Thu hồi nợ Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế từ thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp

Nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động, ngành BHXH Việt Nam đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp cụ thể, linh hoạt, phù hợp. Ảnh: Quý Hiền

Sau thanh tra, doanh nghiệp khắc phục hơn 841 tỉ đồng nợ BHXH

Mới đây, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội đã phối hợp với BHXH TP Hà Nội và Công an TP Hà Nội công bố quyết định thanh tra đối với nhiều đơn vị chậm đóng BHXH. Theo đó, đợt này liên ngành sẽ thanh tra 20 doanh nghiệp với các nội dung: chậm đóng BHXH; tình hình sử dụng lao động; số tiền chậm đóng và việc chốt sổ BHXH cho người lao động.

Cụ thể, đoàn 1 thực hiện thanh tra tại 7 đơn vị: Công ty TNHH Cơ khí và tự động hóa công nghiệp; Công ty cổ phần thương mại và kỹ thuật Việt Sing; Công ty cổ phần Kỹ nghệ điện chiếu sáng Việt Nam; Công ty cổ phần thương mại Nam Thăng Long; Công ty cổ phần giải pháp Sinnovasoft; Công ty cổ phần đầu tư phát triển ACOBA An Bình; Công ty TNHH House 3D.

Đoàn 2 sẽ thanh tra tại 6 đơn vị: Công ty TNHH thương mại thời trang Hải Đăng; Công ty cổ phần Toàn Phong; Viện Kỹ thuật và Công nghệ môi trường; Công ty TNHH sản xuất Sunflower; Công ty cổ phần đầu tư xây dựng phát triển nhà Vạn Xuân; Công ty cổ phần xây dựng và đầu tư An Thịnh.

Đoàn 3 thanh tra tại 7 đơn vị: Công ty cổ phần Cơ khí vận tải 1-5; Công ty cổ phần đầu tư xây lắp Toàn Cầu; Công ty cổ phần nội thất Vĩnh An; Công ty cổ phần tư vấn và xây dựng Quốc Bảo; Công ty cổ phần xây dựng và tư vấn MT Hoàng Huy; Công ty cổ phần đầu tư BKG Việt Nam; Công ty cổ phần xây dựng số 1 Sông Hồng. Thời kỳ thanh tra từ ngày 1/1/2022 đến thời điểm thanh tra. Thời hạn thanh tra không quá 2 ngày làm việc, tại mỗi đơn vị.

Phó Giám đốc BHXH TP Hà Nội Đàm Thị Hòa cho biết, thời gian qua, công tác thanh tra chuyên ngành đóng, kiểm tra, xử lý vi phạm của BHXH TP Hà Nội được xác định là giải pháp tích cực trong việc tăng thu, giảm tình trạng chậm đóng và răn đe, phòng ngừa, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của các chủ thể tham gia BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.

Năm 2022, BHXH TP. Hà Nội đã thực hiện thanh tra chuyên ngành, phối hợp thanh tra kiểm tra liên ngành tại 10.137 đơn vị sử dụng lao động, đơn vị nội bộ, cơ sở khám chữa bệnh, tổ chức dịch vụ thu. Trong đó, thanh tra kiểm tra theo kế hoạch là 5.001 cuộc, đạt 137% kế hoạch, thanh tra kiểm tra đột xuất là 5.136 cuộc. Số tiền các đơn vị đã thanh tra kiểm tra nộp để khắc phục nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN là 765,6 tỉ đồng, đạt 81,9%.

2 tháng đầu năm 2023, BHXH TP. Hà Nội đã thực hiện 518 cuộc thanh tra kiểm tra. Số tiền các đơn vị đã thanh tra kiểm tra nộp để khắc phục nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN là 76 tỉ đồng, đạt 85,8%.

Qua công tác thanh tra kiểm tra, đã phát hiện hành vi vi phạm về thực hiện chế độ BHXH như đơn vị tham gia không đủ số lao động bắt buộc, đóng BHXH cho người lao động không đúng mức lương, nợ đọng kéo dài, đề nghị thanh toán chế độ thai sản, ốm đau, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sai quy định…

Thanh tra đột xuất, xử phạt với doanh nghiệp nợ BHXH 3 tháng trở lên

Theo ông Nguyễn Duy Cường, Phó Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), thời gian vừa qua, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cùng các đơn vị liên quan đã bàn hướng xử lý các nhóm lao động trong doanh nghiệp nợ đọng BHXH.

Trong số trên 200.000 người lao động bị "treo" quyền lợi khi các đơn vị, doanh nghiệp đã phá sản, hoặc đang làm thủ tục phá sản, giải thể, chủ bỏ trốn có khoảng 20% số người lao động đủ điều kiện hưởng chế độ. Bên cạnh đó, có 40% lao động trong nhóm đó đang tiếp tục làm việc ở các doanh nghiệp mới và 20% số người lao động đã nghỉ việc hiện không tham gia BHXH… Sau khi thống kê, các đơn vị đang có đề xuất phương án xử lý với nhóm đối tượng đó.

"Trước mắt, đối với các trường hợp đủ điều kiện sẽ giải quyết cho lao động. Nhóm lao động tiếp tục tham gia ở doanh nghiệp mới sẽ được ghi nhận quá trình đóng BHXH ở đơn vị cũ. Khi sang doanh nghiệp mới làm việc, nếu phát sinh những chế độ quyền lợi sẽ được cộng nối thời gian để không bị vướng. Những người không đi làm ở đâu sẽ được bảo lưu thời gian đóng trên sổ…", ông Cường cho biết thêm.

Để giảm số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN trong năm 2023, BHXH Việt Nam cũng đã có văn bản yêu cầu BHXH các tỉnh, thành nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu, phân công rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ kết quả. Hàng tháng, thực hiện việc thông tin, thông báo kết quả đóng BHXH tới đơn vị doanh nghiệp và người lao động để đơn vị biết và đóng đầy đủ, kịp thời.

Trường hợp doanh nghiệp chậm đóng BHXH từ một tháng đến dưới 3 tháng, thực hiện gửi thông báo đôn đốc. Nếu đơn vị không đóng tiền, lập biên bản hành vi vi phạm theo quy định.

Đối với đơn vị chậm đóng từ 3 tháng trở lên, BHXH Việt Nam yêu cầu tổ chức thanh tra chuyên ngành đột xuất, xử phạt vi phạm hành chính và thực hiện cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm quyền. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với cơ quan Công an lập và chuyển hồ sơ, tài liệu để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam cũng yêu cầu BHXH các tỉnh, thành phối hợp với công đoàn cơ sở, doanh nghiệp vận động người lao động cài đặt ứng dụng “VssID - BHXH số” trên nền tảng thiết bị di động để theo dõi, giám sát quá trình đóng và quyền lợi hưởng chế độ BHXH.

Với các đơn vị trực thuộc, BHXH Việt Nam yêu cầu đôn đốc, kiểm tra việc triển khai thực hiện của BHXH các tỉnh, hàng tháng báo cáo tổng giám đốc những địa phương không thực hiện tốt các quy định dẫn đến tăng số tiền chậm đóng BHXH và yêu cầu giám đốc BHXH tỉnh trực tiếp giải trình.