TP. Hồ Chí Minh - Trung tâm logistics xanh, kết nối số của khu vực

Ông Bùi Văn Quỳ - Chủ tịch Hội đồng Cố vấn mạng lưới cảng biển châu Á - Thái Bình Dương chia sẻ tại phiên thảo luận

Trung tâm logistics xanh trong khu vực

Đồng thời, các diễn giả đã thảo luận các giải pháp tích hợp công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI) để tối ưu hóa hạ tầng, giảm phát thải carbon, qua đó đóng góp trực tiếp vào mục tiêu phát thải ròng bằng “0”.

Phát biểu tại sự kiện, ông Bùi Xuân Cường - Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh nhận định, trong bối cảnh toàn cầu đang diễn ra mạnh mẽ quá trình chuyển đổi xanh và chuyển đổi số, logistics và cảng biển đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, bảo đảm chuỗi cung ứng thông suốt và phát triển bền vững.

Theo ông Bùi Xuân Cường, với vị trí là trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước, TP. Hồ Chí Minh có tầm quan trọng đặc biệt trong mạng lưới logistics khu vực, đồng thời giữ vai trò cửa ngõ hàng hải, cửa ngõ xuất nhập khẩu lớn nhất, kết nối Việt Nam với thế giới.

Hiện nay, Thành phố đang tập trung phát triển hệ sinh thái logistics hiện đại, thông minh và xanh, gắn với các cụm cảng trọng điểm, như: Cát Lái, Hiệp Phước, Cái Mép - Thị Vải và đặc biệt là Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ - một dự án chiến lược có ý nghĩa đột phá trong hành trình phát triển kinh tế biển của Thành phố.

Tân Cảng Cái Mép (TCIT) là cảng thứ hai tại Việt Nam được Hội đồng dịch vụ Cảng biển APEC công nhận là cảng xanh

Bên cạnh đó, Thành phố cũng đang triển khai đồng bộ quy hoạch hạ tầng logistics, ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo, giảm phát thải carbon theo tiêu chí “Cảng xanh”, thúc đẩy liên kết vùng và hợp tác công - tư nhằm hình thành các trung tâm logistics cấp vùng, kết nối hiệu quả với hệ thống cảng biển và khu công nghiệp.

“Qua phiên thảo luận từ những ý tưởng hôm nay, chúng ta có thể cùng nhau hình thành những dự án cụ thể, sáng kiến thiết thực và chương trình hợp tác dài hạn, góp phần đưa Việt Nam và TP. Hồ Chí Minh trở thành trung tâm logistics xanh-thông minh-kết nối số của khu vực”, ông Bùi Xuân Cường kỳ vọng.

Tại phiên thảo luận, GS.TS Thomas Sim - Chủ tịch Liên đoàn Quốc tế các Hiệp hội Giao nhận Vận tải (FIATA) cho rằng, trong bối cảnh hiện nay cần tối ưu hóa chi phí logistics. Hiện nay, những quốc gia có chuyển đổi xanh, phát triển cảng biển thông minh đáp ứng chuẩn mực quốc tế thu hút đầu tư.

Theo GS.TS Thomas Sim, cảng thông minh sẽ tạo thế cạnh trong thu hút đầu tư, tạo động cơ tăng trưởng nhờ vào hệ thống tự động hóa; giảm thời gian quay vòng của hãng tàu, tạo ra tính cạnh tranh trong việc vận chuyển hàng hóa. Hệ thống thông minh của cảng không chỉ là hệ thống hạ tầng, mà còn là sự tự động hóa trong quy trình hoạt động của cảng, lập kế hoạch, sử dụng công nghệ AL…

Đặc biệt, với cam kết của Việt Nam trở thành trung tâm logistics trong khu vực sẽ có vai trò dẫn dắt trong khu vực. Việc phát triển cảng xanh kết hợp với mục tiêu phát triển kinh tế quốc gia, kết nối tham gia vào chuỗi kinh tế toàn cầu…

Muốn đạt được mục đích trên cần thực hiện tốt 3 chuyển dịch: Xây dựng hệ thống cảng thông minh, củng cố vận tải đa phương thức; thúc đẩy logistics xanh, đầu tư năng lượng tái tạo cho cảng biển; phát triển nhân lực thành thạo kỹ thuật số…

Xu hướng phát triển cảng xanh

Chia sẻ góc nhìn mới về xu hướng phát triển cảng biển thông minh, ông Bùi Văn Quỳ - Chủ tịch Hội đồng Cố vấn mạng lưới cảng biển châu Á - Thái Bình Dương (APSN), Phó Chủ tịch Hiệp hội cảng biển Việt Nam, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn đã nhấn mạnh đến việc chuyển đổi trong việc xanh hóa của các doanh nghiệp kinh doanh cảng.

Ông Bùi Văn Quỳ cho rằng, chuyển đổi số là xương sống thể hiện tính cạnh tranh của một quốc gia; phát triển cảng xanh giúp giảm phát thải carbon. “Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã đưa ra cam kết với thế giới giảm phát thải ròng về 0% vào năm 2050. Để thực hiện mục tiêu này, các doanh nghiệp phải cùng nhau đạt được điều này và doanh nghiệp cảng biển là một trong những mắt xích quan trọng”, ông Bùi Văn Quỳ nhấn mạnh.

Dẫn chứng con số phát triển cảng xanh trên thế giới, ông Quỳ cho rằng hiện mới có khoảng 72 cảng thông minh và bán thông minh/1.000 cảng biển trên thế giới (chiếm tỷ lệ dưới 10%) cho thấy, yêu cầu cấp thiết phải phát triển cảng xanh trong bối cảnh hiện nay. Theo ông, hiện cảng thông minh của Trung Quốc chiếm tới 30% tổng số cảng của nước này, chính vì thế Việt Nam cần phải học hỏi kinh nghiệm phát triển cảng thông minh từ nước láng giềng.

Các đại biểu thảo luận về phát triển cảng xanh, chuỗi logistics xanh

Thông tin về hướng phát triển của Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn, ông Quỳ cho biết, cảng số 7 & 8, Lạch Huyện, Hải Phòng đang được đầu tư xây dựng để trở thành cảng nước sâu bán tự động đầu tiên tại Việt Nam và dự kiến đi vào hoạt động vào cuối năm 2028. Cảng sẽ được đầu tư hệ thống công nghệ thông tin hiện đại với thiết bị vận hành tự động như ARMG, cổng tự động,... đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn cảng xanh

Đặc biệt, dưới dự dẫn dắt của ông Trương Tấn Lộc - Phó chủ tịch Hiệp hội logistics và cảng biển TP. Hồ Chí Minh, Chủ tịch Cảng TCIT, trong phần thảo luận, các chuyên gia đã chia sẻ các mô hình logistics thông minh, đến các sáng kiến cảng biển xanh và hệ thống số hóa quản trị chuỗi cung ứng, cùng những định hướng chính sách và tài chính xanh giúp doanh nghiệp tăng tốc trên con đường hội nhập toàn cầu.

Chia sẻ về số hóa trong logistics, ông Lê Duy Hiệp, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Transimex cho rằng chuyển đổi số là xu hướng tất yếu. Hiện Việt Nam có khoảng 40.000 doanh nghiệp, trong đó có 5.000 doanh nghiệp thực hiện dịch vụ logistics quốc tế, trong đó phần lớn là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đây là một trong những hạn chế trong số hóa dịch vụ.

Theo ông Hiệp, TP. Hồ Chí Minh sau sáp nhập đã trở thành siêu đô thị, nên cần có kế hoạch tích hợp các kế hoạch phát triển logistics của các đơn vị sáp nhập để phát huy hiêu quả của từng địa phương trước đây; đồng thời kết hợp hệ thống logistics cảng biển với các hệ thống vệ tinh nhằm hình thành chuỗi cung ứng logistics tuần hoàn.

Tại chương trình, một số doanh nghiệp cũng kiến nghị, Việt Nam cần xây dựng nền tảng kết nối các dữ liệu về cảng biển, logistics nhằm chia sẻ thông tin cho các doanh nghiệp…