Hải quan chỉ ra loạt thủ đoạn buôn lậu, trốn thuế

Hàng hóa có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu nổi tiếng do lực lượng Hải quan phát hiện, bắt giữ tháng 5/2025.

Vi phạm qua tuyến biển chiếm tỷ trọng cao nhất

Cục Hải quan đánh giá, nửa đầu năm 2025, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, hàng giả, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ tiếp tục diễn biến phức tạp, với nhiều vụ việc nghiêm trọng được phát hiện trên các tuyến biên giới, cửa khẩu và vùng biển.

Mặt hàng vi phạm chủ yếu gồm: xăng dầu, thực phẩm chức năng, sữa, thuốc, mỹ phẩm, thuốc lá, ma túy, vàng, hàng giả mạo xuất xứ Việt Nam...

Trước tình hình trên, 6 tháng đầu năm 2025, Cục Hải quan tiếp tục triển khai quyết liệt đồng bộ các giải pháp đấu tranh phòng, chống buôn lậu trên toàn khu vực, tuyến, địa bàn. Trong đó, tập trung vào đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trong tình hình mới.

Song song đó, cơ quan Hải quan đã kịp thời ban hành các cảnh báo về phương thức thủ đoạn gian lận về xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp và mặt hàng “nóng” như ma túy, tiền chất...

Liên quan cụ thể để các tuyến, địa bàn trọng điểm, Cục Hải quan phân tích, tuyến đường biển chiếm tỷ trọng vi phạm cao với 53,2%/tổng số vụ do cơ quan Hải quan phát hiện, xử lý, tập trung tại các cảng biển lớn.

Trong khi đó, tuyến đường bộ ghi nhận nhiều hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép, vi phạm liên quan đến hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc đối với các mặt hàng như: pháo nổ, đường kính trắng, thực phẩm đông lạnh, bách hoá tiêu dùng, thuốc lá điếu.

Địa bàn trọng điểm tập trung chủ yếu tại các tỉnh miền Trung và tuyến biên giới Việt - Lào, Việt - Trung, Việt - Campuchia.

Trên tuyến hàng không, hoạt động vận chuyển trái phép chất ma tuý, tiền tệ, vàng qua biên giới có dấu hiệu gia tăng, diễn biến phức tạp trên tuyến hàng không với phương thức, thủ đoạn tinh vi.

Thủ đoạn vi phạm ”muôn hình vạn trạng”

Từ thực tiễn đấu tranh, phát hiện, bắt giữ, xử lý các vụ việc buôn lậu, gian lận thương mại, cơ quan Hải quan chỉ ra nhiều phương thức, thủ đoạn của các đối tượng.

Nổi cộm là một số phương thức thủ đoạn như: không khai, khai sai so với thực tế về lượng, tên hàng, chủng loại, chất lượng (khai báo không đầy đủ thông tin, mô tả hàng hóa hoặc các yếu tố ảnh hưởng đến việc xác định thông tin về chất, thành phần, hàm lượng, công dụng, phân loại...), trị giá hải quan, mã số hàng hóa, thuế suất, xuất xứ, mục đích sử dụng...; làm giả hồ sơ, giấy tờ trong bộ hồ sơ hải quan (đặc biệt là các giấy tờ liên quan đến giấy phép, phiếu công bố, đăng ký tiêu chuẩn, chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm...).

Trường hợp khác là lợi dụng các quy định cho phép doanh nghiệp tự công bố chất lượng sản phẩm, tự chịu trách nhiệm để khai sai bản chất hàng hóa để trốn tránh chính sách quản lý nhà nước về xuất khẩu, nhập khẩu.

Không những vậy, cơ quan Hải quan đã phát hiện cả doanh nghiệp lợi dụng loại hình gia công, sản xuất xuất khẩu, gửi kho ngoại quan chuyển tải bất hợp pháp, gian lận xuất xứ, thẩm lậu nội địa.

Đáng chú ý, gần đây, cơ quan Hải quan phát hiện nhiều trường hợp lợi dụng loại hình quá cảnh, chuyển cửa khẩu, vận chuyển độc lập để đánh tráo hàng hóa, rút ruột, thẩm lậu nội địa...; thủ đoạn vi phạm diễn ra cả ở cửa khẩu đường bộ và đường biển với chủng loại hàng hóa vi phạm rất đa dang và có số lượng lớn.

Thời gian tới, với vai trò là lực lượng chủ công trên mặt trận chống buôn lậu, Cục Hải quan tiếp tục triển khai quyết liệt các giải pháp để kịp thời đấu tranh, triệt phá, xử lý các vụ vi phạm.