 |
| Kim ngạch thương mại của Việt Nam cán mốc 801 tỷ USD, vượt xa dự báo của Bộ Công Thương. |
Xuất khẩu lập kỷ lục, vị thế Việt Nam được củng cố
Ngày 15/11 vừa qua, kim ngạch thương mại của Việt Nam cán mốc 801 tỷ USD, vượt xa dự báo của Bộ Công Thương và đưa nước ta vào Top 15 quốc gia có kim ngạch thương mại lớn nhất thế giới. Đây là cột mốc mang tính bước ngoặt, đánh dấu sự hiện diện mạnh mẽ của Việt Nam trong bản đồ thương mại toàn cầu, đặc biệt ở các ngành xuất khẩu chủ lực như điện tử, dệt may, gỗ và nông sản.
Ông Nguyễn Tuấn Việt, Tổng giám đốc Công ty Xúc tiến Xuất khẩu VIETGO nhận định: tổng kim ngạch xuất khẩu riêng năm 2025 có thể đạt 450-500 tỷ USD, tương đương hoặc thậm chí vượt mức GDP năm 2024. Theo ông, đây là chỉ số “rất đặc biệt” mà rất ít quốc gia đạt được.
Đáng chú ý, nhiều nhóm hàng vẫn còn dư địa tăng trưởng mạnh. Cà phê được dự báo chuẩn bị cán mốc 10 tỷ USD, cùng với dệt may, đồ gỗ, hàng tiêu dùng, vật liệu xây dựng… đều duy trì đà đơn hàng tăng trở lại. Vì vậy, 2025 được xem là năm bản lề, tạo bước tiến để Việt Nam tiệm cận mốc thương mại 1.000 tỷ USD trong tương lai gần.
Việc bước vào “Câu lạc bộ 1.000 tỷ USD” không chỉ mang ý nghĩa về lượng mà còn thể hiện rõ sự nâng tầm vị thế quốc gia. Trước đây, Top 15 thương mại thế giới gần như là sân chơi cố định của những nền kinh tế lớn như Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc, Singapore. Việc Việt Nam xuất hiện trong nhóm này cho thấy nền kinh tế không còn chỉ “đang nổi lên” mà đã trở thành một cường quốc xuất nhập khẩu thực sự.
Theo ông Việt, sự hội nhập sâu rộng thông qua mạng lưới FTA lớn hàng đầu thế giới tiếp tục mở rộng biên độ tăng trưởng. Doanh nghiệp Việt Nam không còn chỉ gia công hay OEM mà ngày càng làm chủ sản phẩm, xây dựng thương hiệu riêng trong các lĩnh vực nông sản, thực phẩm chế biến, đồ gỗ, hàng tiêu dùng, thậm chí vật liệu xây dựng. Đây là bước chuyển quan trọng nhằm không chỉ tăng về lượng mà còn tăng về chất trong xuất khẩu.
Mặc dù kim ngạch thương mại năm 2025 mang lại nhiều tín hiệu khả quan, nhưng sự phát triển mạnh mẽ ấy đang làm lộ rõ một điểm nghẽn lớn: nhân lực chất lượng cao.
Doanh nghiệp “khát” lao động giữa nhu cầu sản xuất gia tăng
Ông Nguyễn Công Cường, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực Hà Nội (HAMI) cho biết: Hà Nội hiện có hơn 100 doanh nghiệp với sản phẩm công nghiệp chủ lực, tạo việc làm cho hàng chục nghìn lao động và đóng góp quan trọng cho tăng trưởng GRDP. Đây là những sản phẩm có sức cạnh tranh cao, được sản xuất bằng dây chuyền công nghệ hiện đại ngang tầm khu vực.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp đang phải đối mặt với nhiều thách thức: đổi mới công nghệ, chuyển đổi số, tự động hóa, hội nhập quốc tế. Trong bối cảnh đó, nguồn nhân lực trở thành yếu tố then chốt, quyết định tốc độ và chất lượng phát triển của doanh nghiệp.
 |
| Doanh nghiệp Việt “khát” lao động giữa nhu cầu sản xuất gia tăng dịp cuối năm. |
Thực tế cho thấy, khoảng cách giữa đào tạo - sử dụng đang ngày càng lớn. Nhiều sinh viên mới tốt nghiệp còn thiếu kỹ năng thực hành, hạn chế ngoại ngữ và chưa quen với dây chuyền sản xuất hiện đại, buộc doanh nghiệp phải đào tạo lại. Điều này khiến quá trình tuyển dụng kéo dài và tăng chi phí vận hành.
Theo Hiệp hội HAMI, cộng đồng doanh nghiệp công nghiệp chủ lực Hà Nội kỳ vọng có nguồn nhân lực chuyên sâu, sẵn sàng làm chủ công nghệ mới, thích ứng nhanh với thị trường lao động thời đại số. Tuy nhiên, khả năng đáp ứng hiện nay vẫn còn hạn chế so với nhu cầu.
Không chỉ Hà Nội, tình trạng thiếu hụt lao động cũng lan rộng tại các khu chế xuất - khu công nghiệp ở TP. Hồ Chí Minh. Bà Nguyễn Võ Minh Thư, Phó Trưởng ban Quản lý các KCX - KCN TP. Hồ Chí Minh, nhận định khoảng cách giữa kỳ vọng người lao động và thực tế tuyển dụng đang tạo nên nghịch lý “thừa - thiếu”: thị trường lao động còn dư địa rất lớn nhưng doanh nghiệp lại tuyển mãi không đủ người.
Ông Dương Việt Linh, Giám đốc kinh doanh Việc Làm Tốt cho biết: khảo sát cho thấy 69% doanh nghiệp gặp tình trạng thiếu hụt lao động, trong đó 18% thiếu hụt trầm trọng. Đáng chú ý, 31% nhân sự chuyển sang làm bán thời gian, làm từ xa hoặc lao động tự do do muốn đa dạng nguồn thu nhập và có thời gian cho gia đình. Xu hướng dịch chuyển này khiến hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp bị ảnh hưởng đáng kể.
Nguồn nhân lực đang trở thành bài toán lớn mà doanh nghiệp phải giải quyết để không đánh mất lợi thế trong giai đoạn xuất khẩu bứt phá mạnh mẽ. Việc thu hút, đào tạo và giữ chân lao động chất lượng cao sẽ là chìa khóa giúp doanh nghiệp Việt duy trì đà tăng trưởng bền vững, nhất là trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng quyết liệt.
