hồ đeo tay giả nhãn hiệu Rolex. Theo đại diện của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ, lô hàng trên ước tính theo giá của hàng chính hãng có tổng trị giá khoảng 45 tỷ đồng…